23 Αυγούστου 2010

The art of slow reading


Is it time to slow our reading down?
Photograph: Steve Caplin

If you're reading this article in print, chances are you'll only get through half of what I've written. And if you're reading this online, you might not even finish a fifth. At least, those are the two verdicts from a pair of recent research projects – respectively, the Poynter Institute's Eyetrack survey, and analysis by Jakob Nielsen – which both suggest that many of us no longer have the concentration to read articles through to their conclusion.

The problem doesn't just stop there: academics report that we are becoming less attentive book-readers, too. Bath Spa University lecturer Greg Garrard recently revealed that he has had to shorten his students' reading list, while Keith Thomas, an Oxford historian, has written that he is bemused by junior colleagues who analyse sources with a search engine, instead of reading them in their entirety.

So are we getting stupider? Is that what this is about? Sort of. According to The Shallows, a new book by technology sage Nicholas Carr, our hyperactive online habits are damaging the mental faculties we need to process and understand lengthy textual information. Round-the-clock news feeds leave us hyperlinking from one article to the next – without necessarily engaging fully with any of the content; our reading is frequently interrupted by the ping of the latest email; and we are now absorbing short bursts of words on Twitter and Facebook more regularly than longer texts.

Which all means that although, because of the internet, we have become very good at collecting a wide range of factual titbits, we are also gradually forgetting how to sit back, contemplate, and relate all these facts to each other. And so, as Carr writes, "we're losing our ability to strike a balance between those two very different states of mind. Mentally, we're in perpetual locomotion".

Still reading? You're probably in a dwindling minority. But no matter: a literary revolution is at hand. First we had slow food, then slow travel. Now, those campaigns are joined by a slow-reading movement – a disparate bunch of academics and intellectuals who want us to take our time while reading, and re-reading. They ask us to switch off our computers every so often and rediscover both the joy of personal engagement with physical texts, and the ability to process them fully.

"If you want the deep experience of a book, if you want to internalise it, to mix an author's ideas with your own and make it a more personal experience, you have to read it slowly," says Ottawa-based John Miedema, author of Slow Reading (2009).

But Lancelot R Fletcher, the first present-day author to popularise the term "slow reading", disagrees. He argues that slow reading is not so much about unleashing the reader's creativity, as uncovering the author's. "My intention was to counter postmodernism, to encourage the discovery of authorial content," the American expat explains from his holiday in the Caucasus mountains in eastern Europe. "I told my students to believe that the text was written by God – if you can't understand something written in the text, it's your fault, not the author's."

And while Fletcher used the term initially as an academic tool, slow reading has since become a more wide-ranging concept. Miedema writes on his website that slow reading, like slow food, is now, at root, a localist idea which can help connect a reader to his neighbourhood. "Slow reading," writes Miedema, "is a community event restoring connections between ideas and people. The continuity of relationships through reading is experienced when we borrow books from friends; when we read long stories to our kids until they fall asleep." Meanwhile, though the movement began in academia, Tracy Seeley, an English professor at the University of San Francisco, and the author of a blog about slow reading, feels strongly that slow reading shouldn't "just be the province of the intellectuals. Careful and slow reading, and deep attention, is a challenge for all of us."

So the movement's not a particularly cohesive one – as Malcolm Jones wrote in a recent Newsweek article, "there's no letterhead, no board of directors, and, horrors, no central website" – and nor is it a new idea: as early as 1623, the first edition of Shakespeare's folio encouraged us to read the playwright "again and again"; in 1887, Friedrich Nietzsche described himself as a "teacher of slow reading"; and, back in the 20s and 30s, dons such as IA Richards popularised close textual analysis within academic circles.

But what's clear is that our era's technological diarrhoea is bringing more and more slow readers to the fore. Keith Thomas, the Oxford history professor, is one such reader. He doesn't see himself as part of a wider slow community, but has nevertheless recently written – in the London Review of Books – about his bewilderment at the hasty reading techniques in contemporary academia. "I don't think using a search engine to find certain key words in a text is a substitute for reading it properly," he says. "You don't get a proper sense of the work, or understand its context. And there's no serendipity – half the things I've found in my research have come when I've luckily stumbled across something I wasn't expecting."

Some academics vehemently disagree, however. One literature professor, Pierre Bayard, notoriously wrote a book about how readers can form valid opinions about texts they have only skimmed – or even not read at all. "It's possible to have a passionate conversation about a book that one has not read, including, perhaps especially, with someone else who has not read it," he says in How to Talk About Books that You Haven't Read (2007), before suggesting that such bluffing is even "at the heart of a creative process".

Slow readers, obviously, are at loggerheads with Bayard. Seeley says that you might be able to engage "in a basic conversation if you have only read a book's summary, but for the kinds of reading I want my students to do, the words matter. The physical shape of sentences matter."

Nicholas Carr's book elaborates further. "The words of the writer," suggests Carr, "act as a catalyst in the mind of the reader, inspiring new insights, associations, and perceptions, sometimes even epiphanies." And, perhaps even more significantly, it is only through slow reading that great literature can be cultivated in the future. As Carr writes, "the very existence of the attentive, critical reader provides the spur for the writer's work. It gives the author the confidence to explore new forms of expression, to blaze difficult and demanding paths of thought, to venture into uncharted and sometimes hazardous territory."

What's more, Seeley argues, Bayard's literary bluffing merely obscures a bigger problem: the erosion of our powers of concentration, as highlighted by Carr's book. Seeley notes that after a conversation with some of her students, she discovered that "most can't concentrate on reading a text for more than 30 seconds or a minute at a time. We're being trained away from slow reading by new technology." But unlike Bath Spa's Greg Garrard, she does not want to cut down on the amount of reading she sets her classes. "It's my responsibility to challenge my students," says Seeley. "I don't just want to throw in the towel."

Seeley finds an unlikely ally in Henry Hitchings, who – as the author of the rather confusingly named How to Really Talk About Books You Haven't Read (2008) – could initially be mistaken as a follower of Bayard. "My book on the subject notwithstanding," says Hitchings, "I'm no fan of bluffing and blagging. My book was really a covert statement to the effect that reading matters. It's supposed to encourage would-be bluffers to go beyond mere bluffing, though it does this under the cover of arming them for literary combat."

But Hitchings also feels that clear-cut distinctions between slow and fast reading are slightly idealistic. "In short, the fast-slow polarity – or antithesis, if you prefer – strikes me as false. We all have several guises as readers. If I am reading – to pick an obvious example – James Joyce, slow reading feels appropriate. If I'm reading the instruction manual for a new washing machine, it doesn't."

Hitchings does agree that the internet is part of the problem. "It accustoms us to new ways of reading and looking and consuming," Hitchings says, "and it fragments our attention span in a way that's not ideal if you want to read, for instance, Clarissa." He also argues that "the real issue with the internet may be that it erodes, slowly, one's sense of self, one's capacity for the kind of pleasure in isolation that reading has, since printed books became common, been standard".

What's to be done, then? All the slow readers I spoke to realise that total rejection of the web is extremely unrealistic, but many felt that temporary isolation from technology was the answer. Tracy Seeley's students, for example, have advocated turning their computer off for one day a week. But, given the pace at which most of us live, do we even have time? Garrard seems to think so: "I'm no luddite – I'm on my iPhone right now, having just checked my email – but I regularly carve out reading holidays in the middle of my week: four or five hours with the internet disconnected."

Meanwhile, Jakob Nielsen – the internet guru behind some of the statistics at the beginning of this article – thinks the iPad might just be the answer: "It's pleasant and fun, and doesn't remind people of work." But though John Miedema thinks iPads and Kindles are "a good halfway house, particularly if you're on the road", the author reveals that, for the true slow reader, there's simply no substitute for particular aspects of the paper book: "The binding of a book captures an experience or idea at a particular space and time." And even the act of storing a book is a pleasure for Miedema. "When the reading is complete, you place it with satisfaction on your bookshelf," he says.

Personally, I'm not sure I could ever go offline for long. Even while writing this article I was flicking constantly between sites, skimming too often, absorbing too little; internet reading has become too ingrained in my daily life for me to change. I read essays and articles not in hard copy but as PDFs, and I'm more comfortable churning through lots of news features from several outlets than just a few from a single print source. I suspect that many readers are in a similar position.

But if, like me, you just occasionally want to read more slowly, help is at hand. You can download a computer application called Freedom, which allows you to read in peace by cutting off your internet connection. Or if you want to remove adverts and other distractions from your screen, you could always download offline reader Instapaper for your iPhone. If you're still reading, that is.

http://www.guardian.co.uk/books/2010/jul/15/slow-reading

Το «αργο διαβασμα» γινεται κινημα

Μετά τα «slow food» και «slow travel» αναπτύσσεται μια εκστρατεία για αργή ανάγνωση, που τείνει να εκλείψει εξαιτίας του Ιντερνετ

The Guardian

Αν διαβάζετε αυτό το άρθρο τυπωμένο στο χαρτί, το πιο πιθανό είναι να φτάσετε κάπου στη μέση όσων έχω γράψει. Αν το διαβάζετε στο Διαδίκτυο, το πιο πιθανό είναι να φτάσετε μόνο στο ένα πέμπτο. Αυτή, τουλάχιστον, είναι η ετυμηγορία δύο πρόσφατων μελετών -της έκθεσης Eyetrack του Ινστιτούτου Poynter και της ανάλυσης του Τζέικομπ Νίλσεν- που αμφότερες υποστηρίζουν ότι πολλοί από μας δεν διαθέτουμε πια την ικανότητα συγκέντρωσης για να διαβάσουμε άρθρα μέχρι το τέλος τους.

Το πρόβλημα δεν σταματάει εδώ: πανεπιστημιακοί αναφέρουν ότι έχουμε γίνει, επίσης, λιγότερο προσεκτικοί αναγνώστες βιβλίων. Ο λέκτορας του Πανεπιστημίου του Μπαθ, Γκρεγκ Γκάραρντ, αποκάλυψε πρόσφατα ότι αναγκάστηκε να μικρύνει τη λίστα βιβλίων που αναθέτει στους φοιτητές του να διαβάσουν, ενώ ο Κιθ Τόμας, ιστορικός στην Οξφόρδη, έγραψε ότι έχει απορήσει με νέους συναδέλφους του, οι οποίοι αναλύουν τις πηγές τους με μια ψηφιακή «μηχανή αναζήτησης» αντί να διαβάσουν τα έργα στο σύνολό τους.

Το Διαδίκτυο βλάπτει

Γινόμαστε λοιπόν λιγότερο έξυπνοι; Περί αυτού πρόκειται; Πιθανόν. Σύμφωνα με όσα υποστηρίζονται στο «The Shallows» («Τα ρηχά»), το νέο βιβλίο του γκουρού της τεχνολογίας Νίκολας Καρ, η υπερδραστηριότητά μας στο Διαδίκτυο βλάπτει τις διανοητικές ικανότητες που χρειαζόμαστε για να επεξεργαστούμε και να κατανοήσουμε απαιτητικά κείμενα. Η ολοήμερη τροφοδότηση με ειδήσεις μάς κάνει να πηδάμε από το ένα άρθρο στο άλλο, χωρίς αναγκαστικά να εμβαθύνουμε σε οποιοδήποτε περιεχόμενο. Το διάβασμά μας διακόπτεται συχνά από το ηχητικό σήμα του τελευταίου email. Και απορροφούμε τώρα μικρές σειρές λέξεων στο Twitter και το Facebook πολύ πιο συχνά απ' ό, τι μεγαλύτερα κείμενα.

Ολα αυτά σημαίνουν ότι, αν και, εξαιτίας του Ιντερνετ, έχουμε γίνει πολύ καλοί στο να συλλέγουμε ένα ευρύ φάσμα πληροφοριών, ταυτόχρονα ξεχνάμε βαθμιαία πώς να σταθούμε, να συλλογιστούμε και να συσχετίσουμε όλα αυτά τα στοιχεία μεταξύ τους. Ετσι, όπως παρατηρεί ο Καρ, «χάνουμε την ικανότητά μας να εξισορροπούμε αυτές τις δύο διανοητικές λειτουργίες».

Μειονότητα

Διαβάζετε ακόμη; Πιθανόν να ανήκετε σε μια μικρή μειονότητα. Δεν έχει σημασία, όμως: έχει αρχίσει μια φιλολογική επανάσταση. Πρώτα είχαμε την επανάσταση του αργού φαγητού, μετά του αργού ταξιδιού. Τώρα, στις εκστρατείες αυτές προστέθηκε το κίνημα του αργού διαβάσματος - μια ετερογενής ομάδα πανεπιστημιακών και διανοουμένων που θέλουν να μας πείσουν να μη βιαζόμαστε όταν διαβάζουμε και να μην αποφεύγουμε να ξαναδιαβάζουμε. Μας ζητούν να σβήνουμε όσο συχνότερα γίνεται το κομπιούτερ και να ανακαλύψουμε και πάλι τόσο τη χαρά της προσωπικής επαφής με «υλικά» κείμενα, όσο και την ικανότητα να τα επεξεργαζόμαστε πλήρως.

Δεν αφορά μόνο τους διανοούμενους

«Αν θέλεις να έχεις τη βαθιά εμπειρία ενός βιβλίου, αν θέλεις να το εσωτερικεύσεις, να αναμείξεις τις ιδέες ενός συγγραφέα με τις δικές σου, πρέπει να το διαβάσεις αργά», λέει ο JohMiedema, ο Καναδός συγγραφέας του «Slow Reading» (2009). Ωστόσο, ο Λάνσελοτ Φλέτσερ, ο πρώτος συγγραφέας που διέδωσε τον όρο «αργό διάβασμα», διαφωνεί. Υποστηρίζει ότι το αργό διάβασμα δεν έχει τόσο να κάνει με το ξεδίπλωμα της δημιουργικότητας του αναγνώστη όσο με την ανακάλυψη της δημιουργικότητας του συγγραφέα. «Πρόθεσή μου ήταν να αντικρούσω τον μεταμοντερνισμό, να ενθαρρύνω την ανακάλυψη του συγγραφικού περιεχομένου», λέει ο Αμερικανός συγγραφέας που βρίσκεται τώρα σ' ένα ορεινό θέρετρο της ανατολικής Ευρώπης. «Λέω στους φοιτητές μου να σκεφτούν ότι το κείμενο το έγραψε ο Θεός. Αν δεν μπορούν να καταλάβουν κάτι, φταίνε αυτοί και όχι ο συγγραφέας».

Και ενώ ο Φλέτσερ χρησιμοποίησε αρχικά τον όρο σαν ακαδημαϊκό εργαλείο, το αργό διάβασμα έχει γίνει έκτοτε πολύ ευρύτερης εμβέλειας αντίληψη. Ο Miedema γράφει στην ιστοσελίδα του ότι το αργό διάβασμα, όπως και το αργό φαγητό, είναι κατά βάθος μια τοπικιστική ιδέα που μπορεί να βοηθήσει να συνδεθεί ο αναγνώστης με τη γειτονιά του. «Το αργό διάβασμα», γράφει, «είναι ένα κοινοτικό γεγονός που αποκαθιστά τις σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους και στις ιδέες. Η διατήρηση των σχέσεων μέσα από το διάβασμα βιώνεται όταν δανειζόμαστε βιβλία από φίλους, όταν διαβάζουμε ιστορίες στα παιδιά μας μέχρι να κοιμηθούν».

Πρόκληση

Εν τω μεταξύ, παρότι το κίνημα ξεκίνησε στους πανεπιστημιακούς κύκλους, η Τρέισι Σίλεϊ, καθηγήτρια Αγγλικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο και συγγραφέας ενός μπλογκ για το αργό διάβασμα, είναι πεπεισμένη ότι το αργό διάβασμα «δεν αφορά μόνο τους διανοούμενους. Το προσεκτικό και αργό διάβασμα είναι μια πρόκληση για όλους μας». Το κίνημα, λοιπόν, δεν είναι ιδιαίτερα συνεκτικό -όπως έγραψε ο Μάλκολμ Τζόουνς σ' ένα άρθρο στο Newsweek, «δεν υπάρχει έμβλημα, ούτε κεντρικό συμβούλιο ούτε, δόξα τω Θεώ, κεντρική ιστοσελίδα» -, άλλωστε δεν είναι καν καινούργια ιδέα: ήδη από το 1623, η πρώτη έκδοση έργων του Σαίξπηρ παρακινούσε τους αναγνώστες να διαβάσουν τον συγγραφέα «ξανά και ξανά», ενώ το 1887, ο Φρειδερίκος Νίτσε περιέγραφε τον εαυτό του ως «δάσκαλο της αργής ανάγνωσης».

Εκείνο όμως που σαφώς συμβαίνει είναι ότι η εποχή μας της τεχνολογικής διάρροιας φέρνει όλο και περισσότερους αργούς αναγνώστες στο προσκήνιο. Οπως έγραψε ο Κιθ Τόμας στο LondoReview of Books, «η χρησιμοποίηση μηχανών αναζήτησης για να βρει κανείς λέξεις-κλειδιά μέσα σ' ένα κείμενο δεν μπορεί να υποκαταστήσει το κανονικό διάβασμα. Δεν αποκτάς ουσιαστική αντίληψη του κειμένου ούτε καταλαβαίνεις το περιεχόμενό του. Και δεν υπάρχει αυτόματος τρόπος να ανακαλύπτεις θησαυρούς - τα μισά πράγματα που έχω βρει στην έρευνά μου τα συνάντησα τυχαία καθώς έψαχνα για κάτι άλλο».

Ο Πιερ Μπαγιάρ άναψε «φωτιές» με ένα βιβλίο

Ορισμένοι λόγιοι, πάντως, διαφωνούν. Ενας καθηγητής Λογοτεχνίας, ο Πιερ Μπαγιάρ, προκάλεσε αίσθηση όταν έγραψε ένα βιβλίο για το πώς οι αναγνώστες μπορούν να διαμορφώσουν αξιόπιστη γνώμη για έργα που απλώς έχουν ξεφυλλίσει ή δεν έχουν καν διαβάσει ποτέ. «Εχεις τη δυνατότητα να συζητήσεις παθιασμένα για ένα βιβλίο που δεν έχεις διαβάσει, ακόμα και (κατά προτίμηση) με κάποιον που επίσης δεν το έχει διαβάσει», λέει στο «Πώς να μιλάτε για βιβλία που δεν έχετε διαβάσει» (2007), προσθέτοντας ότι αυτού του είδους η μπλόφα βρίσκεται μάλιστα «στο κέντρο της δημιουργικής διαδικασίας».

Οι αργοί αναγνώστες είναι στα μαχαίρια με τον Μπαγιάρ. Η Τρέισι Σίλεϊ λέει ότι «πιθανόν να μπορείς να κάνεις μια στοιχειώδη συζήτηση για ένα βιβλίο αν έχεις διαβάσει μόνο μια περίληψή του, αλλά όσον αφορά το διάβασμα που θέλω να κάνουν οι φοιτητές μου, οι λέξεις έχουν σημασία. Το συγκεκριμένο σχήμα των προτάσεων έχει σημασία». (εκδ. Πατάκης)
πηγή:http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_48_22/08/2010_411922

Καποδιστριακο και Αριστοτελειο στα 500 καλυτερα Πανεπιστημια του Κοσμου

Δύο Ελληνικά Πανεπιστήμια, το Εθνικό Καποδιστριακό της Αθήνας και το Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνονται στη λίστα της Ακαδημαϊκής Ταξινόμησης των Παγκόσμιων Πανεπιστημίων (ARWU) για το 2010 με τα 500 καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμού. Την πρώτη θέση καταλαμβάνει για όγδοη συνεχή χρονιά το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.

Το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας βρίσκεται στην 221η θέση σε παγκόσμιο επίπεδο και στην 85η σε ευρωπαϊκό, ενώ το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης καταλαμβάνει την 124η θέση στην κατάταξη με τα καλύτερα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και την 301η θέση παγκοσμίως.

Σημειώνεται ότι στις 10 πρώτες θέσεις βρίσκονται οκτώ αμερικανικά πανεπιστήμια, ενώ ακόμα 54 καταλαμβάνουν θέσεις μεταξύ των 100 κορυφαίων Πανεπιστημίων του κόσμου.

Αναλυτικά, μαζί με το Χάρβαρντ στις πρώτες 10 θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης βρίσκονται το Μπέρκλεϊ, το Στάνφορντ, το MIT, το Κέμπριτζ, το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, το Πρίνστον, το Κολούμπια, τα πανεπιστήμια του Σικάγου και της Οξφόρδης.

Η ARWU χρησιμοποιεί έξι δείκτες για να κατατάξει τα πανεπιστήμια, όπως είναι ο αριθμός των αποφοίτων και καθηγητών τους που έχουν κερδίσει βραβείο Νόμπελ, ο αριθμός σημαντικών ερευνητών που διδάσκουν σε αυτά, ο αριθμός των άρθρων που έχουν δημοσιεύσει καθηγητές των πανεπιστημίων και έχουν αναφερθεί σε μεγάλες εφημερίδες και η απόδοση των φοιτητών τους.

πηγή:http://tvxs.gr/

19 Αυγούστου 2010

Τρωάδες: Η Λυδiα Κονιoρδου «ζωντανευει» τη σπαρακτικη Εκαβη

http://www.in2life.gr/culture/theatre/articles/181952/article.aspx?singlepage=1

της Κατερίνας Σφοντούρη

Από την αρχή της σαιζόν το ενδιαφέρον ήταν στραμμένο σε ορισμένες ενδιαφέρουσες θεατρικές συνεργασίες. Μία από αυτές, η συνεργασία του σκηνοθέτη Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, «ψυχή» του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, με την καταξιωμένη -κυρίως στο αρχαίο δράμα- ηθοποιό, Λυδία Κονιόρδου. «Καρπός» ετούτης της ένωσης δυνάμεων είναι η παράσταση «Τρωάδες» του Ευριπίδη, που παρουσιάζεται στον Πάνω Χώρο του Θεάτρου του Νέου Κόσμου.
Ανάμεσα στα ερείπια, οι φωνές των γυναικών
Έχουμε συνηθίσει να παρακολουθούμε παραστάσεις αρχαίου δράματος σε υπαίθρια θέατρα. Όμως, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος απέδειξε ότι το αρχαίο δράμα μπορεί να παρουσιαστεί ακόμη και σε κλειστούς χώρους. Χάνοντας ίσως κάτι σε ό,τι αφορά την ατμόσφαιρα, το κοινό έχει την ευκαιρία να δει λεπτομέρειες και να έρθει πιο κοντά στα πάθη των ηρώων της τραγωδίας.

Επιλέγει μια συγκρατημένη γραμμή στη σκηνοθεσία του, αφήνοντας το μεγαλείο του κειμένου να φανεί. Η σκουρόχρωμη σκηνή χωρίζεται σε δύο επίπεδα: στο κατώτερο όπου κινούνται κυρίως η Εκάβη κι ο Χορός, μία σκάλα και το ανώτερο επίπεδο από το οποίο οι Θεοί παρουσιάζονται σαν απειλή. Βλέπουν, περιγράφουν τη βαρβαρότητα των Ελλήνων και προειδοποιούν.

Με την παρουσία του Ποσειδώνα και της θεάς Αθηνάς ξεκινά η παράσταση. Οι δυο τους κρίνουν όσα έχουν συμβεί στην Τροία. Ερείπια μιας κατεστραμμένης πόλης και πολλές χαμένες ζωές. Μια πικραμένη -από την κακή της τύχη – γυναίκα κάθεται μαυροφορεμένη και μοιρολογεί. Είναι η Εκάβη, η σύζυγος του βασιλιά της Τροίας Πριάμου. Στενάζει για τον χαμό του συζύγου της στον Τρωικό πόλεμο, αλλά και για το θάνατο του Έκτορα. Μόνη παρηγοριά της, ο Χορός. Γυναίκες, Τρωαδίτισσες μαυροφορεμένες που αγωνιούν για την τύχη τους. Τα νέα δεν αργούν να φτάσουν.

Ο κήρυκας Ταλθύβιος τις πληροφορεί σε ποιον δόθηκε η καθεμιά ως λάφυρο: η Εκάβη στον Οδυσσέα, η Κασσάνδρα στον Αγαμέμνονα. Ευθύς η Κασσάνδρα, μορφή εκστατική, εισβάλλει στη σκηνή με πυρσούς, χορεύοντας και τραγουδώντας. Προβλέπει τι θα συμβεί. Έπειτα, η Ανδρομάχη μαθαίνει για το μέλλον του παιδιού της, του Αστυάνακτα.

Η ωραία Ελένη κάνει αισθητή την παρουσία της όταν ζητά να μιλήσει, ρίχνοντας στην Εκάβη και τον Πάρη το φταίξιμο για ό,τι συνέβη. Όσο τραχύς κι αν είναι ο λόγος της Εκάβης όμως, τίποτα πλέον δεν μπορεί να αλλάξει. Ο Μενέλαος θα πάρει μαζί του πίσω στο Άργος την Ελένη, ο Αστυάνακτας είναι πια νεκρός και το δράμα κορυφώνεται με τις Τρωαδίτισσες που τραβούν το δρόμο για τα καράβια.

Συνεπείς απέναντι στο κοινό τους
Στον γεμάτο από κόσμο Πάνω Χώρο του θεάτρου, η φετινή συνεργασία-έκπληξη φαίνεται ότι απέδωσε εξαιρετικούς καρπούς. Η Λυδία Κονιόρδου ως Εκάβη, πραγματικά καθηλώνει ακόμη και τους πιο απαίδευτους θεατές. Εκφραστικά μέσα πλήρως αποτελεσματικά ακόμη και σε κλειστό θέατρο, φανερώνουν την ερμηνευτική δύναμη της ηθοποιού. Επιβλητική η παρουσία της, χωρίς να γίνεται μελοδραματική. Έξοχος ο τόνος της φωνής της κατά την στιχομυθία με την Ελένη.

Μια Κασσάνδρα άκρως εκστατική, είναι η Μαρία Κίτσου. Ντυμένη νύφη, πλέκει το «εγκώμιο» μιας Δημοκρατίας ξεπεσμένης. Αναμφισβήτητα μια καλή ηθοποιός σε έναν ακραίων στιγμών ρόλο.

Μαζί τους, ως Μενέλαος ο Μιχάλης Οικονόμου (πρόσφατα κέρδισε το βραβείο Χορν). Ξενίζει με την «κωμική γραμμή» που ακολουθεί σε ένα κατά τα άλλα τραγικό έργο, ενώ ως Ελένη η όμορφη Αμαλία Τσεκούρα θεωρούμε πως αποτελεί μια πολύ καλή επιλογή. Βοηθά η εξωτερική εμφάνιση και το ανέκφραστο στοιχείο στο πρόσωπό της.

Αν κα την παράσταση σίγουρα κλέβει η Λυδία Κονιόρδου, δεν μπορούμε παρά να συγχαρούμε τον μεταφραστή Παντελή Μπουκάλα. Οι «Τρωάδες» μεταφέρονται στο σήμερα με τρόπο άμεσο, επιτρέποντας να διαφανεί η διαχρονικότητα του αρχαίου δράματος.

Φεύγοντας
Τι κι αν μιλάμε για μια ιστορία τόσο μακρινή; Όσο ζούμε, θα βιώνουμε καταστάσεις λύπης, συμφοράς, απόγνωσης. Κι αν δεν είναι ο Ποσειδώνας ή η θεά Αθηνά αυτοί από τους οποίους θα ζητήσουμε βοήθεια, τότε θα είναι κάποιες άλλες -ανώτερες ή μή- δυνάμεις. Είτε ο ίδιος μας ο εαυτός είτε οι γύρω μας. Έτσι η ιστορία των παθών των ανθρώπων συνεχίζεται.

Μια παράσταση που μέσα σε λίγα λεπτά μας συνεπήρε, μάς οδήγησε στην ερειπωμένη Τροία. Ένα αντιπολεμικό έργο αλλά και μια κραυγή για τον εκφυλισμό της Δημοκρατίας, εκείνη και κατ’επέκτασιν ετούτη εδώ την εποχή.

INFO:
Τρωάδες του Ευριπίδη
Θέατρο του Νέου Κόσμου-Πάνω Χώρος, Αντισθένους 7 και Θαρύπου, Νέος Κόσμος, τηλ: 210 9212900
Παραστάσεις: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο 21:15, Κυριακή 19:00
Τιμές εισιτηρίων: 23 €, φοιτητικό 16 €, κάθε Τετάρτη και Πέμπτη 18 € και φοιτητικό 12 €.
Διάρκεια: 110'
Εώς 2 Μαίου 2010
Δημοσίευση | 6 Απριλίου 2010

"Τρωαδες" με μαυρες καμπαρντινες

«Τρωάδες» με μαύρες καμπαρντίνες
Δόθηκαν χθες και προχθές το βράδυ οι δύο επίσημες πρεμιέρες της τραγωδίας του Ευριπίδη στο Θέατρο του Νέου Κόσμου σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, με τη Λυδία Κονιόρδου στον ρόλο της Εκάβης
ΜΥΡΤΩ ΛΟΒΕΡΔΟΥ | Παρασκευή 22 Ιανουαρίου 2010

Φορώντας μπεζ καμπαρντίνα, ο Ποσειδώνας του Ορέστη Τζιόβα άνοιξε την προχθεσινή παράσταση καθισμένος στα σκαλιά, ενώ λίγα λεπτά αργότερα, με την Ιωάννα Κανελλοπούλου (Αθηνά) ντυμένη στους ίδιους τόνους, ολοκλήρωσαν τον Πρόλογο των «Τρωάδων» στο θεολογείο- το ψηλότερο επίπεδο. Κάτω, επί σκηνής, μια μαυροντυμένη γυναίκα, σαν σκιά, σωριασμένη στο πάτωμα, η Εκάβη: ηγετική μορφή του είδους, η Λυδία Κονιόρδου διέσχισε με την ερμηνεία της την αρχαία τραγωδία και καθόρισε την παράσταση με το μέγεθός της- τόσο στους υψηλούς όσο και στους χαμηλούς τόνους. Ηταν και βασίλισσα και πατρίδα-Τροία, ήταν η μάνα του Εκτορα και η σύζυγος του Πριάμου, ήταν η γυναίκα που «λύγισε» μόνο μπροστά στον νεκρό εγγονό της. Σαν όλες τις γυναίκες μαζί ήταν η Εκάβη της. Σαν όλες τις Τρωαδίτισσες.

Μέσα στο λιτό μαύρο σκηνικό ο οκταμελής Χορός των Τρωάδων με τις μαύρες καμπαρντίνες ακολουθούσε τους ρυθμούςστην ενδιαφέρουσα μουσική μείξη του Τάκη Φαραζή και στην κίνηση που με ακρίβεια είχε ορίσει η Αγγελική Στελλάτου. Από τον Χορό αποχωρούσαν για να ερμηνεύσουν τους ρόλους τους η Μαρία Κίτσου - Κασσάνδρα, λευκοντυμένη παρθένα, η Μαρία Καλλιμάνη - Ανδρομάχη, στα μαύρα και με νύξεις κόκκινου στο κοστούμι της, και η Αμαλία Τσεκούρα - Ελένη, με το αλαβάστρινο βαθύ ντεκολτέ της, ως καταστροφικό αντικείμενο πόθου. Εξαιρετικός ο Ταλθύβιος του Γιάννη Τορτσέκη, ενώ ο Μενέλαος, τον οποίο υποδύθηκε ο Μιχάλης Οικονόμου, προσέφερε στο κοινό μια αχτίδα γέλιου, στον διάλογό του με την Ωραία Ελένη.

Την παράσταση, στη μετάφραση του Παντελή Μπουκάλα, που δόθηκε στον Πάνω Χώρο, χειροκρότησε ξανά και ξανά το κοινό που είχε από νωρίτερα γεμίσει την αυλή και το φουαγέ του Θεάτρου του Νέου Κόσμου. Ανάμεσα στους θεατές, καθισμένος, όπως το συνηθίζει, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος υποκλίθηκε μαζί με τον θίασο. Η δουλειά του, μεστή, αυστηρή, άγρια, απέπνεε τα συντρίμμια της καταστροφής και του πένθους.

Τ ην ίδια ώρα στον Κάτω Χώρο και στο Δώμα παίζονταν δύο ακόμη έργα, συμπληρώνοντας έτσι το θεατρικό παζλ που χαρακτηρίζει το θέατρο, Αντισθένους και Θαρύπου γωνία. Ανάμεσα στους καλεσμένους η υπουργός Οικονομίας Λούκα Κατσέλη με τον Γεράσιμο Αρσένη και την κόρη τους Αμαλία, ο πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Γιώργος Παπαλιός με τη σύζυγό του Μαίρη, ο Δημήτρης Μαρωνίτης, οι συνθέτες Γιώργος Κουρουπός και Θάνος Μικρούτσικος, η Τζένη Μαστοράκη, ο Διονύσης Καψάλης, η Σούλα Αθανασιάδου , ηθοποιοί, φίλοι και συγγενείς του θιάσου. Και φυσικά, η οικογένεια του σκηνοθέτη, η Κοραλία και ο Μίλτος Σωτηριάδης , καθώς και η σταθερή συνεργάτις του Μαρία Παπαλέξη , που φρόντισε για όλα.

«Πρώτη φορά παίζω την Εκάβη» έλεγε η Λυδία Κονιόρδου όταν, μετά την παράσταση, οι καλεσμένοι με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι τσιμπολογούσαν στον μπουφέ. «Ημουν όμως μέλος στον Χορό των “Τρωάδων” όταν τις ανέβασε ο Κουν το 1978 με την Αλέκα Παΐζη στον ρόλο της Εκάβης» είπε και θυμήθηκε τον δάσκαλό της- του οποίου απεδείχθη άξια μαθήτρια.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=310968&ct=4&dt=22/01/2010#ixzz0xSjL0RaS

18 Αυγούστου 2010

Στον ισκιο των πουλιων της Αλκυονης Παπαδακη


Στον ίσκιο των πουλιών
Ένα ενδιαφέρον βιβλίο με ηθογραφικά και ψυχογραφικά στοιχεία. Ο ανθρώπινος πόνος είναι ο βασικός θεματικός άξονας και το βιβλίο κινείται ανάμεσα στο ρεαλισμό, την ηθογραφία και τη δραματικότητα. Οι ήρωες είναι άνθρωποι του περιθωρίου που δεν μπορούν να ξεφύγουν από τη μοίρα τους αλλά ταλανίζονται από τα αλλεπάλληλα χτυπήματά της. Ο χαρακτήρας της Φροφρώς είναι ολοκληρωμένος και συνεπής από την αρχή ως το τέλος. Ακόμα και όταν έχασε την φυσική όρασή της, δεν έχασε την όραση της ψυχής της, αλλά κατάφερε να καταλάβει ακόμα περισσότερο τους συνανθρώπους της και να τους πλησιάσει. Η κόρης η Ελλάς (΄Ελλη) φαίνεται να είναι ένα αυτοκαταστροφικό άτομο χωρίς σταθερές, αξίες, συναισθήματα. Η αναπηρία της λειτουργεί ανασταλτικά όχι μόνο στην ψυχολογία της αλλά και στην ανθρωπιά της κάνοντάς τη να δρα ανάλγητα, εκδικητικά και επιθετικά ακόμα και στα οικεία πρόσωπά της (Φροφρώ – Μαρίκος). Η προδοσία και η εκμετάλλευση από το Γιάρεκ θα είναι το τελειωτικό χτύπημα, που θα τη ρίξει ακόμα πιο χαμηλά και θα την κάνει να χάσει την όποια αυτοεκτίμηση της είχε απομείνει.
Μόνη νότα αισιοδοξίας και ελπίδας τελικά μας δίνει ο γάμος του Μαρίκου. Η γλώσσα της συγγραφέα είναι απλή και τολμηρή, απόλυτα εναρμονισμένη με τους ήρωες που τη χρησιμοποιούν. Αγωνία δημιουργείται στο τέλος με το θάνατο της ΄Ελλης. Θα ήθελα να είναι λίγο πιο αισιόδοξο και να περιέχει λιγότερο πόνο και θλίψη.

κριτική : Βέρα Δακανάλη

15 Αυγούστου 2010

Μεγαλες πωλησεις παρα την κριση



http://www.tanea.gr/default.asp?pid=30&ct=19&artid=4581800&enthDate=26062010

Η οικονομική κρίση δεν άφησε ανέγγιχτο ούτε τον χώρο του βιβλίου και ο Μάιος θορύβησε τους εκδότες. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι βιβλία δεν πωλούνται. Το αντίθετο. Η παραγωγή παραμένει αρκετά μεγάλη και υπάρχουν πολλά βιβλία που γίνονται οι ατμομηχανές της
Για πολύ μεγάλα νούμερα βαδίζει, λ.χ., το νέο μυθιστόρημα της πολυδιαβασμένης Λένας Μαντά Το Τελευταίο τσιγάρο (Ψυχογιός), που κυκλοφόρησε τον Μάιο και πήγε γρήγορα στα 60.000 αντίτυπα. Οι Εκδόσεις Ψυχογιός προτείνουν αρκετά βιβλία αυτής της κατηγορίας, δηλαδή μυθιστορήματα με ρομαντικές ή δραματικές ανθρώπινες ιστορίες, με ιδιαίτερη επιτυχία. Το Μερσέντες Χιλ της Χρυσηίδας Δημουλίδου πούλησε 40.000 αντίτυπα, η Λευκή ορχιδέα της Καίτης Οικονόμου 29.000, το Αν δεν υπήρχε αύριο της Μαρίας Τζιρίτα 23.000, το Η νύφη φορούσε μαύρα της Σόφης Θεοδωρίδου 17.000, το Αγαπώ θα πει χάνομαι της Ρένας Ρώσση-Ζαΐρη 15.000 και η Δωροθέα ντε Ροπ του Γιώργου Πολυράκη 13.000. Το μυθιστόρημα της Νικόλ-Αννας Μανιάτη Το τίμημα (Ωκεανίδα) έχει πουλήσει σε δύο μήνες 10.000 αντίτυπα.

Η φετινή σοδειά έχει και άλλου τύπου μυθιστορήματα: πολύ καλά ξεκίνησε το Ενα πεινασμένο στόμα της Λένας Διβάνη (Καστανιώτης) με 14.000 αντίτυπα και πολύ καλά πηγαίνουν τα βιβλία των ίδιων Εκδόσεων Νύχτες με ουρά του Αντώνη Σουρούνη (11.000) και Πανωλεθρίαμβος του Κωνσταντίνου Τζούμα (9.000). Το νέο μυθιστόρημα της Σοφίας Νικολαΐδου Απόψε δεν έχουμε φίλους (Μεταίχμιο) έχει πουλήσει από ντο Μάρτιο 10.000 αντίτυπα, ενώ και ο Ανθρωπος του Τείχους του δημοσιογράφου Κώστα Βαξεβάνη (Μεταίχμιο) πούλησε σε ένα μήνα 9.000 αντίτυπα.

Το Logicomix των Απόστολου Δοξιάδη, Χρίστου Παπαδημητρίου (Ικαρος), το πρώτο ελληνικό γκράφικ νόβελ που χτύπησε την πόρτα του μεγάλου κοινού, έχει πουλήσει συνολικά 55.000 αντίτυπα, από τα οποία τα 25.000 το 2010. Το Ο χρόνος πάλι της Σώτης Τριανταφύλλου (Πατάκης) πούλησε από τον Νοέμβριο 16.500 αντίτυπα, η Εκδίκηση της Σιλάνας του Γιάννη Ξανθούλη (Ελληνικά Γράμματα)

πούλησε από τον Νοέμβριο 15.000. Το βραβευμένο με Βραβείο Διαβάζω Κόκκινο στην Πράσινη Γραμμή του Βασίλη Γκουρογιάννη (Μεταίχμιο) πούλησε σε ένα χρόνο 8.000 αντίτυπα. Το πρόσφατο ιστορικό μυθιστόρημα του Ευάγγελου Μαυρουδή Η θάλασσά μας (Κέδρος) έχει πουλήσει 10.000 αντίτυπα. Τα μικρά πεζά με τίτλο Γυναικών του ποιητή Μιχάλη Γκανά (Μελάνι) έφτασαν τα 7.000 αντίτυπα. Το καινούργιο μυθιστόρημα του Τάκη Θεοδωρόπουλου Το ξυπόλητο σύννεφο (Ωκεανίδα) πούλησε από τον Απρίλιο 5.000 αντίτυπα.

Η νέα ποιητική συλλογή της Κικής Δημουλά Τα εύρετρα (Ικαρος) πούλησε σε ένα μήνα 4.000

αντίτυπα, αριθμός εντυπωσιακός για την ποίηση. Οπως εντυπωσιακή είναι και η απήχηση του Πάμπλο Νερούδα. Τα Ερωτικά Ποιήματα που αποδόθηκαν από την Αγαθή Δημητρούκα και κυκλοφόρησαν σε δίγλωσση έκδοση (Πατάκης) πούλησαν από το φθινόπωρο 11.000 αντίτυπα (τα 5.000 το 2010). Οσο για τους κλασικούς: ο Λεωνής του Γ. Θεοτοκά (Εστία) πούλησε φέτος 6.000 αντίτυπα.

Δεκάχρονες ζωντοχήρες
Στο ξένο μυθιστόρημα, ένα από τα μεγάλα εμπορικά φαινόμενα των τελευταίων χρόνων είναι η Στέφανι Μέγιερ, συγγραφέας της σειράς Τwilight. Στην Ελλάδα, τα τέσσερα βιβλία της σειράς (Εκδ. Πλατύπους) έχουν πουλήσει από 70.000 αντίτυπα, ενώ και το πολύ πρόσφατο Η σύντομη δεύτερη ζωή της Μπρι Τάνερ έφτασε ήδη τα 20.000 αντίτυπα. Μεγάλη επιτυχία έχει και η αστυνομική τριλογία Μillennium του πρόωρα χαμένου Στιγκ Λάρσον (Ψυχογιός). Φέτος βγήκε το τρίτο μέρος της τριλογίας, Το κορίτσι στη φωλιά της σφήκας και πούλησε ήδη 23.000

αντίτυπα. Συνολικά τα τρία βιβλία έχουν πουλήσει 96.000 αντίτυπα. Εντυπωσιακότερη από όλες ήταν όμως φέτος η επιτυχία του βιβλίου Δέκα ετών διαζευγμένη, Νοζούντ Αλι της Ντελφίν Μινουί (Μodern Τimes) που από τον Απρίλιο πούλησε 39.000 αντίτυπα. Χωρίς να ξεχνάμε το μεγάλο μπεστ σέλερ της Βικτόρια Χίσλοπ Το νησί (Διόπτρα) που διαδραματίζεται στη Σπιναλόγκα, το οποίο πούλησε και φέτος 21.000 αντίτυπα έχοντας ξεπεράσει πλέον τα 200.000! Το Αριστερό χέρι του Θεού του Πολ Χόφμαν (Διόπτρα) πούλησε από τον Φεβρουάριο 15.000 αντίτυπα. Το Στην καρδιά των μουσώνων της Τζούλια Γκρέγκσον (Διόπτρα) που διαδραματίζεται στην Ινδία έφτασε από τον Οκτώβριο τα 30.000 αντίτυπα. Το Μουσείο της αθωότητας του Ορχάν Παμούκ (Ωκεανίδα) πούλησε 21.000 αντίτυπα από τον Δεκέμβριο. Το μυθιστόρημα της Ιζαμπέλ Αλιέντε Το νησί κάτω από τη θάλασσα (Ωκεανίδα) πούλησε από τον Απρίλιο 12.000 αντίτυπα, όσα και το O Φρόιντ στο Μανχάταν του Λυκ Μποσί (Καλέντης).

Βυζάντιο και Νορμανδία
Εξαιρετική ήταν η επιτυχία του δοκιμίου της βυζαντινολόγου, άλλοτε πρύτανη της Σορβόννης, Ελένης Γλύκατζη- Αρβελέρ Γιατί το Βυζάντιο (Ελληνικά Γράμματα), που από τον Οκτώβριο έχει πουλήσει 35.000 αντίτυπα (τα 25.000 το 2010). Το D-Day. Η απόβαση στη Νορμανδία του πάντα δημοφιλούς Αντονι Μπίβορ (Γκοβόστης) πούλησε 6.500 αντίτυπα. Το Η με γάλη εκκλησία εν αιχμαλωσία του Στίβεν Ράνσιμαν (Γκοβόστης)

5.700 αντίτυπα.

Ιδιαίτερη επιτυχία έχουν στην εποχή μας, όπου το εκκρεμές ανάμεσα στην ευδαιμονία και στην απογοήτευση δεν εννοεί να σταθεροποιηθεί κάπου, τα βιβλία του ευ ζην και της εκλαϊκευμένης ψυχολογίας. Στην περιοχή αυτή αλλά και γενικώς στον τομέα του non fiction, το αδιαμφισβήτητο μπεστ σέλερ του 2009 ήταν το βιβλίο του Νίκου Σιδέρη Τα παιδιά δεν θέλουν ψυχολόγο. Γονείς θέλουν! (Μεταίχμιο) που πούλησε 50.000 αντίτυπα. Αλλά και το καινούργιο βιβλίο του ίδιου συγγραφέα, Δεν παίζεις εσύ. Υπάρχουν κι άλλοι! (Μεταίχμιο) έφτασε από τον Απρίλιο τα 10.000

αντίτυπα. Η Φυσική της ψυχής του Φάμπιο Μαρκέζι (Ενάλιος) πούλησε 6.500 αντίτυπα από τα μέσα Δεκεμβρίου, η Συναισθηματική ευδαιμονία του «γκουρού» Οσσο (Ενάλιος) 5.000 αντίτυπα τις πρώτες ημέρες κυκλοφορίας του. Ενώ τα δύο βιβλία της Κατερίνας Τσεμπερλίδου Η ευτυχία είναι απόφαση (2008) και Τα μονοπάτια της ευτυχίας (2009) των Εκδόσεων Μodern Τimes έχουν πουλήσει συνολικά 26.000 αντίτυπα. Κατά τα άλλα, η Τελευταία διάλεξη του Ράντυ Πάους (Πατάκης) πούλησε 20.000 αντίτυπα σε έναν χρόνο. Το βιβλίο του Θεόδωρου Παναγόπουλου Τα ψιλά γράμματα της Ιστορίας (Ενάλιος), βιβλίο για αποσιωπημένες πτυχές του ΄21, πούλησε σε ένα χρόνο κυκλοφορίας 12.000 αντίτυπα. Η βιογραφία Αϊνστάιν, η ζωή του και το Σύμπαν του Βάλτερ Ισάακσον (Μodern Τimes) πούλησε 5.000 αντίτυπα. Το Τι να κάνουμε; του Ντανιέλ Κον Μπεντίτ (Κέδρος) πούλησε 3.000

αντίτυπα, αριθμό τον οποίο πλησίασε και η ιστορική αυτοβιογραφία του Ισπανού Αρτούρο Μπαρέα Ο αντάρτης (Γκοβόστης). Το ιστορικό Μόσχα 1941 του Αντριου Ναγκόρσκι (Γκοβόστης) ξεπέρασε σε ένα μήνα τα 2.200 αντίτυπα. Ο τρίτος τόμος των Στιγμών του Λεωνίδα Κύρκου (Εστία) πούλησε 2.000 αντίτυπα.

Βραβείο Gates με 1 εκατ. δολαρια στην Κεντρικη Βιβλιοθηκη Βεροιας

Με το Βραβείο «Πρόσβαση στη Μάθηση» από το Ίδρυμα Bill and Melinda Gates τιμήθηκε η Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας, για τη «δημιουργική χρήση των υπηρεσιών πληροφόρησης και τεχνολογίας για την ικανοποίηση των οικονομικών, εκπαιδευτικών και πολιτιστικών αναγκών». Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματική ενίσχυση 1 εκατομμυρίου δολαρίων.

Παγκοσμιο προτυπο η δημοσια βιβλιοθηκη Βεροιας


Παγκόσμιο πρότυπο η δημόσια βιβλιοθήκη Βέροιας

Το βραβείο Πρόσβασης στη Μάθηση «Access to Learning Award (ATLA)» συνοδευόμενο από το χρηματικό έπαθλο των ενός εκατομμυρίου δολαρίων απονεμήθηκε από το ίδρυμα «Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς» στη δημόσια βιβλιοθήκη Βέροιας τιμώντας τη ως πρότυπο βιβλιοθήκης στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.

Η υποψηφιότητα της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Βέροιας ήταν μια από τις τρεις που είχαν επιλεγεί για την τελική φάση αξιολόγησης από 250 και πλέον υποψηφιότητες από όλο τον κόσμο, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Παιδείας.

Η αξιολόγηση έγινε από εξωτερικούς (αλλοδαπούς) αξιολογητές του Ιδρύματος. Το ετήσιο βραβείο Πρόσβασης στην Μάθηση «Access to Learning Award (ATLA)» αναγνωρίζει τις καινοτόμες προσπάθειες βιβλιοθηκών και παρόμοιων οργανισμών εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών στην παροχή δωρεάν πρόσβασης σε υπολογιστές και το Διαδίκτυο.

Αποτελεί μέρος της διεθνούς πρωτοβουλίας του Ιδρύματος για τις βιβλιοθήκες (Global Libraries Initiative), η οποία προσπαθεί να καταστήσει τον κόσμο της γνώσης, της πληροφορίας και των ευκαιριών προσβάσιμα σε όλους και κυρίως σε φτωχά και μειονεκτούντα άτομα στις αναπτυσσόμενες χώρες, προκειμένου να βοηθήσει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.

Η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βέροιας έχει ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που θέτει το βραβείο:

-Αναπτύσσοντας ένα δίκτυο υπηρεσιών βιβλιοθήκης και πληροφόρησης στην περιοχή της Βέροιας και όχι μόνο.

-Παρέχοντας στους 50.000 και πλέον κατοίκους της Βέροιας και ακόμα σε 130.000 πολίτες των γύρω περιοχών δωρεάν πρόσβαση σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στο Διαδίκτυο.

-Προσεγγίζοντας ανθρώπους σε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές με κινητές βιβλιοθήκες εξοπλισμένες με βιβλία και φορητούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

-Αναδεικνυόμενη σε κέντρο συνάντησης και ανταλλαγής ιδεών για τους κατοίκους, κέντρο προώθησης της δημιουργικής έκφρασης και καινοτομίας.

Τέλος, η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βέροιας δίνει έμφαση στους νέους ανθρώπους με το τμήμα για παιδιά και εφήβους, «τα Μαγικά Κουτιά», παρέχοντας τη δυνατότητα πρόσβασης στη γνώση και την ανάπτυξη της δημιουργικότητας με εκφραστικά μέσα νέας τεχνολογίας.

Διευθυντής και "ψυχή" της βιβλιοθήκης είναι ο Ιωάννης Τροχόπουλος, ο οποίος υπέβαλε και την αίτηση υποψηφιότητας. Η τελετή βράβευσης έγινε στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας.

(Πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Αν - Kipling


Αν - Kipling

Αν μπορείς να κρατάς τα λογικά σου όταν όλοι γύρω σου χάνουν
τα δικά τους και ρίχνουν το φταίξιμο σε σένα
Αν μπορείς να εμπιστευθείς τον εαυτό σου όταν όλοι αμφιβάλλουν για σένα
αλλά συγχωρείς και την αμφιβολία τους
Αν μπορείς να περιμένεις και να μην σε κουράζει η αναμονή
ή όταν λένε ψέματα για σένα να μην ανακατεύεσαι με τα ψέματα
ή όταν σε μισούν να μην αφήνεις να περάσει το μίσος και μ'όλα αυτά
να μην δείχνεις υπερβολικά καλός ούτε τον έξυπνο να κάνεις

Αν μπορείς να ονειρεύεσαι και να μην κάνεις τον αφέντη στα όνειρά σου
Αν μπορείς να σκέφτεσαι και να μην κάνεις στόχους τις σκέψεις σου
Αν συναντήσεις το θρίαμβο και την καταστροφή και μπορέσεις να
φερθείς και στους δυο απατεώνες με τον ίδιο τρόπο
Αν μπορείς να αντέξεις την αλήθεια των λόγων σου διαστρεβλωμένη
από απατεώνες για να κάνουν παγίδα για χαζούς
ή να βλέπεις σε όσα έδωσες τη ζωή σου σπασμένα,
και να σκύψεις να τα ξαναχτίσεις με φθαρμένα εργαλεία

Αν μπορείς να κάνεις ένα σωρό από όλα σου τα κέρδη και να τα ρισκάρεις
μ'ενα κορώνα ή γράμματα και να χάσεις και να ξαναρχίσεις πάλι απο την αρχή
και να μην πεις ουτε μια λέξη γι'αυτά που έχασες
Αν μπορείς να επιβάλλεις στην καρδιά, το θάρρος και τα νεύρα σου
να σε υπηρετούν πολύ μετά, αφού έχουν φύγει και έτσι να κρατιούνται
όταν δεν υπάρχει τίποτε άλλο μέσα σου εκτός από τη θέληση σου που τους
λέει : Κρατηθείτε

Αν μπορείς να μιλάς με το πλήθος και να κρατάς την αρετή σου
ή να περπατάς με βασιλιάδες χωρίς να χάνεις την ταπεινή επαφή σου
Αν ούτε οι εχθροί ούτε οι αγαπητοί φίλοι σου μπορούν να σε πονέσουν
Αν όλοι μετράνε για σενα αλλά κανένας πιο πολύ απ'ότι πρέπει
Αν μπορείς να γεμίσεις το άτεγκτο λεπτό με τρέξιμο αξίας εξήντα δευτερολέπτων
Δικιά σου τότε θα ‘ναι η Γη κι όλα εκείνα που κατέχει, και –ό,τι αξίζει πιο πολύ- Άντρας σωστός τότε θε να ‘σαι, γιε μου!

"If" Kipling

"If"

If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you,
If you can trust yourself when all men doubt you
But make allowance for their doubting too,
If you can wait and not be tired by waiting,
Or being lied about, don't deal in lies,
Or being hated, don't give way to hating,
And yet don't look too good, nor talk too wise:

If you can dream--and not make dreams your master,
If you can think--and not make thoughts your aim;
If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same;
If you can bear to hear the truth you've spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build 'em up with worn-out tools:

If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings
And never breathe a word about your loss;
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: "Hold on!"

If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with kings--nor lose the common touch,
If neither foes nor loving friends can hurt you;
If all men count with you, but none too much,
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds' worth of distance run,
Yours is the Earth and everything that's in it,
And--which is more--you'll be a Man, my son!

By Rudyard Kipling (1865-1936).

14 Αυγούστου 2010

Φωνη απ την Θαλασσα

Φωνη απ την Θαλασσα
Βγάζει η θάλασσα κρυφή φωνή —
φωνή που μπαίνει
μες στην καρδιά μας και την συγκινεί
και την ευφραίνει.

Τραγούδι τρυφερό η θάλασσα μας ψάλλει,
τραγούδι που έκαμαν τρεις ποιηταί μεγάλοι,
ο ήλιος, ο αέρας και ο ουρανός.
Το ψάλλει με την θεία της φωνή εκείνη,
όταν στους ώμους της απλώνει την γαλήνη
σαν φόρεμά της ο καιρός ο θερινός.

Φέρνει μηνύματα εις ταις ψυχαίς δροσάτα
η μελωδία της. Τα περασμένα νειάτα
θυμίζει χωρίς πίκρα και χωρίς καϋμό.
Οι περασμένοι έρωτες κρυφομιλούνε,
αισθήματα λησμονημένα ξαναζούνε
μες στων κυμάτων τον γλυκόν ανασασμό.

Τραγούδι τρυφερό η θάλασσα μας ψάλλει,
τραγούδι που έκαμαν τρεις ποιηταί μεγάλοι,
ο ήλιος, ο αέρας και ο ουρανός.
Και σαν κυττάζεις την υγρή της πεδιάδα,
σαν βλέπεις την απέραντή της πρασινάδα,
τον κάμπο της πούναι κοντά και τόσο μακρυνός,
γεμάτος με λουλούδια κίτρινα που σπέρνει
το φως σαν κηπουρός, χαρά σε παίρνει
και σε μεθά, και σε υψώνει την καρδιά.
Κι αν ήσαι νέος, μες σταις φλέβες σου θα τρέξη
της θάλασσας ο πόθος· θα σε ’πη μια λέξι
το κύμα απ’ τον έρωτά του, και θα βρέξη
με μυστική τον έρωτά σου μυρωδιά.



Βγάζει η θάλασσα κρυφή φωνή —
φωνή που μπαίνει
μες στην καρδιά μας και την συγκινεί
και την ευφραίνει.


Τραγούδι είναι, ή παράπονο πνιγμένων; —
το τραγικό παράπονο των πεθαμένων,
που σάβανό των έχουν τον ψυχρόν αφρό,
και κλαίν για ταις γυναίκες των, για τα παιδιά των,
και τους γονείς των, για την έρημη φωλιά των,
ενώ τους παραδέρνει πέλαγο πικρό,


σε βράχους και σε πέτραις κοφτεραίς τους σπρώχνει,
τους μπλέκει μες στα φύκια, τους τραβά, τους διώχνει,
κ’ εκείνοι τρέχουνε σαν νάσαν ζωντανοί
με ολάνοιχτα τα μάτια τρομαγμένα,
και με τα χέρια των άγρια, τεντωμένα,
από την αγωνία των την υστερνή.

Τραγούδι είναι, ή παράπονο πνιγμένων;—
το τραγικό παράπονο των πεθαμένων
που κοιμητήριο ποθούν χριστιανικό.
Τάφο, που συγγενείς με δάκρυα ραντίζουν,
και με λουλούδια χέρια προσφιλή στολίζουν,
και που ο ήλιος χύνει φως ζεστό κ’ ευσπλαγχνικό.

Τάφο, που ο πανάχραντος Σταυρός φυλάει,
που κάποτε κανένας ιερεύς θα παή
θυμίαμα να κάψη και να ‘πη ευχή.
Χήρα τον φέρνει που τον άνδρα της θυμάται
ή υιός, ή κάποτε και φίλος που λυπάται.
Τον πεθαμένο μνημονεύουν· και κοιμάται
πιο ήσυχα, συγχωρεμένη η ψυχή.

(Από τα Αποκηρυγμένα, Ίκαρος 1983)
πηγή: http://www.kavafis.gr/poems/content.asp?id=181&cat=2

Γιαννης Ριτσος, Το Εμβατηριο του ωκεανου (αποσπασμα)

Γιάννης Ρίτσος, Το Εμβατήριο του ωκεανού (απόσπασμα)

Νυχτερινό λιμάνι
φώτα πνιγμένα στα νερά
πρόσωπα δίχως μνήμη και συνέχεια

κι ύστερα βυθισμένα στη σκιά του ταξιδιού
λοξά ιστία με κρεμασμένες λάμπες ονείρου
σαν τις ραγισμένες φτερούγες των αγγέλων που αμάρτησαν
οι στρατιώτες με τις κάσκες
ανάμεσα στη νύχτα και στο κάρβουνο
τραυματισμένα χέρια σαν τη συγνώμη που έφτασεν αργά.

Αιχμάλωτοι δεμένοι στις άγκυρες
ένας κρίκος γύρω στο λαιμό του ορίζοντα
κι άλλες αλυσίδες εκεί στα πόδια των παιδιών
και στα χέρια της αυγής που κρατούν μια μαργαρίτα.

Κ' είναι τα κατάρτια που επιμένουνε
να μετρήσουν τα' άστρα
με τη βοήθεια της ήρεμης ανάμνησης
μια ανθοδέσμη γλάρων στην αυγινή ευδία.

Φεύγει το χρώμα απ' το πρόσωπο της ημέρας
και το φως δε βρίσκει ένα άγαλμα
να κλειστεί να δοξαστεί να γαληνέψει.

Θα υποθάλπουμε λοιπόν ακόμη
την ανοιχτή πληγή του ήλιου
που αναβρύζει σπόρους λουλουδιών
στην ίδια πορεία
στην ίδια ερώτηση
στις γόνιμες φλέβες της άνοιξης
που επαναλαμβάνει τους γύρους των χελιδονιών
γράφοντας ερωτικά μηδέν
στο ακατανίκητο στερέωμα;
Ποια πληγή
δεν μας δωρήθηκε ακόμη
για να συμπληρώσουμε
του θεού τη θεότητα;

Είχαμε τον κήπο στην άκρη της θάλασσας.
Απ' τα παράθυρα γλιστρούσε ο ουρανός
κι η μητέρα καθισμένη
στο χαμηλό σκαμνί
κεντούσε τους αγρούς της άνοιξης
με τ' ανοιχτά κατώφλια των άσπρων σπιτιών
με τα όνειρα των πελαργών στην αχυρένια στέγη
γραμμένη στη γλαυκή διαφάνεια.

Εσύ δεν είχες έλθει ακόμη.
Κοιτούσα τη δύση και σ' έβλεπα
- μια ρόδινη ανταύγεια στα μαλλιά σου
- ένα μειδίαμα σκιάς βαθιά στη θάλασσα.

Η μητέρα μου κρατούσε τα χέρια.
Μα εγώ
πίσω απ' τον τρυφερό της ώμο
πίσω απ' τα μαλλιά της τα χλωμά
στρωτά μ' ένα άρωμα υπομονής και ευγένειας
κοιτούσα σοβαρός τη θάλασσα.

Μενης Κουμανταρεας «Δεν φοβαμαι να εκτεθω»

Κυμα φυγης απο δασκαλους και καθηγητες



Τριπλασιάστηκε εφέτος ο αριθμός των εκπαιδευτικών που ζήτησαν να συνταξιοδοτηθούν- «πονοκέφαλος» στο υπουργείο Παιδείας
ΠΑΝΟΣ ΜΠΟΥΛΟΥΚΟΣ | Πέμπτη 12 Αυγούστου 2010

Φόβους για την κάλυψη των κενών στα σχολεία τη νέα σχολική χρονιά προκαλεί ο πρωτόγνωρος αριθμός εκπαιδευτικών που ζήτησε να συνταξιοδοτηθεί εφέτος προκαλώντας «πονοκέφαλο» στο υπουργείο Παιδείας. Υπό την πίεση των περικοπών στις συντάξεις που φέρνουν τα μέτρα της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης χιλιάδες δάσκαλοι και καθηγητές που είχαν θεμελιώσει δικαιώματα αποφάσισαν να τερματίσουν άμεσα την καριέρα τους και να βγουν τώρα στη σύνταξη. Συγκεκριμένα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση έχουν κατατεθεί 3.930 αιτήσεις συνταξιοδότησης έναντι 1.745 πέρυσι, ενώ στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ο αριθμός των αιτήσεων ανέρχεται εφέτος σε 7.536 έναντι μόλις 2.610 πέρυσι. Συνολικά εντός του 2010 στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου κατατέθηκαν 11.466 αιτήσεις αποχώρησης για λόγους συνταξιοδότησης, σχεδόν τρεις φορές περισσότερες σε σχέση με πέρυσι, όταν είχαν κατατεθεί 4.355 αιτήσεις.

Το κύμα φυγής ήταν γνωστό τον τελευταίο καιρό στο υπουργείο Παιδείας, ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες ουδείς περίμενε ότι θα εκτοξευθεί σε τέτοια ύψη. Η υπουργός Παιδείας κυρία Αννα Διαμαντοπούλου έχει διαβεβαιώσει πάντως ότι τα κενά θα καλυφθούν, αφού είναι χιλιάδες οι δάσκαλοι και καθηγητές που ως τώρα ήταν αποσπασμένοι σε διάφορες υπηρεσίες και γραφεία και επιστρέφουν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Μαζί με τους αποσπασμένους που υπηρετούσαν στο εξωτερικό οι εν ενεργεία εκπαιδευτικοί που βρίσκονταν εκτός σχολείου φθάνουν τους 5.000 και εφόσον αυτοί επιστρέψουν «στις 13 Σεπτεμβρίου που θα ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά δεν θα υπάρξουν ελλείψεις στα σχολεία» ανέφερε χθες σε δηλώσεις της και η υφυπουργός Παιδείας κυρία Εύη Χριστοφιλοπούλου .

Σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου για την κάλυψη των κενών προβλέπεται:

* Δραστική περικοπή των αποσπασμένων εκπαιδευτικών εκτός τάξης.

* Κατανομή του εκπαιδευτικού δυναμικού κατά τρόπο ορθολογικό, έτσι ώστε να μην έχουμε αλλού υπεραριθμίες και αλλού κενά.

* Οι διορισμοί, που αν και εφέτος θα είναι λιγότεροι, θα γίνουν σε πραγματικά κενά στα σχολεία.

Η ΟΛΜΕ από την πλευρά της εκφράζει πάντως την ανησυχία της και τονίζει ότι ο σχεδόν τριπλάσιος αριθμός εκπαιδευτικών που συνταξιοδοτούνται σε συνδυασμό με τον χαμηλότερο αριθμό διορισμών εκπαιδευτικών της τελευταίας 15ετίας (1.425 στη Δευτεροβάθμια) θα δημιουργήσει εκρηκτικές συνθήκες στην εκπαιδευτική διαδικασία του δημόσιου σχολείου την ερχόμενη σχολική χρονιά.

Το συνδικαλιστικό όργανο των καθηγητών ζητεί να γίνει επιπλέον διορισμός τουλάχιστον ίσου αριθμού μόνιμων εκπαιδευτικών (πάνω από 6.000) για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν από την παραπάνω κατάσταση, ενώ προσθέτει ότι «σεκαμιά περίπτωση δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί το ζήτημα με αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα στα σχολεία».

Το καμπανάκι κρούουν και εκπρόσωποι της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας εκτιμώντας ότι θα υπάρξουν χιλιάδες κενά τον Σεπτέμβριο στα δημοτικά σχολεία. Σε όλα τα παραπάνω έρχεται να προστεθεί και η ανάγκη για επαρκή στελέχωση των 800 ολοήμερων δημοτικών σχολείων, τα οποία θα λειτουργήσουν πιλοτικά από εφέτος με ενιαίο αναμορφωμένο πρόγραμμα, το οποίο θα στηρίζεται στις ανάγκες των μαθητών. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό το εβδομαδιαίο υποχρεωτικό πρόγραμμα του σχολείου τροποποιείται και αυξάνονται οι ώρες κατά δέκα στις τάξεις α΄ και β΄ (από 25 γίνονται 35), κατά πέντε στις τάξεις γ΄ και δ΄ (από 30 γίνονται 35) και κατά τρεις στις τάξεις ε΄ και στ΄ (από 32 γίνονται 35) με το σύνολο των διδακτικών ωρών να διαμορφώνεται από 174 ώρες σε 210.

Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι το σχέδιο το οποίο έχει επεξεργαστεί η υπουργός Παιδείας θα αποδώσει, και επιθυμούν να λάβει κάθε δυνατή στήριξη ώστε να κλείσουν εγκαίρως όλα τα μέτωπα στα σχολεία και στα πανεπιστήμια. Το υπουργείο περίμενε ότι ο αριθμός των αποχωρήσεων θα υπερβεί τις 11.000 και έχει σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις προκειμένου τον Σεπτέμβριο να αποφευχθεί το «εκρηκτικό μείγμα», με τους συνδικαλιστές και τους αδιόριστους να ετοιμάζονται για δυναμική αντιπαράθεση, τους πρυτάνεις υπ΄ ατμόν και τους φοιτητές σε αναβρασμό.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=32&artId=348201&dt=12/08/2010#ixzz0wasXwNGR

Καταδυση στο απεραντο γαλαζιο

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=33&artId=348608&dt=14/08/2010

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Κατάδυση στο απέραντο γαλάζιο

Μια βουτιά στον κόσμο του νερού μάς φέρνει κοντά στα μυστικά του. Από τον θαλασσινό αέρα ως τα κοχύλια που βάζουμε στο αφτί μας για να ακούσουμε τα μυστικά της θάλασσας, μια υποβρύχια περιπλάνηση που κρατάει όσο δεκαπέντε ερωτήσεις

Μικρό μέγεθος γραμματοσειράς Μεσαίο μέγεθος γραμματοσειράς Μεγάλο μέγεθος γραμματοσειράς
Προσθήκη στο Delicious Προσθήκη στο Facebook Προσθήκη στο Newsvine Bookmark

Καταρρίπτουμε σήμερα τους μύθους του νερού, των ψαριών, της παραλίας. Φάγαμε, ήπιαμε και βουτήξαμε στη θάλασσα. Κάποτε γράφτηκε σε ένα φυλλάδιο του Ερυθρού Σταυρού ότι αποφεύγουμε να κολυμπάμε μόλις έχουμε φάει γιατί ενδέχεται να μας πιάσουν κράμπες στο στομάχι. Ακουσα και έναν πατέρα να εξηγεί στον γιο του ότι όταν φάμε και κολυμπήσουμε, το στομάχι μας είναι βαρύ και πηγαίνουμε στον πάτο! Υπάρχει όμως και κάποιος ερευνητής-αθλητίατρος, ο Αrthur Steinhaus, που έγραψε στην «Journal of Ηealth, Ρhysical Εducation and Recreation» το 1961 ότι «έπειτα από έρευνα ανάμεσα σε κολυμβητές και προπονητές κολύμβησης που είχαν φάει και μετά αμέσως κολύμπησαν δεν παρατηρήθηκε κάποιος πνιγμός». Εννοείται ότι δεν έχει νόημα να φάει κάποιος και μετά να κάνει προπόνηση στην κολύμβηση όπως και σε οποιοδήποτε άλλο άθλημα, όπως είναι το τρέξιμο ή το ποδόσφαιρο.

Είναι ωφέλιμος ο αέρας της θάλασσας;

Την εποχή της βασίλισσας Βικτωρίας λόγω της κακής ατμόσφαιρας μέσα στις πόλεις μυθοποιήθηκε η διαμονή δίπλα στη θάλασσα. Μας τρελαίνουν λέμε ακόμη και σήμερα οι μυρωδιές από το ιώδιο και το αλάτι. Ομως τα ψυχρά δεδομένα κάνουν λόγο μόνο για ένα αέριο, το Διμεθυλο-Σουλφίδιο. Αυτό δίνει στον θαλασσινό αέρα τη χαρακτηριστική του οσμή. Και από πού έρχεται αυτό το αέριο; Κάποια μικροσκοπικά φύκια συνθέτουν τον προπιονικό μεθυλεστέρα και όταν από διάφορες αιτίες καταστρέφονται, ό,τι υπάρχει στο εσωτερικό τους βγαίνει στο νερό. Κάποια βακτηρίδια φροντίζουν να αποικοδομήσουν τον προπιονικό μεθυλεστέρα οπότε προκύπτει ακριβώς το Διμεθυλοσουλφίδιο που ένα μέρος του διαχέεται και στην ατμόσφαιρα, αλλά αν φυσικά πεις ότι αυτό δίνει και τη χαρακτηριστική οσμή στον θαλασσινό αέρα θα έχεις καταστρέψει όλη τη ρομαντική διάθεση των γύρω σου. Και ακόμη χειρότερα γίνονται τα πράγματα αν προσθέσουμε ότι το αλάτι αντιδρώντας με τα αέρια από τις εξατμίσεις των διαφόρων σκαφών και τζετ σκι επιβαρύνει την ατμόσφαιρα. Εδώ όμως οι γνώμες διίστανται. Αλλοι λένε ότι εισπνέουμε αρνητικά ιόντα υδρογόνου που εξουδετερώνουν τις επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες, άρα είναι καλύτερα και μάλιστα άνθρωποι με κυστική ίνωση ή άλλα αναπνευστικά πιστεύεται ότι ανακουφίζονται δίπλα στη θάλασσα και άλλοι μας παραπέμπουν σε εποχές που οι άνθρωποι μελετούσαν καλά το κλίμα προτού εγκατασταθούν κάπου και απέφευγαν να χτίζουν σε παράλια μέρη προτιμώντας να πάνε να μείνουν σε μεγαλύτερο υψόμετρο.

Οταν μετρούν τα ύψη και την ατμοσφαιρκή πίεση από το επίπεδο της θάλασσας πώς το καθορίζουν με όλες αυτές τις παλίρροιες, τα ρεύματα και τις αναταράξεις του νερού;

Είναι ένα πρόβλημα που λύνεται κατά κάποιον τρόπο μόνο στατιστικά. Κάνοντας δηλαδή πολλές μετρήσεις και προσπαθώντας να εξουδετερώσεις παράγοντες όπως η θερμοκρασία, άρα και η μεταβολή στην πυκνότητα, η αλλαγή στο ύψος λόγω του κυματισμού, η έλξη της Σελήνης. Μια απλή μέθοδος είναι να βυθίζουν στη θάλασσα μεγάλης διαμέτρου σωλήνες με οπές στον πυθμένα. Το νερό εισχωρεί εκεί αλλά είναι απαλλαγμένο κατά κάποιον τρόπο από μερικές από τις παραπάνω επιδράσεις και μετρούν τη στάθμη του με αισθητήρες ενώ τελευταία γίνονται μετρήσεις και από δορυφόρους. Τελικά προσδιορίζεις έναν ανώτερο μέσον όρο, έναν κατώτερο μέσον όρο, οπότε ξέρεις πού περίπου βρίσκεται ένα μέσο επίπεδο στάθμης. Επιπλέον ύστερα από μετρήσεις χρόνων, έχει παρατηρηθεί ότι το επίπεδο που προσδιορίζεται κάθε χρόνο, βρίσκεται κατά δύο χιλιοστά υψηλότερα από τον προηγούμενο.

Κάτω από την επιφάνεια του νερού κυκλοφορούν όντα με κατώτερες διανοητικές ικανότητες; Μια φράση της μόδας πρόσφατα είναι: «μνήμη χρυσόψαρου». Ενας μαθητής όμως δεκαπέντε ετών από την Αυστραλία «ανατίναξε» αυτόν τον μύθο με ένα Lego και λίγη τροφή για ψάρια της γυάλας. Βύθιζε το Lego στο νερό και ύστερα από μισό λεπτό τοποθετούσε δίπλα του τροφή. Στην αρχή το χρυσόψαρο έκανε πάνω από ένα λεπτό να πλησιάσει και μετά έφθασε να κάνει μόλις πέντε δευτερόλεπτα. Αφού σταμάτησε μετά τη διαδικασία με το Lego για έξι ημέρες (εννοείται χωρίς να σταματήσει να ταΐζει) το ξανάβαλε και αμέσως η προσέλευση έφθασε πάλι τα 4.4 δευτερόλεπτα!

Τι καταλάβαμε από αυτό;
[Φαίνονται σαν να είναι φυτά αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για αποικίες ζωντανών οργανισμών που η βασική τους μονάδα είναι ο πολύποδας, ένα ατελές ζώο με ένα άνοιγμα και για την πρόσληψη της τροφής και για την αποβολή των άχρηστων ουσιών ]
Φαίνονται σαν να είναι φυτά αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για αποικίες ζωντανών οργανισμών που η βασική τους μονάδα είναι ο πολύποδας, ένα ατελές ζώο με ένα άνοιγμα και για την πρόσληψη της τροφής και για την αποβολή των άχρηστων ουσιών
Οτι τα ψάρια θυμούνται, χάρη σε έναν όχι και τόσο υπανάπτυκτο εγκέφαλο όπως έδειξαν τελευταίες έρευνες. Και όπως είπε ο νεαρός «έδειξα ότι το περιβάλλον της γυάλας είναι πολύ στείρο γι΄ αυτά τα πλάσματα». Μόνο ο φυσικός βυθός λοιπόν είναι περιβάλλον κατάλληλο για πλάσματα που πονούν, τρομάζουν και γενικά δεν είναι και τόσο ηλίθια. Με δραματικό παράδειγμα τα δελφίνια που γίνονται χάλια στην αιχμαλωσία, εμφανίζουν κατάθλιψη, ακόμη και αυτοκτονικές τάσεις. Εχουν τα δελφίνια τέτοιο ανεβασμένο δείκτη ευφυΐας;

Θυμάμαι πριν από λίγες ημέρες έναν δάσκαλο των καταδύσεων που μιλώντας στο ραδιόφωνο όταν του ζήτησαν να μεταφέρει στους ακροατές κάποια από τις πιο εντυπωσιακές εικόνες που του έχει μείνει ως σήμερα στο μυαλό περιέγραψε τη συνάντησή του με τέσσερα δελφίνια έξω από το Σούνιο. Εκπληκτικά θηλαστικά, που πριν από 50 εκατομμύρια χρόνια περπατούσαν στην ξηρά με τα τέσσερα πόδια τους (συγγενείς τους λένε, κάπως τραβηγμένα μάλλον, ότι είναι οι αγελάδες και οι χοίροι) και εξελίχθηκαν σε δεινούς κολυμβητές με εξαιρετικές ικανότητες ηχοεντοπισμού στο νερό. Η κάτω γνάθος με τα περίπου 250 δόντια χρησιμεύει σαν κεραία που ενισχύει τα σήματα από διάφορες ταλαντώσεις και ηχητικά κύματα, η ακοή τους εκτείνεται σε συχνότητες ως και δέκα φορές υψηλότερες από του ανθρώπινου αφτιού, μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους με διάφορους ηχητικούς παλμούς και σφυρίγματα, χαρακτηριστικά σαν ατομική ταυτότητα, διαμορφωμένα κατά συχνότητα, ενώ στερούνται όσφρησης.

Τρώγεται το κρέας των δελφινιών;

Κάποιοι τρώνε τα υπέροχα αυτά πλάσματα. Αυτό δεν σημαίνει και ότι το κρέας τους τρώγεται άνετα. Στην Ιαπωνία κυρίως είναι δημοφιλές αλλά κατά κάποιον τρόπο τιμωρούνται όσοι θεωρούν λιχουδιά το κρέας αυτού του ζώου. Διότι έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε υδράργυρο και όπως είναι γνωστό, ο υδράργυρος δεν αποβάλλεται από τον οργανισμό αλλά μένει και αθροίζεται κάθε φορά που τρώμε τροφή με υδράργυρο ανάμεσα στα συστατικά της.

Και τι πειράζει ο υδράργυρος; Προκαλεί βλάβες στο Κεντρικό Εγκεφαλικό Σύστημα. Και προσέξτε, δεν υπάρχει μόνο στο σπάνιο κρέας του δελφινιού αλλά ακόμη και στον γνωστό μας τόνο. Στο Βiology Letters που δημοσιεύθηκε σχετική εργασία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι και στο sushi των μεγάλων εστιατορίων βρέθηκε περισσότερος υδράργυρος από ό,τι στο αντίστοιχο προϊόν στις βιτρίνες κάποιων υπερμπακάλικων. Ο τόνος συσσωρεύει επίσης και μια άλλη βλαβερή ουσία, το Πολυχλωροδιφαινύλιο (ΡCΒ). Γι΄ αυτό και μια αγγλική υπηρεσία υγείας, η Food Standard Αgency, συστήνει να μην τρώμε εμείς τα αγόρια περισσότερο από τέσσερα κουτιά τόνο την εβδομάδα και μόλις δύο τα κορίτσια.

Τελικά ωφελεί τον εγκέφαλο να τρώμε ψάρι;

[Τόσο οι γοργόνιες όσο και τα υπόλοιπα είδη που αναπτύσσονται σε σπηλιές ή σε σκέπαστρα βράχων κινδυνεύουν από την αναπνοή. Οι φυσαλίδες που προσκολλώνται στην οροφή εγκλωβίζουν τους οργανισμούς οι οποίοι εν τέλει πεθαίνουν από ασφυξία ]
Τόσο οι γοργόνιες όσο και τα υπόλοιπα είδη που αναπτύσσονται σε σπηλιές ή σε σκέπαστρα βράχων κινδυνεύουν από την αναπνοή. Οι φυσαλίδες που προσκολλώνται στην οροφή εγκλωβίζουν τους οργανισμούς οι οποίοι εν τέλει πεθαίνουν από ασφυξία
Ναι, ιδιαίτερα τα ταπεινά ψαράκια του Αυγούστου με αρκετό πάχος κάτω από το δέρμα τους (όχι πάντως αυτό που έχει μια χοιρινή), όπως ο κολιός και η σαρδέλα, που περιέχουν Ωμέγα3. Δηλαδή μια ομάδα λιπαρών οξέων που δεν μπορεί να τα οικοδομήσει το σώμα μας ενώ του είναι πολύ απαραίτητα. Χωρίς αυτά, αρθρίτιδες, καταθλίψεις, καρδιακά, διαβήτης τύπου 2 παραμονεύουν ενώ και ο εγκέφαλος, ιδιαίτερα των μικρών, ωφελείται και αναπτύσσεται με την παρουσία τους. Και με την ευκαιρία να αναφέρουμε ότι την ονομασία Ωμέγα την οφείλουν στο ότι μια κρίσιμη αλυσίδα ανθράκων βρίσκεται στο άκρο της δομής του μορίου, και ευφάνταστοί χημικοί για να απαθανατίσουν αυτό το γεγονός κατέφυγαν και πάλι στο ελληνικό αλφάβητο και έδωσαν όνομα σχετικό με το τελευταίο γράμμα του.

Να παρηγορηθούμε με έναν αστακό για να αποφύγουμε υδράργυρους κ.λπ.;

Ναι, αλλά ο αστακός πώς θα παρηγορηθεί που όχι μόνο του στερούν τη ζωή αλλά τον ρίχνουν ζωντανό στο βραστό νερό; Είναι απαραίτητο; Ο αστακός, όπως και άλλα παρόμοια με αυτόν θαλασσινά, κουβαλάει επάνω του αρκετά βακτηρίδια βλαβερά για αυτούς που τον βλέπουν σαν μεζέ. Μόλις λοιπόν πάψει να είναι ζωντανός, αυτά τα βακτηρίδια πολλαπλασιάζονται παράγοντας ταυτόχρονα τοξίνες, βλαβερές δηλαδή για εμάς ουσίες, που μερικές δεν καταστρέφονται ακόμη και από το βράσιμο. Γι΄ αυτό συνιστάται να ρίχνονται ζωντανοί στο νερό που όμως δεν παύει να είναι μια βαρβαρότητα.

Μα, πονάει ο αστακός που δεν διαθέτει καν εγκέφαλο;

Και όμως πονάει, όσο και αν αυτό χαλάει προς στιγμήν την όρεξη των «καλοφαγάδων». Μπορούμε να τον θεωρήσουμε σαν ένα τεράστιο έντομο που κατάγεται από την Ιουρασική περίοδο (πριν από 200 εκατομμύρια χρόνια), πολύ προτού δηλαδή εμφανιστούν τα θηλαστικά στη Γη, τρέφεται με νεκρά κυρίως ψάρια και πολλοί αμφισβητούν αν έχει καν συνείδηση του εαυτού του. Πάντως οι έρευνες έχουν δείξει ως τώρα ότι στο αίμα του εμφανίζεται η ίδια ορμόνη με αυτή που εκκρίνεται και από εμάς τους ανθρώπους όταν κάτι μας πονέσει. Είναι μύθος ότι αρκεί στην κατσαρόλα να έχουμε βάλει κρύο νερό για να μην τον πονέσουμε και πολύ. Το μόνο που έχει αποδειχθεί ως τώρα έπειτα από τεκμηριωμένες έρευνες (στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Μaine) είναι να μπει στον πάγο ή στην κατάψυξη για δεκαπέντε λεπτά. Τότε από την ουρά του, που πάλλεται τόσο πιο γρήγορα όσο πιο πολύ πονάει, κατάλαβαν ότι έχει την πιο γρήγορη κατάληξη (κάπου 20 δευτερόλεπτα).

Εχουν όλες τις αισθήσεις τα ψάρια;

Ναι, ακόμη και αφτιά διαθέτουν. Εστω και αν δεν υπάρχει εξωτερικό πτερύγιο να κάνει φανερή τη θέση τους. Η δομή του εσωτερικού ωτός στα ψάρια είναι πολύ κοντά σε αυτή του ανθρώπινου. Ετσι, όμοια με ό,τι συμβαίνει στους ανθρώπους, εκτός από όργανο ακοής περιέχει και τον αντίστοιχο μηχανισμό από κρυστάλλους ικανούς να έρχονται σε επαφή ανάλογα με τη στάση του σώματος με αντίστοιχα αραχνοΰφαντα νευρικά κύτταρα σαν λεπτές τρίχες. Δομή που του επιτρέπει να είναι όργανο υπεύθυνο για την ισορροπία.

Επομένως παθαίνουν ναυτία και τα ψάρια;

Η ζάλη που ονομάζουμε και ναυτία δεν εμφανίζεται μόνο στη διάρκεια ενός θαλάσσιου ταξιδιού. Εμφανίζεται και στην ξηρά στις διαδρομές με πολλές στροφές και στο αεροπλάνο όταν κάνει απότομες καταδύσεις στον αέρα. Αρκεί τα μάτια να στέλνουν μια διαφορετική εικόνα στον εγκέφαλο από ό,τι το κέντρο της ισορροπίας μέσα στο αφτί για να έχουμε συμπτώματα ναυτίας. Διαπιστώθηκε λοιπόν ότι και ψάρια μέσα σε δοχεία μέσα σε αεροπλάνα που έκαναν τις απότομες εκείνες βουτιές στον αέρα εμφάνισαν συμπτώματα ναυτίας.

Τα κοράλλια είναι ψάρια ή φυτά; Φαίνονται σαν να είναι φυτά αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για αποικίες ζωντανών οργανισμών που η βασική τους μονάδα είναι ο πολύποδας, ένα πολύ ατελές ζώο με ένα άνοιγμα και για την πρόσληψη της τροφής και για την αποβολή των άχρηστων ουσιών. Ο κάθε πολύποδας προσκολλάται στην υπάρχουσα δομή της αποικίας και αναπτύσσει τον δικό του σκελετό από ανθρακικό ασβέστιο. Υπάρχουν όμως και κοράλλια που δεν είναι «ερματυπικά», δηλαδή δεν σχηματίζουν αυτές τις τεράστιες αποικίες που συγκροτούν τους γνωστούς μας τροπικούς υφάλους του Ειρηνικού Ωκεανού. Τέτοια κοράλλια βρίσκουμε και στην Ελλάδα.

Υπάρχουν κοράλλια στην Ελλάδα;

Ναι, υπάρχουν σε διάφορα μέρη και ο πιο γνωστός και εντυπωσιακός αντιπρόσωπος είναι οι λεγόμενες γοργόνιες. Στο Φιδονήσι του Β. Αιγαίου, στις εκβολές ποταμοχειμάρων όπως στο Λαμπίρι και έξω από τις ανατολικές ακτές της Εύβοιας, όπου υπήρχαν κάποτε εξαιρετικά ερυθρά κοράλλια αλλά οι λαθροδύτες τα διέλυσαν όλα για να τα πουλήσουν στην Ιταλία. Οι αποικίες τους μοιάζουν με δέντρα ή με βεντάλιες που αναπτύσσονται αρκετά αργά κάθετα σε ένα ρεύμα για να έρχονται τα θρεπτικά συστατικά παρασυρμένα από αυτό και η αναπαραγωγή τους επιτυγχάνεται με τον εξής πρωτότυπο τρόπο: η όλη αποικία σε πλήρη συγχρονισμό εκπέμπει ένα κύμα ωαρίων και ένα κύμα σπερματοζωαρίων ώστε να συναντηθούν και να είναι αυξημένες οι πιθανότητες γονιμοποίησης.

Ο ήχος του κοχυλιού
Καλοκαίρι και κρατώ ένα κοχύλι στο άλλο χέρι. Το φέρνω και το τοποθετώ σφιχτά στο αφτί μου νομίζοντας ότι έχει μέσα του κρατημένο τον ήχο όλων των κυμάτων που πέρασαν από επάνω του. Αλλοι λαοί πιστεύουν ότι ακούς το αίμα σου καθώς περνάει από το αφτί σου. Εντείνω την προσοχή μου και δεν διαπιστώνω σε αυτό που ακούω κάποιον ρυθμό, άρα δεν μπορεί να συμβαίνει κάτι από αυτά. Ξέρω πως λειτουργεί κάπως σαν ένα αντηχείο. Ηχητικά κύματα με κάποιες συχνότητες ενισχύονται, άλλα σχεδόν κόβονται. Από το σύνολο των εξωτερικών ήχων, που με περιβάλλουν κάθε στιγμή, τώρα ακούω ένα μέρος μόνο, ο εγκέφαλός μου το εκλαμβάνει προς στιγμή και μέχρι να το συνηθίσει σαν κάτι καινούργιο. Και αυτό μοιάζει με τον ήχο των κυμάτων της θάλασσας που οι ειδικοί ονομάζουν και «λευκό θόρυβο». Εδώ ακριβώς χωρίζουν οι δρόμοι του ερευνητή από αυτούς του ποιητή.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=33&artId=348608&dt=14/08/2010#ixzz0wan9kqyT

κατηγορουμενο

κατηγορούμενο                      
 Το κατηγορούμενο είναι συνήθως, ένα επίθετο ή ουσιαστικό που μέσω ενός συνδετικού ρήματος αποδίδει κάποιο χαρακτηριστικό στο υποκείμενο

  • Ως κατηγορούμενο όμως μπορούν να χρησιμοποιηθούν:
  • Επίθετο
  • ουσιαστικό
  • μετοχή
  • αντωνυμία
  • αριθμητικό
  • απαρέμφατο
  • επίρρημα
  • Oνοματική πρόταση

Συνδετικά ρήματα
  •  εἰμί, γίγνομαι, ὑπάρχω, τυγχάνω, πέφυκα, διατελῶ, ἔφυν, καθίσταμαι,
  • ἀποβαίνω, ἐκβαίνω
  • μερικά ρήματα που έχουν παθητική διάθεση όπως:
  • α) τα δοξαστικά: νομίζομαι, φαίνομαι, κρίνομαι, δοκῶ
  • β) τα κλητικά: καλοῦμαι, ὀνομάζομαι, προσαγορεύομαι,
  • γ) όσα σημαίνουν εκλογή: αἱροῦμαι, χειροτονοῦμαι, λαγχάνω

Παραδείγματα
  1. Ἐπίδαμνός ἐστι πόλις
  2. τὰ μὲν κατηγορημένα οὕτως ἐστὶ πολλά και δεινά
  3. πᾶς νόμος ἐστι εὕρημα μὲν καὶ δῶρον θεῶν
  4. ἡ μὲν φύσις ἐστὶν ἄτακτον
  5. Οἱ ἐθελονταί ἦσαν δισχίλιοι
  6. Εἰμί τυράννῳ ἐοικώς
  7. Τό σιγᾶν ἐστι σωφρονεῖν
  8. Ἡ ἀγορά ἦν πλησίον
  9. Φίλιππος ἐστιν ὅ,τι ἄν εἴποι τις


Γενική κατηγορηματική. Πολλές φορές στη θέση ενός κατηγορουμένου που εκφέρεται σε όμοια πτώση με το υποκείμενο βρίσκουμε τη γενική ενός ουσιαστικού γενική κατηγορηματική

  •  γενική κατηγορηματική κτητική
  •  γενική κατηγορηματική της καταγωγής
  •  γενική κατηγορηματική διαιρετική
  •  γενική κατηγορηματική της ύλης
  •  γενική κατηγορηματική της ιδιότητας
  •   γενική κατηγορηματική της αξίας


Γενική Κατηγορηματική

Παραδείγματα
1. οἰκία τοῦ πατρός
2. οἱ νόμοι τοῦ Σόλωνος
3. ὁδὸς πέντε ἡμερῶν
4. ἀγρὸς ἄξιος ταλάντου
5. κρηπὶς λίθων
6. πλοῖα σίτου
7. φόνου ὑπόδικος/ αἴτιος κακῶν
8. Ἀναρχίας μεῖζον οὐκ ἔστι κακόν.
9. ἐπιμελὴς ἦν τῶν παίδων
10.ἀλλὰ ἡ δίκη μόνον ἦν χιλίων δραχμών

Επιρρηματικό κατηγορούμενο.

Εκτός από τα συνδετικά, και άλλα ρήματα, κυρίως όσα σημαίνουν κίνηση μπορούν να δεχθούν στο υποκείμενό τους κατηγορούμενο, το οποίο είναι συνήθως επίθετο και δηλώνει κάποια επιρρηματική σχέση: τόπο, χρόνο, τρόπο, σειρά, σκοπό κλπ., γι' αυτό ονομάζεται επιρρηματικό κατηγορούμενο και μπορεί να μεταφράζεται με επίρρημα ή εμπρόθετο προσδιορισμό.

Παραδείγματα
 Αἱ νῆες ἔπλευσαν βοηθοί.
 Σκηνοῦμεν ὑπαίθριοι
 Οἱ στρατηγοὶ ἐξῆλθον πρῶτοι.
 Ἐπύαξα ἀφίκετο προτέρα Κύρου.
 Αἱ νῆες ἔπλευσαν βοηθοί Τὰς πόλεις ἑκούσας παρέλαβε.
 Ἑκταῖος ἧκον
 Ὁ ἄγγελος ἀφίκετο τριταῖος.
 Ἡμεῖς ἐπλανώμεθα δυστυχεῖς.
 Εἰς τὴν λίμνην ὄρνιθες συνέφυγον ἄπλετοι


 Συνήθη ονόματα που είναι επιρρηματικά κατηγορούμενα :
  •  πολύς, μέγας, ἄφθονος, ἑκών, ἑκούσιος, ἑθελοντής, ἑθελούσιος, ἄκων, ἀκούσιος,
  • ἄσμενος, ἥσυχος, ὑπόσπονδος, πρῶτος, τριταῖος, τελευταῖος, σκοταῖος, πελάγιος,
  • ἀπότομος, ἐνάντιος, ἀντίος, βοηθός, σύμβουλος

Προληπτικό κατηγορούμενο ή του αποτελέσματος

•ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ: δεν εξαρτάται από συνδετικό ρήμα, αλλά κυρίως από ρήμα αύξησης – εξέλιξης. Ισοδυναμεί με συμπερασματική πρόταση και μεταφράζεται με το ώστε +μτφρ. του κατηγορουμένου

Τα ρήματα που σημαίνουν εξέλιξη, όπως αὔξομαι, αὐξάνομαι, αἴρομαι, τρέφομαι, πνέω, ῥέω κ.τ.ό. δέχονται κατηγορούμενο το οποίο αποδίδει στο υποκείμενό τους μιαν ιδιότητα την οποία δεν έχει ακόμη, αλλά θα είναι το τελικό αποτέλεσμα της εξέλιξης που δηλώνει το ρήμα.

Παραδείγματα
  1.   Καί ᾔρετο τό ὕψος τοῦ τείχους μέγα
  2.   Φίλιππος ηὔξηται μέγας ἐκ μικροῦ
  3.   Εἷς τις ὑπό ταῦ δήμου ἐτράφη μέγας
  4.   Ὁ Ἀσωπός ποταμός ἐρρύη μέγας
  5.   Ὁ ἄνεμος ἔκπνει μέγας


Κατηγορούμενο του αντικειμένου
 Υπάρχουν ρήματα που συντάσσονται με δύο αιτιατικές από τις οποίες η μία είναι κατηγορούμενο της άλλης


Ρήματα συντάσσονται με δύο αιτιατικές, από τις οποίες η μία είναι κατηγορούμενο της άλλης
 Οσα σημαίνουν: λέγω, καλῶ, προσαγορεύω, ὀνομάζω
 Όσα σημαίνουν: ποιῶ, καθίστημι, τίθημι, ἀποδείκνυμι, ἀποφαίνω, αἱροῦμαι, χειροτονῶ
 Όσα σημαίνουν: νομίζω, ἡγοῦμαι, κρίνω Οσα σημαίνουν: ἔχω, δίδωμι, λαμβάνω, παραλαμβάνω, παρέχω


Επιμέλεια: Βέρα Δακανάλη

10 Αυγούστου 2010

Το παιδι της αγαπης της Μαριας Τζιριτα


Το παιδί της αγάπης
Διάβασα το βιβλίο απνευστί και δάκρυσα με την ανθρώπινη ιστορία του. Bαθιά ανθρωπιστικό το πνεύμα του βιβλίου εκπέμπει μηνύματα αλτρουισμού, αγάπης και αλληλεγγύης και διεγείρει τα συναισθήματά μας! Η γραφή είναι απλή και το ύφος κατανοητό. Η βασική ηρωίδα η Μαρίνα κυριαρχεί με την αφειδώλευτη αγάπη της προς το Στέλιο, ο οποίος φαίνεται να μην μπορεί να διαχειριστεί το εύρος της μοναδικής αγάπης που δέχτηκε ανιδιοτελώς σε όλη τη ζωή του από τη γέννηση μέχρι και τον «άδικο» θάνατό του. Το βιβλίο θίγει κι άλλα θέματα όπως εκείνο της ομοφυλοφιλίας, της μοναξιάς, του σύγχρονου τρόπου ζωής που λειτουργεί ανασταλτικά για τις εργαζόμενες μητέρες που αδυνατούν να εκπληρώσουν επάξια τους πολυάριθμους ρόλους που έχουν αναλάβει, τα κοινωνικά στερεότυπα που είναι πιο έντονα στην επαρχία, η λειτουργία των ιδρυμάτων και η λειτουργία του θεσμού της υιοθεσίας που απαιτεί μεγάλα ψυχικά αποθέματα.
Το βιβλίο μας γεννά έντονους προβληματισμούς για την «τύχη» και της εξέλιξη των παιδιών που μεγαλώνουν σε ιδρύματα καθώς ελλείπει η μέριμνα της πολιτείας αλλά και η κοινωνική ευαισθησία. Δυστυχώς, επικρατεί ο κοινωνικός στιγματισμός και κατ΄ επέκταση ο αποκλεισμός αυτών των ψυχών.
Αξίζει να αναφερθεί η μεγάλη αγάπη που τρέφει η Μαρίνα για το Στέλιο που δεν είναι βιολογικό παιδί της, εντούτοις τον αγαπά σαν να ήταν δικό της παιδί και κάποιες φορές αισθάνεται τύψεις και ενοχές που η καρδιά της μοιράζεται ανάμεσα στο βιολογικό της παιδί τον Αγγελο και το παιδί της καρδιάς της το Στέλιο.
Λυτρωτικό για τη Μαρίνα το ύστατο γράμμα του Στέλιου που αποκαθιστά έστω και αργά την αλήθεια και επιτρέπει στην ηρωίδα να διαχειριστεί το πένθος της και να προχωρήσει τη ζωή της.

Ο χαρακτήρας του Στέλιου
Πρόκειται για το «παιδί ενός κατώτερου θεού» το οποίο γεννιέται, μεγαλώνει και πεθαίνει κάτω από πραγματικά αντίξοες συνθήκες. Βιώνει την απόρριψη, την εγκατάλειψη όχι μία αλλά πολλές φορές στη ζωή του. Μοναδικό του στήριγμα η Μαρίνα, που επάξια θα πάρει τον τίτλο της «μάνας» του. Η Μαρίνα πάντα δίπλα του αρωγός στις προσπάθειες του δεν τον εγκαταλείπει παρ΄όλο που η παρουσία της γίνεται πιο διακριτική με το πέρασμα του χρόνου. Η ζωή του μια περιπέτεια, μια οδύσσεια, χωρίς αίσιο τέλος. Οι δυσκολίες τελικά τον κάμπτουν τον λυγίζουν και η επαγγελματική του επιτυχία δε στηρίζεται μόνο στο ταλέντο του αλλά και στον καιροσκοπισμό του. Η Μαρίνα προσπαθεί να τον προστατέψει ακόμη και τότε που μεθυσμένος από την επιτυχία φτάνει στην αλαζονεία και την ύβρη. Η νέμεσις είναι εκεί κοντά.

Κατω τα καλα βιβλια!

Γράφει ο Δημοσθένης Κούρτοβικ

Είθισται να δημοσιεύονται αυτή την εποχή στοιχεία για την κίνηση των πιο ευπώλητων βιβλίων της χρονιάς που τέλειωσε ή τελειώνει. Και κάθε φορά ανακύπτουν τα ίδια ερωτήματα. Πώς είναι δυνατό να υπάρχουν τέτοιες αποκλίσεις ανάμεσα στις προτιμήσεις του αναγνωστικού κοινού και της κριτικής; Πώς γίνεται και βιβλία που εκθειάστηκαν σχεδόν ομόθυμα από τους κριτικούς δεν μπόρεσαν να σπάσουν το φράγμα των 5.000 αντιτύπων, που συνιστά μια μέτρια εκδοτική επιτυχία σήμερα, ενώ βιβλία που αποδοκιμάστηκαν ή, ακόμα χειρότερα, αγνοήθηκαν από τους «ειδικούς» σάρωσαν σε πωλήσεις; Τόσο ανίδεο και απαίδευτο είναι λοιπόν το κοινό που αγοράζει βιβλία; ΄Η μήπως οι κριτικοί, κλεισμένοι στον φιλντισένιο πύργο τους, δεν μπορούν να καταλάβουν τις ανάγκες και τις ανησυχίες του κόσμου; Είναι πολύ εύκολο να ταχθεί κανείς, ανάλογα με τα επαγγελματικά και τα συναισθηματικά συμφέροντά του, υπέρ της μιας ή της άλλης από αυτές τις δύο εξηγήσεις, χωρίς να κινδυνεύει άμεσα να διαψευστεί. Λιγότερο εύκολο είναι, όπως πάντα άλλωστε, να προχωρήσει πέρα από τις εντυπώσεις και να διακρίνει στη γενική εικόνα (η οποία βέβαια δεν διαμορφώνεται μόνον από νούμερα, αλλά και από ποιοτικά γνωρίσματα των βιβλίων, καθώς και των κειμένων που αναφέρονται στα βιβλία) ορισμένες αφώτιστες λεπτομέρειες, ορισμένα αφανή στοιχεία μιας βαθύτερης δομής, που μπορεί να υποδεικνύουν πολύ διαφορετικές ερμηνείες. Πρώτα πρώτα, οι αποκλίσεις για τις οποίες μιλάμε δεν συνθέτουν την εικόνα του χάσματος, που καταγράφει μια βιαστική ματιά. Υπάρχουν στους καταλόγους των ευπώλητων βιβλία συγγραφέων καταξιωμένων από την κριτική. Θα έλεγα μάλιστα ότι είναι σχετικά λίγοι οι συγγραφείς που ανήκουν στους αγαπημένους των κριτικών, αλλά όχι και του κοινού. ΄Επειτα, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου κριτική και κοινό έχουν συγκλίνει πανηγυρικά στην επιβράβευση βιβλίων του «μέσου γούστου», η οποία από την πλευρά της κριτικής υπήρξε και κυριολεκτική, με την υπερψήφισή τους από τις επιτροπές των κρατικών βραβείων ή των βραβείων του Διαβάζω (επιτροπές στις οποίες, θυμίζω, έχουν θητεύσει σχεδόν όλοι οι έγκυροι βιβλιοκριτικοί).

Μια στιγμή, σας ακούω να λέτε καχύποπτα. Πού το πας; Προσπαθείς να ψηλώσεις το επίπεδο της μάζας κονταίνοντας το επίπεδο των κριτικών; Ισχυρίζεσαι ότι τα καλά βιβλία βρίσκουν έτσι κι αλλιώς τον δρόμο τους προς το κοινό, ότι για την επιτυχία των μέτριων βιβλίων το κοινό δεν ευθύνεται περισσότερο από τους κριτικούς και ότι τα κακά βιβλία που γίνονται μπεστ σέλερ δεν είναι δα τόσο συχνό και ανησυχητικό φαινόμενο όσο νομίζουμε;

Όχι. Ισχυρίζομαι κάτι πολύ χειρότερο! Ισχυρίζομαι ότι σήμερα δεν υπάρχουν παρά ελάχιστα κακά βιβλία και ότι το πλατύ κοινό συμπίπτει με την κριτική στη μεγάλη εκτίμηση που τρέφουν και οι δύο για το «καλό» βιβλίο, στη θέρμη με την οποία το αγκαλιάζουν και το προωθούν. Τα κριτήριά τους βέβαια μπορεί να διαφέρουν, αν και όχι τόσο πολύ όσο λέγεται. Οι κριτικοί, φερειπείν, μπορεί να προτιμούν βιβλία με περισσότερο υπαινικτική γλώσσα, περισσότερες διακειμενικές αναφορές, πιο σύνθετη αφηγηματική δομή. Το κοινό, πάλι, προτιμά βιβλία άμεσης συγκίνησης, με χαρακτήρες που προσφέρονται για ταύτιση κ.λπ. Αλλά ξέρετε πολλούς κριτικούς που να βγαίνουν και να λένε, τεκμηριώνοντας τη θέση τους, ότι το τάδε βιβλίο που έκανε ρεκόρ πωλήσεων είναι κακό; Το πολύ πολύ να πουν ότι κολακεύει τον μέσο αναγνώστη. Και, φυσικά, ο μέσος αναγνώΤης στης δεν θα υποστηρίξει ποτέ ότι ένα βιβλίο που επαινέθηκε από την κριτική, αλλά δεν τράβηξε το δικό του ενδιαφέρον, είναι κακό. Θα πει απλώς ότι είναι εγκεφαλικό ή κουλτουριάρικο.

Μ ε τόσα εργαστήρια «δημιουργικής γραφής» που υπάρχουν σήμερα, τόσους διαγωνισμούς διηγήματος για την προσέλκυση «νέων ταλέντων», τόσες αναγνωστικές εμπειρίες όλο και περισσότερων ανθρώπων, τόση «λογοτεχνίτιδα» γύρω μας (για να δανειστώ έναν όρο του Βασίλη Βασιλικού), είναι δύσκολο πια να γραφτούν κακά βιβλία. Σχεδόν όλα τα βιβλία που εκδίδονται στις μέρες μας είναι καλογραμμένα, έχουν στρωτή, σε όχι σπάνιες περιπτώσεις ζωηρή γλώσσα, έχουν ικανοποιητική αφηγηματική τεχνική, γλαφυρές περιγραφές, χιούμορ, πολύ συχνά έχουν και έξυπνες ιδέες.

Μόνον ένα πράγμα δεν έχουν: ειδικό βάρος. Πρωτοτυπία. Προσωπικότητα.

Από τότε που πλημμυρίσαμε από καλά βιβλία χάθηκαν τα ξεχωριστά βιβλία, τα βιβλία που αισθανόμαστε πως είναι σημαντικά και προσπαθούμε να εξηγήσουμε γιατί, συζητώντας με άλλους. Ακούμε συχνά στις παρέες τους φίλους και τους γνωστούς μας να λένε για το α ή το β βιβλίο ότι είναι καλό, ότι μου άρεσε ή ότι πέρασα καλά μαζί του τρεις ομόρροπες δηλώσεις που σχηματίζουν φθίνουσα σειρά, ως προς τον βαθμό βεβαιότητας του ομιλητή ή τη διάθεσή του να υπερασπίσει την άποψή του, αλλά αύξουσα σειρά ως προς τη συχνότητα με την οποία γίνονται. Εδώ και πολλά χρόνια, σχεδόν ποτέ δεν ακούμε κάποιον να μιλάει μ΄ ενθουσιασμό για ένα βιβλίο ή με τρόπο που να φανερώνει ότι αυτό που διάβασε τον προβλημάτισε.

Αλλά μήπως είναι διαφορετική η κυρίαρχη στάση της κριτικής; Κι εκεί επίσης πρυτανεύει η λογική του «καλού» βιβλίου, η οποία εκφράζεται με σχόλια όπως ότι το καινούργιο βιβλίο του τάδε αναγνωρισμένου συγγραφέα είναι ισάξιο ή καλύτερο ή λιγότερο καλό από τα προηγούμενα (αλλά σπανιότατα ότι είναι διαφορετικό από αυτά), με την ανάλωση του κριτικού σε καλολογικές αναλύσεις και τεχνικές παρατηρήσεις, με την επισήμανση μιας «ενδιαφέρουσας» και «ελπιδοφόρας» νέας φωνής κ.λπ. κ.λπ. Σχεδόν ποτέ δεν μας μεταδίνεται η αίσθηση πως ένα βιβλίο αποτέλεσε πρόκληση για τον κριτικό, πως τον αναστάτωσε κι έβαλε σε δοκιμασία τα παγιωμένα κριτήριά του, πως ανάγκασε τη σκέψη του να κινηθεί σε καινούργια μονοπάτια. Σχεδόν ποτέ δεν θα διαβάσουμε για ένα βιβλίο ότι μας αποκαλύπτει κάτι που δεν είχαμε σκεφτεί ή δεν είχαμε συνειδητοποιήσει ή δεν τολμούσαμε να παραδεχτούμε ή ότι μας παρουσιάζει κάτι που (νομίζαμε πως) ξέρουμε σε καινούργιο φως. Σχεδόν ποτέ δεν μαθαίνουμε γιατί ένα βιβλίο πρέπει να μας απασχολήσει πέρα από το ότι είναι «καλό».

Τα καλά βιβλία είναι σαν τα καλά παιδιά: φρόνιμα, υπάκουα, επιμελή, συμβατικά (ακόμα και στα παιχνίδια ή τα καλαμπούρια τους, που αποδέχονται τα κυρίαρχα πρότυπα) και, εννοείται, αφόρητα βαρετά. Όπως τα καλά παιδιά, έτσι και τα καλά βιβλία δεν αμφισβητούν ουσιαστικά τον κόσμο στον οποίο πρόκειται να ενταχθούν και, ακόμα και όταν δυσφορούν γι΄ αυτόν, το εκφράζουν με τρόπους προαποφασισμένους, εγκεκριμένους και υπαγορευμένους από αυτόν ακριβώς τον κόσμο. Δεν έχουν εκείνη την τρέλα, εκείνη την απρόβλεπτη, παρεκκλίνουσα ή παραβατική συμπεριφορά που μπορεί και να δείχνει υγεία.

Χωράει αρκετή συζήτηση γύρω από το αν τα καλά βιβλία πράγματι δεν είναι τίποτε άλλο από καλά ή αν έτσι τα προσλαμβάνουν σήμερα το κοινό και η κριτική. ΄Ο, τι από τα δυο και αν συμβαίνει, εμείς που αγαπάμε με πάθος το βιβλίο κι εξακολουθούμε να πιστεύουμε στη σπουδαιότητά του είναι καιρός ν΄ αναφωνήσουμε: κάτω τα καλά βιβλία!

7 Αυγούστου 2010

Για τη ζωη - Ναζιμ Χικμετ

ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ
Η ζωή δεν είναι παίξε-γέλασε
Πρέπει να τηνε πάρεις σοβαρά
Όπως, να πούμε, κάνει ο σκίουρος.
Δίχως απ' όξω ή από πέρα
να προσμένει τίποτα
Δε θα'χεις άλλο πάρεξ μοναχά να ζεις.
Η ζωή δεν είναι παίξε-γέλασε
Πρέπει να τηνε πάρεις σοβαρά
Τόσο μα τόσο σοβαρά
Που έτσι, να πούμε,
ακουμπισμένος σ'έναν τοίχο
Με τα χέρια σου δεμένα
Ή μέσα στ' αργαστήρι
Με λευκή μπλούζα
και μαύρα ματογυάλια
Θε να πεθάνεις,
για να ζήσουνε οι άνθρωποι,
Οι άνθρωποι που ποτέ
δε θα'χεις δει το πρόσωπό τους
Και θα πεθάνεις ξέροντας καλά
Πως τίποτα πιο ωραίο,
τίποτα πιο αληθινό απ'τη ζωή δεν είναι
Πρέπει να τηνε πάρεις σοβαρά
Τόσο μα τόσο σοβαρά
Που θα φυτεύεις, σα να πούμε,
ελιές ακόμα στα εβδομήντα σου
Όχι καθόλου για να μείνουν στα παιδιά σου
Μα έτσι, γιατί το θάνατο
δε θα τονε πιστεύεις
Όσο κι αν φοβάσαι
Μα έτσι, γιατί η ζωή θε να βαραίνει
πιότερο στη ζυγαριά
Στίχοι: Ναζίμ Χικμέτ & Γιάννης Ρίτσος

Αργοπεθαινει Pablo Neruda

Αργοπεθαίνει
όποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας, επαναλαμβάνοντας κάθε μέρα τις ίδιες διαδρομές,
όποιος δεν αλλάζει περπατησιά,
όποιος δεν διακινδυνεύει και δεν αλλάζει χρώμα στα ρούχα του,
όποιος δεν μιλεί σε όποιον δεν γνωρίζει.

Αργοπεθαίνει
όποιος αποφεύγει ένα πάθος,
όποιος προτιμά το μαύρο για το άσπρο και τα διαλυτικά σημεία στο "ι" αντί ενός συνόλου συγκινήσεων που κάνουν να λάμπουν τα μάτια, που μετατρέπουν ένα χασμουργητό σε ένα χαμόγελο, που κάνουν την καρδιά να κτυπά στο λάθος και στα συναισθήματα.

Αργοπεθαίνει
όποιος δεν αναποδογυρίζει το τραπέζι,
όποιος δεν είναι ευτυχισμένος στη δουλειά του,
όποιος δεν διακινδυνεύει τη βεβαιότητα για την αβεβαιότητα για να κυνηγήσει ένα όνειρο,
όποιος δεν επιτρέπει στον εαυτό του τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του να αποφύγει τις εχέφρονες συμβουλές.
Αργοπεθαίνει
όποιος δεν ταξιδεύει,
όποιος δεν διαβάζει,
όποιος δεν ακούει μουσική,
όποιος δεν βρίσκει σαγήνη στον εαυτό του.

Αργοπεθαίνει
όποιος καταστρέφει τον έρωτά του,
όποιος δεν επιτρέπει να τον βοηθήσουν,
όποιος περνάει τις μέρες του παραπονούμενος για τη τύχη του ή για την ασταμάτητη βροχή.

Αργοπεθαίνει
όποιος εγκαταλείπει μια ιδέα του πριν την αρχίσει,
όποιος δεν ρωτά για πράγματα που δεν γνωρίζει.

6 Αυγούστου 2010

Αθηνα, ευτυχως που δεν γεννηθηκα ομορφη Κωστας Καρακασης


Αθηνά, ευτυχώς που δεν γεννήθηκα όμορφη
Ένα κλασικό και πολυεπίπεδο βιβλίο γεμάτο περιπέτεια και συγκινήσεις…
Πρόκειται για ένα από τα πιο ολοκληρωμένα και επιτυχημένα βιβλία που έχω διαβάσει…η γραφή του Καρακάση είναι μοναδική, οι περιγραφές αναλυτικές, οι ιστορικές αναφορές αξιοσημείωτες, η γλώσσα που χρησιμοποιεί σε αρκετά σημεία είναι η καθαρεύουσα …
δυνατό κείμενο …εξαιρετικό…
η κεντρική ηρωίδα η Αθηνά καταφέρνει με γενναιότητα και ψυχραιμία να ξεπεράσει τα εμπόδια και τους σκοπέλους που συναντά και συνεχίζει ακάθεκτη τη ζωή της παραδίνοντας σ΄ όλους μας μαθήματα ανθρωπιάς, ήθους και αξιοπρέπειας...
η ζωή της μας θυμίζει αρχαία τραγωδία με την έννοια της αριστοτελικής περιπέτειας...
η ζωή της είναι γεμάτη αλλαγές και ανατροπές που τις περισσότερες φορές δυστυχώς δεν είναι ευχάριστες...
η σύγκριση με την αδερφή της Υακίνθη (αντιήρωας?)είναι αναπόφευκτη…
ο έρωτας καταλαμβάνει κεντρική θέση στην υπόθεση χωρίς να είναι προκλητικός αλλά απόλυτος, ουσιαστικός και ανυπέρβλητος….
Τα μηνύματα που λαμβάνει ο σύγχρονος αναγνώστης είναι πολλά και ποικίλα…
κυρίως, όμως, προβάλλεται ο δυνατός χαρακτήρας και η επιβλητική προσωπικότητα της Αθηνάς που καταφέρνει να κυριαρχήσει στους γύρω της όχι εξαιτίας της ασυναγώνιστης ομορφιάς και του εξαίρετου κάλλους της, αλλά λόγω της εσωτερικής της καλλιέργειας και του ανώτερου ήθους της…
Το τέλος αν και λυτρωτικό μας αφήνει μια γλυκόπικρη αίσθηση…

Τωρα θα κοιταζεις μια θαλασσα.

Τώρα θα κοιτάζεις μία θάλασσα.
Η διάθεση να σε εντοπίσω
στη συστρεφόμενη εντός μου γη των απουσιών
έτσι σε βρίσκει:
πικρή παραθαλάσσια αοριστία.
Εκεί δεν έχει ακόμα νυχτώσει
κι ας νύχτωσε τόσο εδώ
των τόπων οι κρίσιμες ώρες
σπάνια συμπίπτουν.
Κάτι σαν φώς και ούτε φώς,
η ώρα του εαυτού σου έχει πέσει.
Χορεύουν φύκια
κάτω απ το τζάμι του νερού.
Τα ρηχά, έχουν κι αυτά
τα βάσανά τους και τα γλέντια τους.
Τώρα θα έχουν λύσει τα μαλλιά τους
οι αγνές ησυχίες τριγύρω
με τη σιωπή σου θα τις κάνεις
γυναίκες σου εκπληρωμένες.
Ξαπλώνουν δίπλα σου.
Η σκέψη σου στερεώνει σκαλοπάτια στον αέρα
κι ανεβαίνει. Σε κρατάει στο ράμφος της.
Που ξέρω εγώ τα ευαίσθητα σημεία του πελάγους
για να σε καταλάβω;
Θα κοιτάζεις μία έρημη θάλασσα.
Το βλέμμα σου δεν παραλλάζει
από πλαγιά που γλυκά
και με ανακούφιση σκουραίνει
κατρακυλώντας μες στην απομάκρυνση.
Αναπνέεις με το στέρνο των μακρινών ηρεμιών,
που έχω γι αυτές διαβάσει
στους πολύτομους κόπους που έδεσα.
Σ' ένα αβαθή σου στεναγμό βούλιαξε ένα βαπόρι.
Δεν θα ήτανε βαπόρι. Θα ήτανε σκιάχτρο
στα υγρά περβόλια της φυγής
να μην πηγαίνουν οι διαθέσεις
να την τσιμπολογάνε.
Η τερατώδης του πελάγους δυνατότητα,
η κίνηση του πλάτους,
φθάνει στα πόδια σου αφρός,
ψευτοεραστής στα πρώτα βότσαλα.
Τούς σκάει ένα φιλί και ξεμεθάει.
Τώρα, θα σου έχουν πει ό,τι είχαν να σου πουν
Οι αναδιπλώσεις των κυμάτων
και θα επιστρέφεις κάπου.
Θα παίρνεις κάποιο χωματόδρομο,
μία άλλη άπλα,
αλλού γυμνή κι αλλού ντυμένη με βλάστηση.
Η σκέψη σου, μετά από τόση θάλασσα,
κατέβηκε από γλάρος,
βάζει το δέρμα της προσαρμογής και χάνεται.
Όπου είναι θάμνος, πράσινη
όπου σκοτεινό, σκοτεινή.
Εκεί που οι καλαμιές σπέρνουν ψιθύρους,
ψιθυριστή,
όπου περνάει ρίζα, ριζωμένη
όπου κυλάει ρυάκι, ρέουσα
κι όπου δαγκώνει η πέτρα, πέτρινη.

Στην ψυχή σου δεν φθάνει κανείς
ούτε δια ξηράς ούτε δια θαλάσσης.

Kική Δημουλά

Η ΘΑΛΑΣΣΑ - Ντινος Χριστιανοπουλος


Η θάλασσα είναι σαν τον έρωτα:
μπαίνεις και δεν ξέρεις αν θα βγεις.

Πόσοι δεν έφαγαν τα νιάτα τους –
μοιραίες βουτιές, θανατερές καταδύσεις,
γράμπες, πηγάδια, βράχια αθέατα,
ρουφήχτρες, καρχαρίες, μέδουσες.

Αλίμονο αν κόψουμε τα μπάνια
Μόνο και μόνο γιατί πνίγηκαν πεντέξι.

Αλίμονο αν προδώσουμε τη θάλασσα
Γιατί έχει τρόπους να μας καταπίνει.

Η θάλασσα είναι σαν τον έρωτα:
χίλιοι τη χαίρονται – ένας την πληρώνει.

Ντίνος Χριστιανόπουλος

TAL VEZ NO SER ES SER -PABLO NERUDA


TAL VEZ NO SER ES SER

PABLO NERUDA

«Ίσως η απουσία σου είναι παρουσία, χωρίς εσύ να είσαι,
Χωρίς να πας να κόψεις το μεσημέρι
Σαν ένα γαλάζιο λουλούδι, χωρίς εσύ να περπατάς
Πιο αργά ανάμεσα στην ομίχλη και στους πλίνθους,

Χωρίς εκείνο το φως που κρατάς στο χέρι
Που ίσως άλλοι δε θα δουν να χρυσίζει,
Που ίσως κανείς δεν έμαθε ότι βλασταίνει
Σαν την κόκκινη καταγωγή του τριαντάφυλλου,

Χωρίς εσύ να είσαι, επιτέλους, χωρίς να έρθεις
Απότομη, ερεθιστική, να γνωρίσεις τη ζωή μου,
Καταιγίδα από ροδώνα, σιτάρι του ανέμου,

Και από τότε είμαι, γιατί εσύ είσαι,
Και από τότε είσαι, είμαι και είμαστε,
Και για χάρη του έρωτα θα είμαι, θα είσαι, θα είμαστε.»

Η πιο ομορφη θαλασσα ειναι


« Η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή που δεν έχουμε ακόμα ταξιδέψει.
Τα πιο όμορφα παιδιά δεν έχουν μεγαλώσει ακόμα.
Τις πιο όμορφες μέρες μας, δεν τις έχουμε ακόμα ζήσει
Κι αυτό που θέλω να σου πω, το πιο όμορφο απ’όλα…
Δεν στο ‘χω πει ακόμα…»

Ναζίμ Χικμέτ

ανεκδοτο ποιημα του Καβαφη.

« Κι αν για τον έρωτά μου δεν μπορώ να πω-
αν δεν μιλώ για τα μαλλιά σου, για τα χείλη , για τα μάτια
όμως το πρόσωπό σου που κρατώ μες στην ψυχή μου,
ο ήχος της φωνής σου που κρατώ μες στο μυαλό μου,
οι μέρες του Σεπτέμβρη που ανατέλλουν στα όνειρά μου,
ταις λέξεις και ταις φράσεις μου πλάττουν και χρωματίζουν
εις όποιο θέμα κι’αν περνώ, όποιαν ιδέα κι αν λέγω.»

Ένα από τα ανέκδοτα ποιήματα του Καβάφη.

(Pablo Neruda)

Αφησε λεύτερα τα χέρια μου και την καρδιά μου, άφησε λεύτερη!
Αφησε τα δάχτυλά μου να τρέξουν
στους δρόμους του κορμιού σου.
Το πάθος - αίμα, φωτιά, φιλιά -με ανάβει με τρεμουλιαστές φλόγες.
Αλλά εσύ δεν ξέρεις τι είναι τούτο!


Είναι η καταιγίδα των αισθήσεών μου
που διπλώνει τον ευαίσθητο δρυμό των νεύρων μου.
Είναι η σάρκα που φωνάζει με τις διάπυρες γλώσσες της!
Είναι η πυρκαγιά!Και συ είσαι εδώ,
τώρα που η καμμένη μου ζωή πετάει
προς το γεμάτο με άστρα, σαν τη νύχτα, σώμα σου!

Αφησε λεύτερα τα χέρια μου
και την καρδιά μου, άφησε λεύτερη!
υπάρχεις εσύ για να μου δώσεις τα πάντα,
και για να μου δώσεις αυτό που κατέχεις ήρθες στη γη
-όπως εγώ ήρθα για να σε περιέχω
για να σε επιθυμώ,για να σε δεχτώ!

(Pablo Neruda)

Διχως Αγαπη ...

Δίχως Αγάπη ...
Όλη η Λατρεία είναι ένα ασήκωτο βάρος,
ο χορός αγγαρεία,
η μουσική σκέτος θόρυβος.
Ναι, όλη η βροχή του ουρανού πέφτει μέσα στη θάλασσα
μα δίχως αγάπη
ούτε μια σταγόνα δεν γίνεται μαργατάρι...

Tzelalantin Roumi

Η ποιηση απουσα

Η ποίηση απούσα

ΝΑΣΟΣ ΒΑΓΕΝΑΣ | Κυριακή 25 Ιουλίου 2010

Η ποίηση στην Ελλάδα ζει ακόμη; Αν κρίνουμε από την παρουσίαση των λογοτεχνικών βιβλίων στις εφημερίδες,θα λέγαμε ότι έχει εκμετρήσει τον βίον ή ότι πνέει τα λοίσθια.Και όμως, ποιητικά βιβλία εκδίδονται πλήθος,όχι λίγα από τα οποία είναι πιο ζωντανά από πολλά πεζογραφικά εξαμβλώματα που παρουσιάζονται και κρίνονται ως άξια να αναγνωστούν.Η αιτία για αυτή την έξωση είναι αυτονόητη,δεν χρειάζεται να αναζητηθεί.Το φαινόμενο εμφανίζεται, βέβαια,και στην Ευρώπη (στην οποία ανήκουμε), όμως σε πολύ μικρότερη κλίμακα.Ενα παράδειγμα: σε θηριώδες (56 σελίδων) εορταστικό ένθετο βιβλίου μεγάλης εφημερίδας συνιστώνται,παρουσιαζόμενα ή διαφημιζόμενα, 542 βιβλία. Ανάμεσά τους δεν υπάρχει ούτε ένα ποιητικό: Μία ακόμη ελληνική πρωτιά.

Επιγραμμα

Επίγραμμα
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ

Πριν απ' τα μάτια μου είσουν φως,
πριν απ' τον έρωτα Έρωτας,
κι όταν σε πήρε το φιλί
Γυναίκα.