Χριστουγεννιάτικες ευχές!!

εύχομαι ολόψυχα σ΄όλους 

τα φετινά Χριστούγεννα και η γέννηση του Θεανθρώπου να εκπέμψουν ένα μήνυμα αισιοδοξίας, αγάπης και  ανθρωπιάς!

Η γέννηση του Χριστού ας είναι το προμήνυμα για μια χρονιά διαφορετική, όμορφη, με λιγότερα προβλήματα και περισσότερες φωτεινές εικόνες!

Βέρα Δακανάλη

Τα Χριστούγεννα στον ελληνικό παραδοσιακό πολιτισμό

Το 378 για πρώτη φορά γιορτάστηκαν στην Κωνσταντινούπολη ως αυτοτελής γιορτή

 

Παραμονές Χριστουνέννων τα παιδιά γύριζαν στα σπίτια και έψελναν τα κάλαντα. Στην εικόνα «Ο μικρός σαλπιγκτής» του Γεωργίου Ιακωβίδη.

Το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων αντικατέστησε πιθανότατα αρχαιοελληνικές ή ρωμαϊκές γιορτές, όπως τα Σατουρνάλια, τα Κρόνια κ.ά., συνδεδεμένες με τις χειμερινές τροπές του ήλιου (το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 22 Δεκεμβρίου).

Περιλαμβάνει τις ημέρες από την παραμονή των Χριστουγέννων (24 Δεκεμβρίου) έως την παραμονή των Θεοφανείων (5 Ιανουαρίου). Έτσι, είναι φυσικό, οι χριστιανικές γιορτές, όπως είναι η Γέννηση του Χριστού, η εορτή του Αγίου Βασιλείου, η Περιτομή και η Βάπτιση να έχουν συνδεθεί με ειδωλολατρικές συνήθειες που αποσκοπούσαν στον εξευμενισμό των δαιμονικών όντων και στην ευετηρία (καλοχρονιά).

Κύριο χαρακτηριστικό των ημερών αυτών είναι οι αγερμοί (κάλαντα) από μικρούς και μεγάλους, οι μεταμφιέσεις, οι προληπτικές ενέργειες για το καλό της χρονιάς κ.ά.

Τα χοιροσφάγια

Μια χαρακτηριστική εκδήλωση των Χριστουγέννων είναι τα χοιροσφάγια, με θυσιαστικό χαρακτήρα, απήχηση αρχαίων εξιλαστήριων και καθαρτήριων θυσιών που συνοδεύονται από μαγικές και δεισιδαιμονικές πράξεις, όπως τα μαντέματα. Οι Ρωμαίοι στην εορτή των Βρουμαλίων στο τέλος του έτους θυσίαζαν χοίρους στον Κρόνο και τη Δήμητρα. Ο χοίρος είναι πιθανότατα μία ενσάρκωση του βλαστικού και γονιμικού δαίμονα, είτε επειδή καταστρέφει τη βλάστηση είτε και εξαιτίας της πολυτοκίας του.

Στον παραδοσιακό πολιτισμό η λατρεία είναι ενσωματωμένη στην αγροτική οικονομία. Η εκτροφή του χοίρου εξασφαλίζει στην οικογένεια κρέας και λίπος για ολόκληρη τη χρονιά. Δεν ήταν δύσκολο να διατηρούν από ένα χοίρο σε κάθε σπίτι καθώς ασχολούνταν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία και είχαν να τον ταϊσουν σιτηρά, τυρόγαλο, βελανίδια και αποφάγια αντί να τα πετάνε.

Για τη σφαγή ακολουθούνταν ιδιαίτερη εθιμοτυπία καθώς γινόταν με ειδικό μαυρομάνικο μαχαίρι και θύτης ήταν ο αρχηγός της οικογένειας. Από το αίμα του ζώου έγραφαν ένα σταυρό στο μέτωπο των μικρών παιδιών για τον πονοκέφαλο.

Κάρφωναν το ρύγχος του χοίρου στον τοίχο ή πάνω από την πόρτα για να διώχνει τους καλικαντζάρους. Από τη σπλήνα και το συκώτι του μάντευαν το μέλλον της οικογένειας.

Έπειτα μαζεύονταν στα σπίτια και δοκίμαζαν τους χοιρινούς μεζέδες και παρασκεύαζαν τα λουκάνικα, τα απάκια και τα σύγλινα. Ιδιαίτερα φιλανθρωπικό χαρακτήρα αλληλεγγύης προς τον συνάνθρωπο είχε η συνήθεια να στέλνουν «τα σκουτελικά για ψυχικό» δηλαδή καλάθια με δώρα, κυρίως φαγώσιμα.

Τα Χριστούγεννα και τα έθιμά τους

Η γιορτή των γενεθλίων του Χριστού θεσπίστηκε στις 25 Δεκεμβρίου από τους Χριστιανούς και ο εορτασμός της επεκτάθηκε σταδιακά σε όλο το ρωμαϊκό κράτος, ανατολικό και δυτικό. Στόχος τους ήταν να παραμερίσουν τον περσικό θεό Μίθρα, θεό του ήλιου και του φωτός. Η μέρα των γενεθλίων του «το Γενέθλιον του αήττητου Ήλιου» γιορταζόταν στις 25 του Δεκέμβρη. Η γιορτή αυτή συνδυαζόταν με τα Σατουρνάλια, παλιά αγροτική γιορτή που έγινε μία από τις σπουδαιότερες γιορτές των Ρωμαίων και γιορταζόταν από τις 17 έως τις 23 Δεκεμβρίου.

Ο σύνδεσμος του Χριστού με τον ήλιο φανερώνεται και στην υμνογραφία των Χριστουγέννων: «Ανέτειλας, Χριστέ, εκ Παρθένου, νοητέ Ήλιε της Δικαιοσύνης». Η γέννηση του Χριστού γιορταζόταν αρχικά στις 6 Ιανουαρίου, μαζί με τη βάπτιση. Το 378 για πρώτη φορά γιορτάστηκαν στην Κωνσταντινούπολη τα Χριστούγεννα ως αυτοτελής γιορτή.

Προάγγελος των Χριστουγέννων είναι οι ομάδες των παιδιών που τραγουδούν τα κάλαντα. αρχίζοντας με την εξιστόρηση της γέννησης του Χριστού, συνεχίζουν με παινέματα για το σπίτι και τους σπιτικούς και τελειώνουν ζητώντας πλούσιο φιλοδώρημα.

Στο Ζαγόρι της Ηπείρου για παράδειγμα, ξημερώνοντας Χριστούγεννα, κάνουν τα «σπάργανα», τηγανίτες με πολλά καρύδια επάνω που συνηθίζουν να προσφέρουν σε όσους επισκέπτονται λεχώνα. Το Δωδεκαημέρου που μεσολαβεί ανάμεσα στη γέννηση και τη βάπτιση του Χριστού είναι μια ιδιαίτερη χρονική περίοδος. Αν για τα μικρά αβάπτιστα παιδιά και τις λεχώνες παίρνονται ιδιαίτερες προφυλάξεις για να τα προστατεύσουν καθώς είναι ευάλωτα στις επιβουλές και συνάμα επικίνδυνα, ο χρόνος που μεσολαβεί ως τη βάπτιση του Χριστού είναι χρόνος αταξίας που αφορά ολόκληρη την παραδοσιακή κοινωνία.

Τα Χριστούγεννα αποτελούν οικογενειακή γιορτή, που συγκεντρώνει τα μέλη της οικογένειας γύρω από το κοινό τραπέζι, όπου θα κόψουν το χριστόψωμο, στολισμένο με καρύδια και σχέδια από ζυμάρι. Στη Μακεδονία και αλλού τα Χριστούγεννα μαγείρευαν ντολμαδάκια (σαρμάδες) με λάχανο και κρέας χοιρινό, συνοδευμένο με σέλινο, πράσο ή σπανάκι, ενώ σε άλλες περιοχές έσφαζαν κότα και έφτιαχναν σούπα. Η γαλοπούλα είναι νεώτερη συνήθεια στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι.

Τα κάλαντα των Χριστουγέννων

Τα κάλαντα είναι τραγούδια που λέγονται από ομάδες παιδιών ή ενηλίκων στους δρόμους ή τα σπίτια με φιλοδώρημα. Πήραν το όνομά τους από τη γιορτή των Καλενδών του ρωμαϊκού ημερολογίου.

Την παραμονή των Χριστουγέννων παιδιά ή άντρες γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι κι έλεγαν τα κάλαντα. Στη Χίο το βράδυ της παραμονής ομάδες παιδιών ή άντρες γύριζαν στα σπίτια με τύμπανα και φλογέρες ή με μουσική και έψαλλαν τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα.

Στην περιοχή Κοζάνης κρατούσαν ένα ξύλο μήκους μισού μέτρου και σχήματος Τ (την τζομπανίκα) για να χτυπούν τις πόρτες και ένα τροβά (υφαντό σακούλι για τα δώρα). Οι νοικοκυρές τους «φιλεύουν» μήλα, σύκα, καρύδια, κάστανα, κουλουράκια (κολιαντίνες), αβγά, χρήματα κ.ά.

Στην Ήπειρο τραγουδούσαν:

Κόλιαντα , μπάμπω, κόλιαντα,

Και μένα κολιαντίνα

Κι αν δεν μου δώσεις

Κι αν δεν μου δώσης κόλιαντα,,

Δώσ' μας την θυγατέρα σ'.

-Τι την θέλεις, τη δική μου θυγατέρα

-Να την φιλώ να την τσιμπώ

να με ζεσταίνει το βράδυ

Φέρτε μας τα κόλιαντα,

Τι μας πήρ' η μέρα.

Η μέρα μερουλίζει

Το πουλί τσουρίζει.

Η γάτα νιαουρίζει,

Ο Χριστός γεννιέται,

Γεννιέται και βαφτίζεται

Στους ουρανούς απάνω.

Οι άγγελοι χαίρουνται

Και τα δαιμόνια σκάνουν (=σκάνε)

Σκαίνουν και πλαντάζουν

Τα σίδερα δαγκάνουν

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο φαίνεται ότι εμφανίστηκε στη νεώτερη Ελλάδα την εποχή του Όθωνα. Βέβαια μόνο ύστερα από τον τελευταίο πόλεμο εκλαϊκεύτηκε και αγαπήθηκε ως χριστουγεννιάτικο στολίδι. Είναι γερμανικό και σκανδιναβικό έθιμο και από εκείνους τους λαούς το έμαθαν και οι άλλοι. Η χρήση πράσινων κλαδιών αειθαλών δένδρων υπήρχε και στις αρχαίες γιορτές των «δεντροφοριών» και στις ρωμαϊκές και βυζαντινές καλένδες. Το δέντρο με τα αναβλαστικά σχήματα και το πράσινο χρώμα ήταν πάντα ένα σύμβολο ζωής. Όσον αφορά το στολισμένο καραβάκι τα παιδιά των νησιών και των παραθαλασσίων περιοχών τραγουδούσαν τα κάλαντα κρατώντας φωτισμένα καράβια σαν φαναράκια. Στην Ηπειρωτική και Ορεινή Ελλάδα κρατούσαν επίσης φανάρι, μια εκκλησία, ένα ομοίωμα της αγιας-Σοφιάς.

Οι καλικάντζαροι

Οι καλικάντζαροι έρχονταν την παραμονή των Χριστουγέννων και έφευγαν τα Θεοφάνεια. Έχουν διάφορες ονομασίες: Λυκοκαντζαραίοι, σκαρικατζέρια, καρκατζέλια, πλανήταροι (Κύπρος), Κάηδες (Σύμη), καλλισπούδηδες, χρυσαφεντάδοι (Πόντος), κωλοβελόνηδες, παρωρίτες ή παραωρίτες (πριν από το λάλημα του πετεινού), παγανά. Με παρεμφερή ονόματα υπάρχουν οι καλικάντζαροι και στους βαλκανικούς λαούς. Και στους άλλους χριστιανικούς λαούς εμφανίζονται δοξασίες για δαιμονικά όντα κατά το Δωδεκαήμερο: Λυκάνθρωποι, Στρίγγλες, Μάγισσες, Νόρνες.

Συμβολίζουν το σκοτάδι και ζουν όλο το χρόνο στα έγκατα της γης, προσπαθώντας να κόψουν το δέντρο που βαστάει τη γη. Όταν είναι πολύ κοντά να το πετύχουν, την παραμονή των Χριστουγέννων ανεβαίνουν στη γη δημιουργώντας προβλήματα στους ανθρώπους. Η πίστη για τους καλικαντζάρους ως δαιμονικών όντων που ζουν κάτω από τη γη στηρίζεται στην κοσμοθεωρία περί ακινησίας της γης. Μένουν ανάμεσα στους ανθρώπους δώδεκα ημέρες ως την παραμονή των Φώτων αφήνοντας στην ησυχία του το δέντρο της Ζωής να αναβλαστήσει.

Ο λαός τους φαντάζεται μαύρους και άσχημους, κουτσούς, ψηλούς με μάτια κόκκινα, πόδια τραγίσια και σώμα τριχωτό. Οι άνθρωποι προσπαθούσαν να τους εξουδετερώσουν με διάφορους τρόπους και κυριότερα με τη φωτιά, η οποία καίει συνεχώς στο τζάκι όλο το Δωδεκαήμερο. Διάλεγαν ένα κούτσουρο («δωδεκαμερίτης», «χριστόξυλο») και μάλιστα από αγκαθωτό δέντρο. Με τη στάχτη του ράντιζαν το σπίτι ξημερώματα παραμονής Θεοφανείων τρέποντας σε φυγή τα δαιμόνια.

Σύμφωνα με μια παράδοση: «Οι Λυκοκαντζαραίοι έρχονται από τη γης αποκάτου. Ούλο το χρόνο πελεκάν με τα τσεκούρια να κόψουν το δέντρο που βαστάει τη γης. Κόβουν κόβουν όσο που μενέσκει λιγάκι ακόμα ως μια κλωνά άκοπο, και λεν «χάισε να πάμε, και θα πέση μοναχό του».

Και στα νησιά φτάνουν οι καλικάντζαροι. Με το καράβι τους. Κάνουν ζημιές: Χύνουν το νερό, τ' αλεύρι, κατουρούν τη στάχτη. Γι αυτό και βάζουν στη φωτιά ρείκια, αλάτι, που κάνουν κρότο, ή ρίχνουν κανένα πετσί να βρωμάει».

Ο λαός πιστεύει ότι Καλικάντζαροι γίνονται όσοι γεννιούνται το Δωδεκαήμερο, γιατί έχουν συλληφθεί την ίδια μέρα με το Χριστό. Θέλουν να κάνουν κακό στους ανθρώπους. Είναι άσκημοι, κουτσοί, εριστικοί, ανόητοι γιατί δεν βοηθά ο ένας τον άλλον και για το λόγο αυτό είναι αναποτελεσματικοί στο να κάνουν κακό. Όσους περπατούσαν τη νύχτα έξω τους ανάγκαζαν να χορέψουν μαζί τους (είναι χαρακτηριστικό το παραμύθι με τη Μάρω που γύριζε από το μύλο τη νύχτα).

Οι μυλωνάδες που εργάζονταν στο μύλο, ο οποίος ήταν συνήθως χτισμένος σε μέρος μακριά από τον καθαγιασμένο χώρο του οικισμού δίπλα σε ποτάμι, είχαν πάρε δώσε με καλικαντζάρους. Τα Φώτα όλα τα πονηρά πνεύματα φεύγουν με τον αγιασμό..

Το «Χριστόξυλο»

Κλαδιά δέντρων, ανάλογα με την περίσταση, χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της χρονιάς για στολισμό, επίτευξη γονιμότητας, αποτροπή επιβλαβών ζωυφίων, προστασία από τη βασκανία και γενικά για ευεργετική επίδραση σε ανθρώπους, ζώα και κτήματα.

Έτσι η ελιά σύμβολο μακροβιότητας, γονιμότητας και ευτυχίας εξαιτίας του αειθαλλούς της φυλλώματος και του εξαιρετικά θρεπτικού και υγιεινού καρπού της, χρησιμοποιήθηκε και εξακολουθεί να έχει την μεγαλύτερη χρήση στα χαρακτηριστικά περάσματα του ανθρώπινου κύκλου της ζωής (από τη γέννηση ως το θάνατο), αλλά και στον κύκλο του χρόνου (από τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά, την Πρωτομαγιά). Αλλά και το πουρνάρι (δρυς, δέντρο), η καρυδιά, η κρανιά, η μηλιά κ.ά. χρησιμοποιούνται εθιμικά για τον αποχρωματισμένο τελετουργικά στολισμό των σπιτιών κατά τη διάρκεια του χρόνου.

Στη Χίο το βράδυ της παραμονής ομάδες παιδιών ή άντρες γύριζαν στα σπίτια με τύμπανα και φλογέρες ή με μουσική και έψαλλαν τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα.

* Η κυρία Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη είναι διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.

http://www.tovima.gr/society/article/?aid=436157

Χριστουγεννιάτικα έθιμα στην Ευρώπη

Αγγλία
Η Αγγλική κλασσική  διακόσμηση περιλαμβάνει φωτεινά κόκκινα Αλεξανδριανά γύρω από το τζάκι, καθώς και κλαδιά «γκι» που κρέμονται από την οροφή που σύμφωνα με τη παράδοση όποιος στέκεται κάτω απ΄ αυτό πρέπει να ανταλλάσσει φιλιά με αγαπημένα πρόσωπα.
Για τους Άγγλους δεν νοείται εορταστικό χριστουγεννιάτικο τραπέζι χωρίς γαλοπούλα, κρεατόπιτα και χριστουγεννιάτικη πουτίγκα για καλή τύχη.
Αυστρία
Στην Αυστρία όπως και στις άλλες χώρες η περίοδος των εορτών ξεκινάει την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου ή την πρώτη του Δεκεμβρίου. Στα παραδοσιακά στεφάνια που κατασκευάζονται  τις ημέρες αυτές τοποθετούνται κεριά. Κάθε Κυριακή που ακολουθεί ανάβουν και ένα ακόμη κερί μέχρι και την 24 Δεκεμβρίου. Τα δώρα στα παιδιά τα μοιράζει ο Άγιος Νικόλαος με βοηθό του τον Krampus στις 6 Δεκεμβρίου. Το χριστουγεννιάτικο τραγούδι «Silent Night, Holy Night» το οποίο μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, στην Ελληνική «Άγια Νύχτα», τραγουδήθηκε για πρώτη φορά στην Αυστρία στις αρχές του 19ου αιώνα.
Η εορταστική περίοδος τελειώνει επίσημα στις 2 Φεβρουαρίου, αν και οι Αυστριακοί θεωρούν τα Θεοφάνια στις 6 Ιανουαρίου. Τα παιδιά ντυμένα σαν τους τρεις Μάγους γυρίζουν τα σπίτια και τραγουδούν τα κάλαντα, εύχονται ένα ειρηνικό και ευλογημένο νέο έτος, ενώ τα χρήματα που συγκεντρώνουν τα προσφέρουν για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Τα στεφάνια κατασκευάζονται κάθε χρόνο σε πολλές παραλλαγές. Ποικίλουν από κλασσικά στρογγυλά με σκουροπράσινα κλαδιά πεύκου, κουκουνάρια και κόκκινους φιόγκους μέχρι τα πιο μοντέρνα με πολύχρωμα αλεξανδριανά. Αμέσως μετά το κόψιμο των κλαδιών τα περνούν πάνω από φλόγα κεριού για να διατηρηθούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Βέλγιο
Το Βέλγιο μπαίνει στο πνεύμα των Χριστουγέννων από νωρίς με την ημέρα του Sinterklaas και με τον πολύτιμο βοηθό του Zwarte Piet που μοιράζει τα δώρα από σπίτι σε σπίτι. Τα παιδιά κρεμάνε τις κάλτσες των δώρων στο τζάκι και αφήνουν σανό και ζάχαρη για το άλογο του Sinterklaas.
Ο Sinterklaas δεν είναι ο Santa Claus.
Στο Βέλγιο τα Χριστούγεννα εορτάζονται και με πλήθος παραστάσεων που αποδίδονται καλλιτεχνικά σκηνές από τη Θεία Γέννηση καθώς και λιτανείες και ακόμη υπαίθριες αγορές.
πηγή: tro-ma-ktiko.blogspot.com

Στο σαλόνι της Πηνελόπης

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  11/01/2009, 13:34

Ο Αντώνης Μπενάκης (αριστερά) και ο Αλέξανδρος Μπενάκης με τις αδελφές τους Πηνελόπη Δέλτα (καθιστή) και Αλεξάνδρα Χωρέμη,πριν από την αναχώρησή τους για το βαλκανικό μέτωπο

Εδώ και καιρό το αρχοντικό του 19ου αιώνα κοντά στην οδό Τατοΐου της Κηφισιάς όπου έζησε η ιδεολόγος, αγωνίστρια και συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα από το 1916 ως τον τραγικό (και συμβολικό) θάνατό της το 1941 στεγάζει το Τμήμα Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη. Η έκθεση «Αναδρομή στην Κηφισιά» που παρουσιάζει αυτή την εποχή και την οποία επιμελήθηκε η διευθύντρια του Τμήματος κυρία Βαλεντίνη Τσελίκα είναι από μόνη της εξαίσια με τον τρόπο που ξαναζωντανεύει το παρελθόν αυτού του προαστίου μέσα από παλιές φωτογραφίες, χειρόγραφα, περιηγητικά βιβλία και χάρτες, συνθέτοντας έτσι τον ιστορικό καμβά όπου έζησαν και έδρασαν σημαντικές προσωπικότητες του 19ου και του 20ού αιώνα.

Ποιος επισκέπτης όμως μπορεί να αντισταθεί σε μια αναδρομή στη ζωή της θρυλικής Ελληνίδας όταν γνωρίζει ότι σε έναν από αυτούς τους διαδρόμους περπάτησε μαζί της ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Νικόλαος Πλαστήρας, ο αδελφός της, ο Αντώνης Μπενάκης, και πολλοί άλλοι; Η έκθεση αυτή στο σαλόνι της οικοδέσποινας μας προσκαλεί επιτακτικά σε μια «επίσκεψη» στο δικό της συναρπαστικό παρελθόν, που ταυτίζεται με τη νεότερη ιστορία μας.

Προσωπικά βιώματα
Η κόρη του βαθύπλουτου μεγαλεμπόρου βάμβακος στην Αλεξάνδρεια Εμμανουήλ Μπενάκη από μικρή κυκλοφορούσε πάντα με το λάβδανο στην τσέπη. Για να ξεφύγει από την επιρροή των γονιών της αποφάσισε να παντρευτεί το 1895 τον αρκετά μεγαλύτερό της νομομαθή Στέφανο Δέλτα, ο οποίος μοιράστηκε μαζί της το πάθος για τη διαπαιδαγώγηση των ελληνόπουλων (αντικατοπτρίζεται στο Ταμείο Υποτροφιών του Κολλεγίου, που ήταν δικό τους δημιούργημα).

Για την επίσκεψή μας στο παρελθόν αυτού του σαλονιού μιλήσαμε με τον δισεγγονό της Πηνελόπης Δέλτα, αρχιτέκτονα, πρόεδρο του Ελληνοαμερικανικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Κολλέγιο Αθηνών- Κολλέγιο Ψυχικού) και του Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου. Εμπλούτισε με ζωντανές αναμνήσεις και παιδικά του ακούσματα ό,τι έχει ως τώρα καταγραφεί σε βιβλία. Ο Αλέξανδρος Σαμαράς, αδελφός του υπουργού Αντώνη Σαμαρά, είναι γιος της Λένας Ζάννα-Σαμαρά, εγγονής του Στέφανου και της Πηνελόπης Δέλτα από την κόρη τους, τη Βιργινία (η οποία παντρεύτηκε τον Αλέξανδρο Ζάννα, μετέπειτα υπουργό επί Βενιζέλου). Είναι ανιψιός του αείμνηστου Παύλου Ζάννα (αδελφού της Λένας Ζάννα, εισήγαγε το έργο του Προυστ στην Ελλάδα με μεταφράσεις), ο οποίος επιμελήθηκε το μεγαλύτερο μέρος του αρχείου της Πηνελόπης Δέλτα. Το έργο αυτό συνεχίζει ο γιος του Αλέκος Ζάννας, ξάδελφος του Αλεξάνδρου.

Ανάμεσα στους καλεσμένους της Πηνελόπης Δέλτα είναι και οι συγγε νείς, οι μεγάλες οικογένειες Μπενάκη, Χωρέμη, Σαλβάγου και Καραθεοδωρή.Η καθεμιά με τον τρόπο της προσέφερε τα μέγιστα στην ελληνική κοινωνία. Είναι ο Αντώνης Μπενάκης που δίνει την ψυχή του στο Μουσείο Μπενάκη, είναι ο θείος του Στεφάνου Δέλτα, ο κορυφαίος μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή (και όχι Καραθεοδωρής), με τον οποίο διαβουλευόταν διά αλληλογραφίας ακόμη και ο Αϊνστάιν. Είναι και άλλοι πολλοί... Το Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, κοντά στο σπίτι της Πηνελόπης, που σήμερα οργανώνει όλη τη φυτοπροστασία της χώρας, δημιουργήθηκε από τον Εμμανουήλ Μπενάκη (ήταν και υπουργός Γεωργίας επί Βενιζέλου), τον Στέφανο Δέλτα (που είχε υπηρετήσει και ως διοικητής της Αγροτικής Τράπεζας) και τον Αντώνη Μπενάκη. Πρωτότυπα έγγραφα σχετικά με την υλοποίησή του παρουσιάζονται στην τωρινή έκθεση. Πολιτικοί και διανοούμενοι
Από τον Αλέξανδρο Μυλωνά (πατέρα του υπουργού Παιδείας επί Ανδρέα Παπανδρέου Γιώργου) ως τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Μαύρο Καβαλάρη Νικόλαο Πλαστήρα, πολλοί πολιτικοί μπήκαν στο σαλόνι της περίφημης οικοδέσποινας. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος πολλές φορές ερχόταν απρόσκλητος. Εδώ ήπιε το τελευταίο του ποτό προτού γίνει η τρίτη απόπειρα δολοφονίας εναντίον του το 1933. «Πώς είχαν μάθει ότι θα είναι στο σπίτι των Δέλτα;Γιατί το πρωί είχε πάει η μαγείρισσα να πάρει ψάρι γιατί άρεσε στον πρόεδρο» προσθέτει ο Αλέξανδρος Σαμαράς. Η περιγραφή του γεγονότος από την Πηνελόπη Δέλτα αποτελεί πολιτικό τεκμήριο.

Από τις συναντήσεις της με τους κεντρικούς πρωταγωνιστές της πολιτικής έχουμε το προνόμιο των ιστορικών πηγών από πρώτο χέρι αφού η Δέλτα κατέγραφε τις μαρτυρίες τους. «Από τον θρυλικό Νικόλαο Πλαστήρα,για τον οποίο ένιωθε μεγάλο θαυμασμό,συγκεντρώνει στοιχεία για την εκστρατεία στην Ουκρανία το 1919.Του ζητάει ένα δώρο “για να σώσει την εποποιία από τη λησμοσύνη” και το λαμβάνει: είναι ένα χειρόγραφο 120 σελίδων». Συνέλεξε ακόμη τις προσωπικές διηγήσεις των μακεδονομάχων Νεόκοσμου Γρηγοριάδη, Ιάνκου Δραγούμη και Κωνσταντίνου Μανέτα.

Από την αλληλογραφία της με τους δημοτικιστές έχουμε την πολυτέλεια μιας εισαγωγής στη σκέψη των ανδρών που έπλασαν τη σύγχρονη γλώσσα μας: Γιάννης Ψυχάρης, Αλέξανδρος Πάλλης, Αργύρης Εφταλιώτης, Μανόλης Τριανταφυλλίδης, Αλέξανδρος Δελμούζος, Βλαστός, Κωστής Παλαμάς, Στρατής Μυριβήλης κ.ά. Μέσα σε αυτό το σαλόνι έγραψε πολλά από τα σημαντικά παιδικά της βιβλία («Μάγκας», «Τρελαντώνης», «Στα μυστικά του Βάλτου»). Ηταν επαναστάτρια μέχρι τέλους, σε αντίθεση με τη θεοφοβούμενη μητέρα της. Βρίσκουμε σε γράμμα του Μητροπολίτη Τραπεζούντας και μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου την εξής προτροπή: «Καλόν είναι να ακολουθήσετε την παράδοσιν της Εκκλησίας,αλλιώς θα χαρακτηρισθήτε αιρετική και θα σας αφορίσουν!».

Ολη αυτή η πνευματική και πολιτική δραστηριότητα όμως διακόπτεται στις 27 Απριλίου 1941, την ημέρα που οι Γερμανοί εισβάλλουν στην Αθήνα. Η Πηνελόπη Δέλτα δεν αντέχει αυτή τη συμφορά, καταπίνει δηλητήριο και εκπνέει πέντε ημέρες αργότερα. Στην κηδεία, στον κήπο της, ιερουργεί ο Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος. Σύμφωνα με την τελευταία της θέληση, επάνω στον τάφο της αναγράφεται μονάχα η λέξη «Σιωπή».

Το μοναδικό ήθος

Φωτογραφία από την έκθεση «Αναδρομή στην Κηφισιά»

Η Μιράντα Οικονόμου,μετέπειτα σύζυγος του καθηγητή και υπουργού Γιάγκου Πεσμαζόγλου,παιδική φίλη της Λένας Ζάννα-Σαμαρά,πήγαινε στο σπίτι των Δέλτα από 14 ετών και έχει μεταφέρει στον Αλέξανδρο Σαμαρά τις εξής εντυπώσεις: «Ηταν πάντα ντυμένη στα μαύρα (σ.σ.: από το 1908,όταν διέκοψε τον δεσμό της με τον Ιωνα Δραγούμη), με δαντέλα στο φόρεμα,πολύ περιποιημένη, λεπτή και ευθυτενής. Το έβλεπες ακόμη και όταν ήταν πλέον παράλυτη. Η πειθαρχία της έβγαινε στον τρόπο που ντυνόταν αλλά και στο βλέμμα,στην κίνηση,στον τρόπο που μιλούσε στα παιδιά». Δεν είναι τυχαίο που έγραψε τόσα βιβλία, τα οποία αποτελούν σήμερα κώδικες συμβουλών για την ελληνίδα μάνα (π.χ., Στοχασμοί περί της ανατροφής των παιδιών ).

«Στο κτήμα στην Κηφισιά- το θυμάμαι καλά,εμείς το γνωρίζαμε ως ΣοΒιρΑλι από τις τρεις κόρες των Δέλτα-την Πηνελόπη Δέλτα τη φρόντιζε μια μικρή κοπέλα ονόματι Μαριάνθηπου είχε παντρευτεί τον αγελαδά στα κτήματα.Οταν πήρε το δηλητήριο,η Μαριάνθη και η μητέρα μου ή η γιαγιά ήταν κοντά της.Οταν ρώτησαν την άρρωστη πώς αισθάνεται,εκείνη απάντησε στα αγγλικά “Ηow hard it is to die”,για να μην καταλάβει και τρομάξει η μικρή κοπέλα του σπιτιού.Νομίζω ότι αυτό δείχνει μιαν άλλης κλίμακας εσωτερική ευγένεια» παρατηρεί ο Αλέξανδρος Σαμαράς.

Τι έχει αφηγηθεί η Βιργινία Ζάννα,η κόρη της Πηνελόπης Δέλτα, στον εγγονό της Αλέξανδρο Σαμαρά για τη ζωή τους στην Κηφισιά; Μας μετέφερε ακριβώς τα λόγια της γιαγιάς του: «Οταν το βράδυ μάς διάβαζε το “Για την πατρίδα”και έφτανε η διήγηση στο σημείο όπου ο ήρωας,ο νεαρός αξιωματικός Αλέξιος,φυλακισμένος από τους Βούλγαρους,έπρεπε να σκοτωθεί,εμείς οι κόρες της,κλαίγοντας όλες μαζί,την παρακαλούσαμε να τον σώσει.Και τότε ξέρεις τι μας απαντούσε η μητέρα μας;“Πρέπει,για την πατρίδα,πρέπει να πεθάνει,και όταν πρέπει,πάει τελείωσε, πρέπει να πεθάνει”».
 http://www.tovima.gr

Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση

Vera dakanali παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση

View more presentations from Vera Dakanali

Βραβεύσεις μικρών «λογοτεχνών» στο υπουργείο Παιδείας

Μια «ελπίδα που ξεπηδάει σ΄ αυτή τη δύσκολη περίοδο που περνάει η χώρα» είναι οι νεαροί μαθητές που βραβεύτηκαν σήμερα στο υπουργείο Παιδείας για να έργα τους στο πρόγραμμα «Παπαδιαμάντης - Ελύτης - Γκάτσος - Τσίρκας: εκατό χρόνια μετά!!!» που άρχισε τον Φεβρουάριο του 2011.

Αυτό δήλωσε η υπουργός Παιδείας κυρία Αννα Διαμαντοπούλου κατά τη βράβευση των μαθητών που δημιούργησαν αφίσες, θεατρικά δρώμενα, βίντεο, κλπ. εμπνευσμένα από την ζωή των τεσσάρων μεγάλων Ελλήνων λογοτεχνών. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης βραβεύθηκαν τα έργα παιδιών από 12 σχολεία της χώρας που διακρίθηκαν στο πρόγραμμα.

 http://www.kala-nea.gr/archives/category/%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82

Η L'Oreal και η Unesco επιβραβεύουν 3 κυρίες της Επιστήμης!

Την 1η Δεκεμβρίου 2011 στη Γεννάδειο Σχολή, παρουσία εκπροσώπων της Πανεπιστημιακής Κοινότητας, η L'ORÉAL Hellas και η Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UΝESCO ανακοίνωσαν τις δικαιούχους των «Ελληνικών Βραβείων 2011 L'ORÉAL-UNESCO Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη», κάτι που γίνεται από το 2006 σε ετήσια βάση και οδηγεί κάθε φορά σε 3 ερευνήτριες ηλικίας μέχρι 38 ετών στους κλάδους των Βιοεπιστημών και των Φυσικών Επιστημών. Photo: Philippe Cornu Διευθυνων Συμβουλος L’Oreal Hellas, Μάγδα Κροκίδα, Άλκιστις Μπονάνου, Φωτεινή Λάμαρη Σκοπός των Βραβείων είναι να τιμήσουν την συνεισφορά και την αφοσίωση των Ελληνίδων ερευνητριών στην Επιστημονική Έρευνα. Δίνοντας αξία στις καινοτομίες που προσφέρουν στην καθημερινότητά μας, τα Βραβεία συμβάλλουν στη δημιουργία γυναικείων προτύπων, ανοίγοντας το δρόμο σε μια ολόκληρη γενιά νέων κοριτσιών. Συνοδεύονται και με μια οικονομική ενίσχυση αξίας 10.000 ευρώ το καθένα που σκοπό έχει να ενθαρρύνει τις νέες γυναίκες στη συνέχιση της ερευνητικής τους σταδιοδρομίας στην Ελλάδα. Φέτος προστέθηκαν στις 14 υπάρχουσες 3 ακόμα Ελληνίδες ερευνήτριες:

- Η Δρ. Μαγδαληνή Κροκίδα, Χημικός Μηχανικός, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Εργαστήριο Σχεδιασμού και ανάλυσης Διεργασιών της Σχολής Χημικών Μηχανικών στο Ε.Μ.Π. Η έρευνα της αφορά την Μηχανική τροφίμων και την ανάπτυξη νέων λειτουργικών τροφίμων με βελτιωμένες θερμοφυσικές ιδιότητες. Επίσης ασχολείται με τον σχεδιασμό και την ανάλυση φυσικών διεργασιών και ιδιαίτερα διεργασιών τροφίμων.

- Η Δρ. Φωτεινή Λάμαρη, Χημικός, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Εργαστήριο Φαρμακογνωσίας & Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών. Η ερευνά της εστιάζεται στην ανάλυση της δομής και των βιολογικών ιδιοτήτων φυσικών προϊόντων με απώτερο στόχο την ταυτοποίηση καινοτόμων βιοδραστικών ενώσεων με ενδεχόμενη φαρμακευτική εφαρμογή.

- Η Δρ. Άλκηστις Μπονάνου, Φυσικός-Αστρονόμος, Ερευνήτρια Δ' στο Ινστιτούτο Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στόχος της έρευνάς της είναι η κατανόηση της εξέλιξης των αστέρων μεγάλης μάζας και η ακριβής μέτρηση των αποστάσεων κοντινών γαλαξιών. Η Επιτροπή Κρίσης με τους 5 διακεκριμένους καθηγητές Πανεπιστημίου και τον Πρόεδρο της Επιτροπής Κρίσης - Ομότιμο Καθηγητή Βιομηχανικής Χημείας κο Νίκο Χατζηχρηστίδη - επέλεξε τις 3 δικαιούχους έχοντας πολύ αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης και σύμφωνα με τα πρότυπα του Διεθνούς προγράμματος.

Πηγή OTENET Portal

Επιστήμη γένους θηλυκού

Ο ουρανός και τα αστέρια είναι για τους περισσότερους ένα ρομαντικό θέαμα. Για άλλους ήταν το παιδικό όνειρο: να μπορέσουν να ταξιδέψουν στο Διάστημα. Για εκείνη, όμως, ο μαγικός κόσμος του έναστρου ουρανού είναι το πεδίο της έρευνάς της. Με σπουδές στη Φυσική και την Αστρονομία στις ΗΠΑ και διδακτορικό στην Αστρονομία από το Χάρβαρντ, η δρ Αλκηστις Μπονάνου μετράει επαγγελματικά... τα άστρα. Μάλιστα, από το 2009 εργάζεται ως ερευνήτρια δ' στο Ινστιτούτο Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. «Ξεκίνησα να γοητεύομαι από το Σύμπαν σε μικρή ηλικία, 6-7 ετών, αργότερα πήρα ένα μικρό τηλεσκόπιο και παρατηρούσα το φεγγάρι», λέει στα «ΝΕΑ» η νεαρή επιστήμονας. Η έρευνά της εστιάζει στην κατανόηση της εξέλιξης των αστέρων μεγάλης μάζας και στην ακριβή μέτρηση των αποστάσεων κοντινών γαλαξιών. «Παρατηρώ την εξέλιξη των μεγάλων αστέρων, με μάζα ακόμη και 150 φορές τη μάζα του Ηλιου». Μάλιστα, η ίδια κατέχει κι ένα ρεκόρ: κατά τη διάρκεια του διδακτορικού της κατάφερε να κάνει την πιο ακριβή μέτρηση απόστασης για αστέρια 82 και 83 φορές τη μάζα του Ηλιου!

Η δρ Μπονάνου είναι μία από τις τρεις ελληνίδες ερευνήτριες οι οποίες βραβεύθηκαν χθες σε ειδική εκδήλωση για τα Ελληνικά Βραβεία L'OREAL - UNESCO. Από το 2006, χρονιά όπου ξεκίνησε στη χώρα μας ο θεσμός, η Επιτροπή Κρίσης, στην οποία μετέχουν έξι διακεκριμένοι καθηγητές πανεπιστημίου, με πρόεδρο τον ομότιμο καθηγητή Βιομηχανικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νίκο Χατζηχρηστίδη, βράβευσε συνολικά 17 ελληνίδες επιστήμονες.

Με... τετραπλό ρόλο. Είναι επίκουρη καθηγήτρια στο Εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάλυσης Διεργασιών της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, το ερευνητικό της έργο έχει να κάνει με την ανάπτυξη λειτουργικών τροφίμων που σχετίζονται με την υγεία του καταναλωτή, είναι σύζυγος και μητέρα ενός 5χρονου κοριτσιού.

Για τη δρα Μαγδαληνή Κροκίδα το να πετύχει μια ισορροπία ανάμεσα στους τέσσερις αυτούς ρόλους δεν είναι εύκολο. «Τα χαρακτηριστικά ενός καλού ερευνητή; Θα πρέπει να είναι ανήσυχο πνεύμα, να είναι επίμονος και να μην απογοητεύεται με την πρώτη δυσκολία. Αυτά τα χρόνια της ακαδημαϊκής και ερευνητικής μου πορείας κέρδισα όχι μόνο πνευματική ανέλιξη και ηθική ικανοποίηση, αλλά κι έναν σύμμαχο που δεν είναι άλλος από τη γνώση», εξηγεί.

Με οδηγό την παράδοση. Τα τελευταία οκτώ χρόνια μελετά φυτά και ζώα, ψάχνοντας να βρει αν κάποιες από τις ιδιότητές τους έχουν ενδεχόμενη φαρμακευτική εφαρμογή. Η δρ Φωτεινή Λάμαρη είναι χημικός, επίκουρη καθηγήτρια στο Εργαστήριο Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών. «Πρόκειται για έναν ερευνητικό τομέα που έχει την παράδοση ως οδηγό, καθώς από την αρχαιότητα έως σήμερα ομάδες ανθρώπων για να αντιμετωπίσουν διάφορες ασθένειες ανέτρεχαν στο πλούσιο οικοσύστημα της Ελλάδας. Εστιάζουμε σε νευροεκφυλιστικές νόσους, όπως είναι η Αλτσχάιμερ».

Η ίδια έχει ασχοληθεί αρκετά με τον κρόκο Κοζάνης και τις νευροπροστατευτικές του ιδιότητες. «Δεν σταματάμε την έρευνα σε αυτό, αφού μελετάμε κι άλλα ενδημικά είδη κρόκου, καθώς και το τσάι του βουνού», λέει η δρ Λάμαρη, μητέρα δύο κοριτσιών.

• 
• 
• 

- Η Δρ. Φωτεινή Λάμαρη, Χημικός, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Εργαστήριο Φαρμακογνωσίας & Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών. Η ερευνά της εστιάζεται στην ανάλυση της δομής και των βιολογικών ιδιοτήτων φυσικών προϊόντων με απώτερο στόχο την ταυτοποίηση καινοτόμων βιοδραστικών ενώσεων με ενδεχόμενη φαρμακευτική εφαρμογή. - Η Δρ. Άλκηστις Μπονάνου, Φυσικός-Αστρονόμος, Ερευνήτρια Δ' στο Ινστιτούτο Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στόχος της έρευνάς της είναι η κατανόηση της εξέλιξης των αστέρων μεγάλης μάζας και η ακριβής μέτρηση των αποστάσεων κοντινών γαλαξιών. Η Επιτροπή Κρίσης με τους 5 διακεκριμένους καθηγητές Πανεπιστημίου και τον Πρόεδρο της Επιτροπής Κρίσης - Ομότιμο Καθηγητή Βιομηχανικής Χημείας κο Νίκο Χατζηχρηστίδη - επέλεξε τις 3 δικαιούχους έχοντας πολύ αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης και σύμφωνα με τα πρότυπα του Διεθνούς προγράμματος. δρόμο σε μια ολόκληρη γενιά νέων κοριτσιών. Συνοδεύονται και με μια οικονομική ενίσχυση αξίας 10.000 ευρώ το καθένα που σκοπό έχει να ενθαρρύνει τις νέες γυναίκες στη συνέχιση της ερευνητικής τους σταδιοδρομίας στην Ελλάδα. Φέτος προστέθηκαν στις 14 υπάρχουσες 3 ακόμα Ελληνίδες ερευνήτριες:

- Η Δρ. Μαγδαληνή Κροκίδα, Χημικός Μηχανικός, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Εργαστήριο Σχεδιασμού και ανάλυσης Διεργασιών της Σχολής Χημικών Μηχανικών στο Ε.Μ.Π. Η έρευνα της αφορά την Μηχανική τροφίμων και την ανάπτυξη νέων λειτουργικών τροφίμων με βελτιωμένες θερμοφυσικές ιδιότητες. Επίσης ασχολείται με τον σχεδιασμό και την ανάλυση φυσικών διεργασιών και ιδιαίτερα διεργασιών τροφίμων.

- Η Δρ. Φωτεινή Λάμαρη, Χημικός, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Εργαστήριο Φαρμακογνωσίας & Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών. Η ερευνά της εστιάζεται στην ανάλυση της δομής και των βιολογικών ιδιοτήτων φυσικών προϊόντων με απώτερο στόχο την ταυτοποίηση καινοτόμων βιοδραστικών ενώσεων με ενδεχόμενη φαρμακευτική εφαρμογή.

- Η Δρ. Άλκηστις Μπονάνου, Φυσικός-Αστρονόμος, Ερευνήτρια Δ' στο Ινστιτούτο Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στόχος της έρευνάς της είναι η κατανόηση της εξέλιξης των αστέρων μεγάλης μάζας και η ακριβής μέτρηση των αποστάσεων κοντινών γαλαξιών. Η Επιτροπή Κρίσης με τους 5 διακεκριμένους καθηγητές Πανεπιστημίου και τον Πρόεδρο της Επιτροπής Κρίσης - Ομότιμο Καθηγητή Βιομηχανικής Χημείας κο Νίκο Χατζηχρηστίδη - επέλεξε τις 3 δικαιούχους έχοντας πολύ αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης και σύμφωνα με τα πρότυπα του Διεθνούς προγράμματος.

τα περυσινά βραβεία - Αναγνώριση για τρεις νέες ελληνίδες ερευνήτριες

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  23/11/2010, 06:45

 

Η κυρία Ελένη Μακαρώνα (αριστερά), η κυρία Χριστίνα Πιπέρη (μέσον) και η κυρία Γεωργία Σαλαντή είναι οι τρεις νεαρές Ελληνίδες που τιμήθηκαν εφέτος με τα βραβεία «L΄Οreal- UΝΕSCΟ Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη»

 
Ενα ιδιαίτερα δύσκολο έργο είχε εφέτος η επιτροπή κρίσεως των ελληνικών βραβείων 2010 «L΄Οreal- UΝΕSCΟ Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη» που απονεμήθηκαν χθες το μεσημέρι στη Γεννάδειο Σχολή. Για πρώτη φορά εκλήθη να επιλέξει τις τρεις καλύτερες ελληνίδες ερευνήτριες από συνολικά 53 υποψηφιότητες που υποβλήθηκαν- αριθμός-ρεκόρ για τον πενταετή θεσμό των βραβείων, όπως τόνισε ο πρόεδρος της επιτροπής, καθηγητής Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ν. Χατζηχρηστίδης.
Τα εφετινά βραβεία, που συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο 10.000 ευρώ προς κάθε μία επιστήμονα, απονεμήθηκαν στις:

* Δρα Ελένη Μακαρώνα, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μικροηλεκτρονικής του «Δημόκριτου». Με σπουδές Φυσικής στην Αθήνα και διδακτορικό από το Βrown, η κυρία Μακαρώνα ασχολείται με την εφαρμογή της μικρο- και νανοτεχνολογίας για την ανάπτυξη καινοτόμων διατάξεων, όπως είναι οι έξυπνοι αισθητήρες για την έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση ασθενειών και την ανίχνευση επικίνδυνων ουσιών.

* Δρα Χριστίνα Πιπέρη, επίκουρη καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η κυρία Πιπέρη έχει σπουδάσει Ιατρική Βιοχημεία στο Πανεπιστήμιο του Surrey στη Βρετανία, είναι διδάκτωρ του Τμήματος Παθολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και έχει κάνει μεταδιδακτορική έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Νανσί στη Γαλλία. Ερευνά τη δράση γλυκοζυλιωμένων πρωτεϊνών που εμπλέκονται στην παθογένεια μεταβολικών συνδρόμων και ασθενειών όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης και το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών.

* Δρα Γεωργία Σαλαντή, λέκτορα στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η κυρία Σαλαντή έχει σπουδάσει Μαθηματικά στην Αθήνα, έκανε μεταπτυχιακό στη Βιοστατιστική και Επιδημιολογία στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών και είναι διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Μονάχου. Η έρευνά της στον (νέο) τομέα της αποδεικτικής ιατρικής αφορά τη δημιουργία στατιστικών μοντέλων που αξιολογούν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια όλων των θεραπειών που προτείνονται για την ίδια ασθένεια.

Στη χθεσινή τελετή παρέστησαν και μίλησαν η αναπληρωτής υπουργός Παιδείας Φώφη Γεννηματά, οι πρυτάνεις των Πανεπιστημίων Αθηνών Θ. Πελεγρίνης και Ιωαννίνων Τρ. Αλμπάνης, η πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής της UΝΕSCΟ Καίτη Τζιτζικώστα και ο διευθύνων σύμβουλος της L΄Οreal Ηellas Φιλίπ Κορνί. 



http://www.tovima.gr/science/article/?aid=368978

βραβεια 2011- Βραβεία L'OREAL-UNESCO για 3 νέες γυναίκες επιστήμονες

H ΜΑΓΔΑ ΚΡΟΚΙΔΑ, H ΑΛΚΙΣΤΙΣ ΜΠΟΝΑΝΟΥ, O PHILIPPE CORNU ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ L’OREAL HELLAS, H ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ UNESCO KAI H ΦΩΤΕΙΝΗ ΛΑΜΑΡΗ.

23/12/2010.   
Τρεις νέες ερευνήτριες βραβεύτηκαν με τα Ελληνικά Βραβεία 2010 L'ORΕAL-UNESCO για τις Γυναίκες στην Επιστήμη, σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στις 22 Νοεμβρίου, στην Αθήνα, παρουσία της πανεπιστημιακής και ερευνητικής κοινότητας και εκπροσώπων της Πολιτείας. Πρόκειται για τη Δρ Ελένη Μακαρώνα, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μικροηλεκτρονικής του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών, τη Δρ Χριστίνα Πιπέρη, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Εργαστήριο Βιολογικής Χημείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, και τη Δρ Γεωργία Σαλαντή, Λέκτορα στο Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Τα Ελληνικά Βραβεία L'ORΕAL-UNESCO απονέμονται σε ερευνήτριες μέχρι 38 ετών που δραστηριοποιούνται σε πανεπιστήμια ή ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας, στους τομείς των Βιοεπιστημών και των Φυσικών Επιστημών, και ξεχωρίζουν για το ερευνητικό τους έργο, τις ικανότητές τους και την αφοσίωσή τους στην επιστήμη. Στόχος των Βραβείων, που εντάσσονται στο ομώνυμο διεθνές πρόγραμμα και συνοδεύονται με οικονομική ενίσχυση 10.000 ευρώ το καθένα, είναι η ηθική επιβράβευση και η προβολή του ερευνητικού έργου, καθώς και η ενθάρρυνση των νέων επιστημόνων στη συνέχιση της ερευνητικής τους σταδιοδρομίας.
Οι ερευνήτριες επιλέχθηκαν από 5μελή Επιτροπή διακεκριμένων καθηγητών, με αυστηρά κριτήρια και διεθνή πρότυπα. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Κρίσης καθηγητής Νίκος Χατζηχρηστίδης υπογράμμισε πως "οι γυναίκες εξακολουθούν να αποτελούν μόλις το ένα τέταρτο των ερευνητών παγκοσμίως και είναι πολύ λίγες αυτές που δραστηριοποιούνται στα επίπεδα λήψης αποφάσεων ή καθορίζουν τα ερευνητικά προγράμματα. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό να προβάλλονται μέσω της συνεργασίας L'OREAL-UNESCO". Η πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO Αικατερίνη Τζιτζικώστα συμπλήρωσε πως οι βραβευμένες αποτελούν πρότυπα για μια νέα γενιά γυναικών επιστημόνων, μια γενιά που θα προάγει την Επιστήμη και θα βελτιώσει την επιρροή των γυναικών.
Από το 2006 έως σήμερα έχουν τιμηθεί με τα Ελληνικά Βραβεία 14 ερευνήτριες. Οι φετινές νικήτριες είναι:
Δρ Ελένη Μακαρώνα: Καινοτόμες εφαρμογές στη μικρο- και νανο- τεχνολογία
H Δρ Ελένη Μακαρώνα αποφοίτησε από το Τμήμα Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το 1998 και έλαβε το μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης και το διδακτορικό της στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο Brown (ΗΠΑ) το 2000 και το 2004, αντίστοιχα. Από τον Δεκέμβριο του 2005 εργάζεται στο Ινστιτούτο Μικροηλεκτρονικής του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών "Δημόκριτος", ως Συνεργαζόμενη Ερευνήτρια. Είναι κάτοχος 5 διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και κριτής σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Είναι παντρεμένη και μητέρα δύο παιδιών.
Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την εφαρμογή της μικρο- και νανο-τεχνολογίας για την ανάπτυξη καινοτόμων διατάξεων, όπως έξυπνοι αισθητήρες για την έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση ασθενειών και την ανίχνευση επικίνδυνων ουσιών, νανογεννήτριες που συλλέγουν ενέργεια από το περιβάλλον για την αντικατάσταση των μπαταριών, αλλά και την ανάπτυξη νέων εναλλακτικών τεχνολογιών για τις μελλοντικές γενιές ηλεκτρονικών διατάξεων, όπως τα μοριακά ηλεκτρονικά.
Δρ Χριστίνα Πιπέρη: Ο ρόλος των πρωτεϊνών σε μεταβολικά νοσήματα
Η Δρ Χριστίνα Πιπέρη είναι πτυχιούχος Ιατρικής Βιοχημείας του Πανεπιστημίου του Surrey, Μεγάλης Βρετανίας (1995) και διδάκτωρ του Τμήματος Παθολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Μεγάλης Βρετανίας (1999). Η Δρ Πιπέρη έλαβε την υποτροφία Gordon Piller studentship από τον οργανισμό Leukaemia Research Fund και πραγματοποίησε μεταδιδακτορική έρευνα στο τμήμα Ιατρικής Βιοχημείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Νανσύ, Γαλλίας (2005). Σήμερα εργάζεται ως Επίκουρη Καθηγήτρια στο Εργαστήριο Βιολογικής Χημείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα έτη 2008-2010, έχει τιμηθεί με βραβεία από την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία για το ερευνητικό της έργο στη μοριακή βάση του Συνδρόμου των Πολυκυστικών Ωοθηκών. Είναι παντρεμένη και μητέρα δύο παιδιών.
Στόχος της έρευνας της είναι η διερεύνηση ενδοκυττάριων μηχανισμών δράσης των τελικών προϊόντων γλυκοζυλίωσης σε μεταβολικά νοσήματα όπως το Σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών και ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου ΙΙ. Είναι παντρεμένη και μητέρα δύο παιδιών.
Δρ Γεωργία Σαλαντή: Στατιστικά μοντέλα στην ιατρική
Η Δρ Γεωργία Σαλαντή, είναι πτυχιούχος του Τμήματος Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Αθηνών (1999). Έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στην Βιοστατιστική και Επιδημιολογία από το Πανεπιστήμιο Βρυξελλών (2000) και είναι διδάκτωρ του Τμήματος Μαθηματικών, Επιστήμης Υπολογιστών και Στατιστικής του Πανεπιστημίου Μονάχου (2003). Η Δρ Γ. Σαλαντή εργαζόταν ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Medical Research Council στο Cambridge (2003-2006). Σήμερα εργάζεται ως Λέκτορας στο Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η Δρ Γεωργία Σαλαντή είναι παντρεμένη.
Η έρευνα της Δρ Σαλαντή αφορά στην ανάπτυξη πρωτοποριακών στατιστικών μοντέλων για την σύνθεση πληροφορίας από ιατρικά πειράματα και στην μεθοδολογία σύγκρισης, αξιολόγησης και ιεράρχησης της αποτελεσματικότητας των ιατρικών παρεμβάσεων. Η πρόσφατη ερευνητική δραστηριότητά της σε μοντέλα μετά-ανάλυσης για την σύγκριση της αποτελεσματικότητας πολλαπλών φαρμακευτικών αγωγών χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα Βραβεία L'ORΕAL-UNESCO για τις Γυναίκες στην Επιστήμη
Το πρόγραμμα "Ελληνικά Βραβεία L'ORΕAL-UNESCO για τις Γυναίκες στην Επιστήμη" εντάσσεται στο διεθνές πρόγραμμα L'ORΕAL-UNESCO το οποίο έχει θεσμοθετηθεί από το 1998 και το οποίο περιλαμβάνει τα Διεθνή Βραβεία και τις Διεθνείς Υποτροφίες. Τα Διεθνή Βραβεία L'ORΕAL-UNESCO έχουν θεσμοθετηθεί και απονέμονται από το 1998 από τη L'OREAL σε συνεργασία με την UNESCO, με στόχο την προβολή και την ενίσχυση του επιστημονικού έργου των γυναικών σε ολόκληρο τον κόσμο. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα βράβευσης ερευνητριών, το μοναδικό στον κόσμο για γυναίκες, το κύρος του οποίου επισφραγίστηκε από το γεγονός ότι 2 επιστήμονες βραβευμένες από αυτό το πρόγραμμα, οι Elisabeth Blackburn και Αda Jonath, έλαβαν το 2009 το Νόμπελ Ιατρικής και Χημείας αντίστοιχα.
Το Διεθνές πρόγραμμα L'OR?AL -UNESCO στηρίζει τις γυναίκες επιστήμονες όχι μόνο ηθικά αλλά και οικονομικά. Το κάθε Διεθνές Βραβείο συνοδεύεται με χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί σε 100.000 δολάρια, ενώ η κάθε Διεθνής Υποτροφία σε 40.000 δολάρια για 2 χρόνια. Σε συνδυασμό, μάλιστα, με τα εθνικά βραβεία και υποτροφίες που διοργανώνονται σε 35 χώρες, έχουν αναδείξει, επιβραβεύσει και υποστηρίξει περισσότερες από 500 νέες γυναίκες επιστήμονες παγκοσμίως. Μέχρι σήμερα, μέσα από το πρόγραμμα, έχουν αναγνωριστεί παγκοσμίως περισσότερες από 900 γυναίκες επιστήμονες από τις 5 ηπείρους. Στην Ελλάδα, από το 2006 που θεσμοθετήθηκαν τα Ελληνικά Βραβεία L'OREAL-UNESCO, έχουν βραβευτεί 14 ερευνήτριες.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι χάρη στο Διαδίκτυο, η κοινότητα των Βραβευμένων και των Υποτρόφων έχει ένα πραγματικό διαδικτυακό σπίτι - έναν χώρο έκφρασης και ανταλλαγής απόψεων. Το βασικό σημείο συνάντησης είναι το Agora (agora.forwomeninscience.com), ένα ιστολόγιο που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια και φέτος ανανεώθηκε πλήρως. Περισσότερες από 180 δημοσιεύσεις από 104 γυναίκες μαρτυρούν τη δυναμική ενέργεια αυτής της κοινότητας, την οποία μπορείτε επίσης να βρείτε στη σχετική σελίδα του προγράμματος στο Facebook. Η σελίδα δημιουργήθηκε τον Σεπτέμβριο και απέκτησε γρήγορα περισσότερα από 2.300 μέλη. Αποτελεί τη σελίδα με τα περισσότερα μέλη στο Facebook για τις γυναίκες στην Επιστήμη. Οι εκδηλώσεις του προγράμματος αναρτώνται επίσης στο Twitter, όπου τα μέλη ξεπερνούν τα 750. Η τελευταία προσθήκη στην παρουσία του προγράμματος στο Διαδίκτυο είναι το κανάλι "Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη" που δημιουργήθηκε στο YouTube στα τέλη του 2009, και το οποίο έχει προβληθεί περισσότερες από 710.000 φορές μέσα σε λίγους μόνο μήνες.

 http://www.edugate.gr/epikairotita/erotey%C2%B5enes-%C2%B5e-tin-ereyna-brabeia-se-treis-gynaikes-poy-exoyn-pathos-%C2%B5e-tin-episti%C2%B5i-to
 http://www.wtmnews.gr/
www.ekt.gr, με πληροφορίες από Πρόγραμμα LORΕAL-UNESCO για τις Γυναίκες στην Επιστήμη

Νικητής το «Ανεμώλια» του Ισίδωρου Ζουργού

Tο Βραβείο Αναγνωστών 2011 απονέμεται στο βιβλίο «Aνεμώλια» του Ισίδωρου Ζουργού (Εκδόσεις Πατάκη). Είναι το μυθιστόρημα που υποστήριξαν ένθερμα τόσο οι 40 Λέσχες Ανάγνωσης ανά την Ελλάδα, που συμμετείχαν φέτος, όσο και το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό που έλαβε μέρος στη φετινή ψηφοφορία (2.569 ψήφοι).
Το μυθιστόρημα «Ανεμώλια» αποτελεί το έκτο βιβλίο του Θεσσαλονικιού συγγραφέα (γεν. 1964). Πρόκειται για ένα οδοιπορικό πέντε φίλων με ιστιοπλοϊκό σκάφος, οι οποίοι αναζητούν τη διάσταση της πραγματικότητας μέσα από το βλέμμα των 45 χρόνων τους, τη συναισθηματική αναμόχλευση που τους δημιουργεί το παρελθόν, την επιθυμία της χαράς σήμερα και τη ζεστασιά της συντροφικότητας.
Στην «κούρσα» της τελικής βαθμολογίας τερμάτισαν επίσης: δεύτερο το βιβλίο «Τα σακιά» της Ιωάννας Καρυστιάνη (Εκδόσεις Καστανιώτη) και τρίτο το βιβλίο «Για μια χούφτα βινύλια» της Χίλντας Παπαδημητρίου (Εκδόσεις Μεταίχμιο).
Το Βραβείο Αναγνωστών απονέμεται για έβδομη χρονιά. Διοργανώνεται από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) σε συνεργασία με την ΕΡΤ. Αποτελεί μοναδικό βραβείο στα ελληνικά λογοτεχνικά δεδομένα καθώς οι ίδιοι οι αναγνώστες καλούνται να ψηφίσουν το αγαπημένο ελληνικό μυθιστόρημα της χρονιάς. Αρχικά ψηφίζουν τα μέλη των Λεσχών Ανάγνωσης για τη «βραχεία λίστα», δίνοντας στη συνέχεια τη σκυτάλη στους βιβλιόφιλους που αποφασίζουν με sms. Σημειωτέον ότι με την ψήφο τους οι αναγνώστες συμμετείχαν κατά 50% στο τελικό αποτέλεσμα, ενώ το υπόλοιπο 50% βγήκε από τις ψήφους που έχουν ήδη δώσει τα μέλη Λεσχών Ανάγνωσης που λειτουργούν σ’ όλη την Ελλάδα.
Με το Βραβείο Αναγνωστών έχουν τιμηθεί τα βιβλία: -το 2010 «Όπως ήθελα να ζήσω» της Ελένης Πριοβόλου, -το 2009 «Ιμαρέτ», του Γιάννη Καλπούζου, -το 2008 «Όλα σου τα ‘μαθα μα ξέχασα μια λέξη» του Δημήτρη Μπουραντά, -το 2007 «Ο κύριος Επισκοπάκης» του Ανδρέα Μήτσου, -το 2006 «Αμίλητα βαθιά νερά», της Ρέας Γαλανάκη, -το 2005 «Η μέθοδος της Ορλεάνης» της Ευγενίας Φακίνου.

Για το βιβλίο έγραψαν:
Γραμμένο με συναισθηματική οξυδέρκεια, το «Ανεμώλια» συγκινεί, κι αν δεν γράφτηκε με σκοπό να προκαλέσει ρωγμές –η οξύτητα των αιχμών του είναι λειασμένη από το ποιητικό ύφος–, κατορθώνει να λειτουργήσει σαν συνειδησιακό ξυπνητήρι για τον αναγνώστη. (Ακόμα κι αν φαίνεται καθαρόαιμα ανδρικό το θέμα του, γυναίκες σπεύστε, γιατί έχει ειπωμένες αλήθειες για την κοινή ζωή μας.)
[ΑthensVoice]
Ο Ζουργός επιδίδεται και σε αυτό το μυθιστόρημα σε εκείνο που ξέρει καλά: αναπτύσσει με δεξιοτεχνία ένα πλήθος χαρακτήρων που γίνονται συμπαθείς με τις ανθρώπινες ατέλειές τους. Εχοντας πλέον βρει έναν σταθερότερο βηματισμό στην πλοκή και έχοντας δουλέψει την έκφρασή του, συναρμόζει ιστορίες όπου το καθημερινό εναλλάσσεται με το τραγικό σε ένα μυθιστόρημα μελαγχολικό, αλλά τρυφερό και συγκινητικό, για τις μεγάλες προσδοκίες, τις σκληρές ματαιώσεις και τις μικρές χαρές της ζωής.
[To Bήμα]


πηγή: http://ekebi.wordpress.com/

Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες

Η παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες, γιορτάζεται σήμερα, 3 Δεκεμβρίου.

Η σημερινή ευκαιρία είναι αφιερωμένη στα δικαιώματα των ατόμων που πάσχουν από Ειδικές Ανάγκες. Από το 1992 και έπειτα, κάθε 3 Δεκέμβρη. Εκείνη τη χρονιά, ίδια ημερομηνία ο ΟΗΕ υιοθέτησε το δικό του πρόγραμμα δράσης για τα ΑΜΕΑ και από τότε αποφασίστηκε να τιμούνται.
Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται πως στον κόσμο ζουν περισσότεροι από 500 εκατ. ανθρώποι με Ειδικές Ανάγκες.
 http://www.newsbomb.gr/

Μεράκι και όρεξη για ελληνικά!

Ελληνόπουλα ως και τέταρτης γενιάς τα μαθαίνουν σε σχολεία και Πανεπιστήμια του εξωτερικού

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΣΤΕΦΑΝΗΣ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Πέμπτη 01 Δεκεμβρίου 2011

«Το ημερήσιο σχολείο της παροικίας μας αναγνωρίζεται ως ένα από τα καλύτερα της Νέας Υόρκης. Την ακαδημαϊκή υπεροχή του πιστοποιούν και οι επιδόσεις των μαθητών μας στις πολιτειακές εξετάσεις. Αγωνιζόμαστε να κρατήσουμε αυτή τη διάκριση, να μαθαίνουν τα παιδιά μας σωστά ελληνικά…». Η κυρία Αθηνά Κρομμύδα διευθύνει ένα από τα ελληνικά σχολεία της ομογένειας. Το Σχολείο της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας του Αγίου Νικολάου, που αριθμεί 2.500 οικογένειες ως μέλη της, με έδρα στο Φλάσινγκ της Νέας Yόρκης.

Οι γονείς των μαθητών εκεί πληρώνουν ετησίως περίπου 5.000 δολάρια (3.670 ευρώ) ως δίδακτρα, ώστε τα παιδιά τους να μιλούν, να διαβάζουν και να γράφουν και τα ελληνικά.

«Προσφέρουμε ένα γερό πακέτο σπουδών. Η ειδοποιός διαφορά μας είναι ότι όλα τα παιδιά εδώ είναι Ελληνο-αμερικανόπουλα, τρίτης και τέταρτης γενιάς.

Φέτος έχουμε συνολικά 445, από το νηπιαγωγείο μέχρι και την όγδοη τάξη. Άλλα 120 παιδιά είναι ακόμα μικρότερα, ηλικίας 3-4,5 χρόνων, που και αυτά αρχίζουν να καταλαβαίνουν και να μιλούν την ελληνική γλώσσα…», περιγράφει.

Σε κάθε τάξη φοιτούν σήμερα γύρω στα 50 αγόρια και κορίτσια. «Διδάσκονται κάθε μέρα τα ελληνικά, για 45 λεπτά της ώρας. Από έξι ομογενείς δασκάλους, μαθαίνουν Γλώσσα, Θρησκευτικά, Ιστορία, Πολιτισμό και Γεωγραφία», λέει η κ. Κρομμύδα. Βάση της διδασκαλίας είναι το αμερικανικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, εξηγεί.

Αυστραλία : 250.000 μιλούν ελληνικά στο σπίτι
Περίπου 38.000 μαθητές με ελληνικές ρίζες φοιτούν σήμερα στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αυστραλία. Στην πλειονότητά τους, πρόκειται για παιδιά που παρακολουθούν ελληνόγλωσσα μαθήματα σε απογευματινά σχολεία υπό την αιγίδα ελληνικών φορέων, σε κρατικά σχολεία, σε ιδιωτικά κολέγια (κυρίως υπό την αιγίδα της Αρχιεπισκοπής) και Πανεπιστήμια.

«“Ο εντυπωσιακός αυτός αριθμός ξεκινά με χιλιάδες μαθητές στις μικρές σχολικές τάξεις, αλλά καταλήγει δυστυχώς σε ελάχιστες δεκάδες σ’ όλη τη χώρα στην τελευταία χρονιά του Λυκείου, όπου τα ελληνικά επιλέγονται και ως μάθημα εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο. Εκεί πια οι νέοι που τα προτιμούν είναι όλοι τους ελληνικής καταγωγής…», εξηγεί ο καθηγητής Μιχάλης Τσιανίκας, διευθυντής στο Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Φλίντερς, στην Αδελαϊδα της Νότιας Αυστραλίας.

Την ώρα, ωστόσο, που οι στατιστικές καταδεικνύουν ότι περισσότερες από 400 (!) γλώσσες χρησιμοποιούνται ως μέσο οικογενειακής επικοινωνίας στη χώρα, σήμερα μόνον οι 250.000 από τους περίπου 600.000 ελληνικής καταγωγής πολίτες της Αυστραλίας μιλούν  ελληνικά στο σπίτι.

«Τα πράγματα αλλάζουν δραματικά : από το 1996 ώς το 2006 ελαττώθηκε περισσότερο από 7% ο αριθμός των ατόμων που τη μιλούν κατ’ οίκον, ποσοστό που αναμένεται περαιτέρω αυξημένο τα επόμενα χρόνια. Έρευνες τώρα συμπεραίνουν ότι από την τρίτη θέση σε ποσοστό ομιλούμενης γλώσσας μετά την αγγλική και ιταλική, πέφτει πλέον στην τέταρτη, πίσω και από την κινεζική…», αναφέρει ο καθηγητής.


Ευρώπη : Ελληνικά και για ξένους
Τα ελληνικά ακούγονται «δυνατά» στη Γερμανία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την  Ιταλία, το Λουξεμβούργο και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, διαπιστώνει ο Μανώλης Αλεξάκης, που ανέλαβε πρόσφατα Συντονιστής Εκπαίδευσης στη Δυτική Ευρώπη, για λογαριασμό του Υπουργείου Παιδείας.

Στην περιοχή υπηρετούν σήμερα 200 Έλληνες εκπαιδευτικοί, φοιτούν 5.500 μαθητές με ελληνική καταγωγή, άλλοι 700 ενήλικοι που έχουν κάποια σχέση με την Ελλάδα ή απλώς ενδιαφέρονται για την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό.

«“Εκτός από το αμιγές ελληνικό σχολείο των Βρυξελλών όπου ακολουθείται το πρόγραμμα της χώρας μας, λειτουργούν τμήματα γλώσσας που επανδρώνονται από το ελληνικό Κράτος, ενταγμένα τμήματα σε σχολεία των χωρών, καθώς και σε ορισμένα Πανεπιστήμια, όπου τα ελληνικά προσφέρονται ως μάθημα επιλογής. Σε αρκετές από αυτές τις χώρες τα Νέα Ελληνικά εντάσσονται σταδιακά στα σχολεία, γεγονός που εξυπηρετεί καλύτερα μαθητές και γονείς, καθώς δεν επιβαρύνονται με επιπλέον μαθήματα τα απογεύματα ή το Σάββατο…», επισημαίνει.

Φιλελληνική η Λατινική Αμερική
Ελληνικές Κοινότητες, Πανεπιστήμια, Εκκλησία και ιδιωτικά ιδρύματα είναι σήμερα οι φορείς της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στη Λατινική Αμερική, σύμφωνα με τον Γιώργο Παππά, τοπικό Συντονιστή Εκπαίδευσης.

«Η ελληνική γλώσσα διδάσκεται σε 3.300 μαθητές από 27 αποσπασμένους Έλληνες εκπαιδευτικούς σε Αργεντινή, Βενεζουέλα, Βραζιλία, Μεξικό, Ουρουγουάη, Παναμά, Περού και Χιλή, καθώς και σε Κολομβία και Κούβα από ντόπιους φορείς.

Στην περιοχή λειτουργούν από ένα πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο σχολείο σε Αργεντινή, Βραζιλία και Παναμά, όπου η ελληνική διδάσκεται -έναντι διδάκτρων- στο επίσημο ωρολόγιο πρόγραμμα, από 3-5 ώρες εβδομαδιαίως (παρέχεται κρατικό αποδεικτικό σπουδών από το τοπικό Υπουργείο).

Ελληνικά διδάσκονται, επίσης, σε οκτώ πανεπιστημιακά ιδρύματα, ενώ λειτουργούν και έξι Κέντρα Πιστοποίησης Ελληνομάθειας, με σημαντική συμμετοχή ετησίως…», απαριθμεί.


Νότια Αφρική : «Ανάγκη η διατήρηση της ελληνικότητας»
Δεύτερη επιπρόσθετη γλώσσα, αλλά και μάθημα δέσμης για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, είναι επισήμως τα Ελληνικά στη Νότια Αφρική, όπου ζουν σήμερα περίπου 30.000 Έλληνες.

«“Είναι ενταγμένα στο ημερήσιο πρόγραμμα του σχολείου μας και διδάσκονται υποχρεωτικά σε όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως εθνικότητας, από τον Βρεφονηπιακό Σταθμό μέχρι και τη Γ΄ Λυκείου. Από 6 ώρες τη βδομάδα στο Δημοτικό και 3,5 στο Λύκειο, τα παιδιά διδάσκονται Γλώσσα, Θρησκευτικά, Ιστορία και Πολιτισμό, ενώ στο Γυμνάσιο-Λύκειο και ελληνική Λογοτεχνία.

Οι οικογένειές τους πληρώνουν δίδακτρα, που αρχίζουν από 2.500 ευρώ στον Βρεφονηπιακό και φτάνουν στα 7.200 στο Λύκειο, τον χρόνο…», αναφέρει η Αναστασία Κρυσταλλίδου, διευθύντρια του ιδιωτικού σχολείου «Σαχέτι», του μοναδικού ημερήσιου ελληνικού σχολείου της παροικίας, στο Γιοχάνεσμπουργκ , όπου λειτουργεί και Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο.

Το «Σαχέτι» αριθμεί φέτος 1.147 μαθητές και μαθήτριες, 31 ομογενείς και αποσπασμένους Έλληνες εκπαιδευτικούς.


Μέτρα από το Υπουργείο Παιδείας
Δέσμη μέτρων για συμμάζεμα των δαπανών στα ελληνικά σχολεία του εξωτερικού παίρνει το Υπουργείο Παιδείας, με νομοσχέδιο που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή.

Την ώρα που χιλιάδες ομογενείς μαθαίνουν ελληνικά στο πλαίσιο λειτουργίας των ελληνικών κοινοτήτων, το Υπουργείο Παιδείας προσδοκά να παρέχει πιστοποιημένη εκπαίδευση, ώστε η γνώση των ελληνικών να αναγνωρίζεται ως προσόν στις χώρες όπου ζουν.

«Προχωράμε σε νοικοκύρεμα», λέει στα «NEA» η μέχρι πρότινος Αναπληρώτρια Υπουργός Παιδείας, Φώφη Γεννηματά, που «έτρεξε» το νομοσχέδιο.

«Το ελληνικό δημόσιο δαπανούσε ως τώρα περισσότερα από 100 εκατομμύρια ευρώ χωρίς να γνωρίζει καν τον ακριβή αριθμό μαθητών και εκπαιδευτικών του εκτός Ελλάδας.

Αντιθέτως, με τις αποφάσεις που λάβαμε προσδοκούμε να εξοικονομήσουμε πάνω από 30 εκατομμύρια ευρώ», σημειώνει.

Σύμφωνα με την κ. Γεννηματά, «ειδικά στα ευρωπαϊκά Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας που λειτουργούν εκτός επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος με ευθύνη ελληνικών συλλόγων, επικρατούσε χάος. Κι όμως, μέχρι πρότινος το ελληνικό Κράτος έστελνε εκεί εκπαιδευτικούς.

Στόχος μας ακριβώς είναι να μη βολεύονται πλέον όσοι δεν προσφέρουν έργο. Από τις 2.400 αποσπάσεις εκπαιδευτικών στο εξωτερικό το 2004, περιοριζόμαστε φέτος στις 1.500…», λέει, ξεκαθαρίζοντας ότι στο εξής το Υπουργείο Παιδείας θα ενισχύει στοχευμένα με πόρους και εκπαιδευτικούς μόνο τις μορφές ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης κάθε βαθμίδας που είναι ενταγμένες σε εκπαιδευτικά συστήματα, είτε της Ελλάδας, είτε των χωρών υποδοχής. Προς την κατεύθυνση αυτή, σχολεία με φορείς τις ελληνικές διπλωματικές και προξενικές αρχές κλείνουν σταδιακά και σταματούν να δέχονται εγγραφές μαθητών από το σχολικό έτος 2012-2013.

 πηγή: http://www.tanea.gr/