Τάρανδοι, γκι, χριστουγεννιάτικα δέντρα, ξωτικά και Άγιοι Βασίληδες σε πολλές… ονομαστικές παραλλαγές αποτελούν, για τους περισσότερους από εμάς τις κλασσικές χριστουγεννιάτικες εικόνες. Και κάπου εκεί, λέει η ευρύτατα διαδεδομένη αντίληψη, εξαντλούνται και τα χριστουγεννιάτικα έθιμα –με μερικές διαφοροποιήσεις στα παραδοσιακά εδέσματα των κατά τόπους κουζινών. Σωστά;
Λάθος. Διότι μπορεί τα Χριστούγεννα να αποτελούν για τον αποκαλούμενο δυτικό κόσμο πρωταρχικά θρησκευτική γιορτή –ή, έστω, γιορτή με θρησκευτική αφορμή–, γιορτάζονται όμως παγκοσμίως, με διαφορετικά έθιμα και εκδηλώσεις που, σε πολλές περιπτώσεις, δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με το θρησκευτικό τους χαρακτήρα.
Οι κυνικοί θα το πουν εμπορευματοποίηση, ή δυτική επιρροή, οι ρομαντικοί θα το κατατάξουν στα κοινά στοιχεία που ενώνουν τους λαούς της υφηλίου. Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι, όπου και να ταξιδέψετε τα φετινά Χριστούγεννα, θα συναντήσετε εορτασμούς και εκδηλώσεις που, αν δε σας θυμίσουν τις παραδόσεις της Γηραιάς Ηπείρου, σίγουρα δε θα σας αφήσουν να ξεχάσετε το πνεύμα της γιορτής.
Αυτό, βέβαια, είναι μάλλον κάθε άλλο παρά θετικό για τους αντιφρονούντες της εορταστικής φρενίτιδας. Αν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, είναι πολύ πιθανό να απογοητευτείτε αν συνεχίσετε την ανάγνωση. Οι υπόλοιποι, ακολουθήστε μας στο γύρο του κόσμου σε δέκα χριστουγεννιάτικα έθιμα, που θα ανατρέψει τις αντιλήψεις σας περί εορταστικής μονοτονίας και χριστουγεννιάτικης μανιέρας.
* Στην Πολωνία, το πρώτο αστέρι που θα εμφανιστεί στον ουρανό την παραμονή των Χριστουγέννων σηματοδοτεί την έναρξη της γιορτής. Η ονομασία του, Gwiazdka, δόθηκε προς τιμήν του άστρου της Βηθλεέμ. Άτυποι διαγωνισμοί διοργανώνονται μεταξύ φίλων και οικογενειών, με νικητή τον πρώτο που θα καταφέρει να διακρίνει το αστέρι. Αφού αυτό εμφανιστεί, το δείπνο των 12 (!) πιάτων, που συμβολίζουν τους δώδεκα αποστόλους, ξεκινά με μία βάφλα, που λέγεται Oplatek, από την οποία κάθε μέλος της οικογένειας κόβει ένα κομμάτι, κάνοντας μια ευχή για τον επόμενο χ
* Για τους Τσέχους, η παραμονή των Χριστουγέννων είναι μέρα νηστείας. Λέγεται, μάλιστα, ότι όποιος καταφέρει να μη φάει τίποτα μέχρι το δείπνο, το οποίο σερβίρεται γύρω στις 6-7 το απόγευμα, θα δει ένα χρυσό γουρούνι. Μετά το εορταστικό δείπνο, τα μήλα κόβονται σε σχήμα σταυρού, όπως η βασιλόπιτα, και το σχήμα που δημιουργείται στο κουκούτσι –σταυρός ή αστέρι– θεωρείται αντίστοιχα κακός ή καλός οιωνός για την επόμενη χρονιά. Ανάλογες ”προβλέψεις” για την επόμενη χρονιά γίνονται την παραμονή των Χριστουγέννων και στην Πολωνία, με τη βοήθεια ενός δοχείου με νερό, στο οποίο ρίχνεται κερί μελισσών που δημιουργεί διάφορα σχήματα.
* Αν ταξιδέψετε στις Φιλιππίνες γύρω στα μέσα Σεπτεμβρίου, μην εκπλαγείτε ακούγοντας τα κάλαντα. Οι εορτασμοί των Χριστουγέννων εδώ κρατούν 3 μήνες, και ξεκινούν νωρίς. Πολύ νωρίς. Στις 4 το πρωί της 16ης Δεκεμβρίου ξεκινούν οι πρωινές λειτουργίες, οι οποίες πραγματοποιούνται εννέα συνεχόμενες μέρες. Η παράδοση λέει πως αν κάποιος παρακολουθήσει και τις εννιά, τότε οι ευχές του θα εκπληρωθούν.
* Το χριστουγεννιάτικο ”κράκερ” είναι ένας κύλινδρος από χαρτόνι, τυλιγμένο με πολύχρωμο χαρτί, το οποίο περιέχει μικρά δωράκια, γλυκά και ένα γνωμικό ή μια πρόβλεψη για το μέλλον, όπως αυτές των κινέζικων fortune cookies. Δύο άτομα τραβούν τις άκρες του, κάνοντάς το να σπάσει σε δύο άνισα κομμάτια. Όποιος τραβήξει το μεγαλύτερο κομμάτι, κερδίζει και το περιεχόμενο. Το συγκεκριμένο παιχνίδι είναι εξαιρετικά δημοφιλές στη Βρετανία –λέγεται, μάλιστα, ότι γνωρίζει μεγάλη απήχηση στους κύκλους της βασιλικής οικογένειας, όπου το περιεχόμενό του αντικαθίσταται από αντικείμενα μεγαλύτερης αξίας– συναντάται όμως και σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ και στον Καναδά.
«Μαμά, αυτό είναι το Πανεπιστήμιο; Θέλω να φύγω». Η 18χρονη Μαρία πέρασε το κατώφλι της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών πριν από δύο μήνες και αυτό από... λάθος. Η Γραμματεία της Σχολής της δεν βρισκόταν στη Φιλοσοφική Σχολή αλλά σε άλλο σημείο της πόλης, αρκετά χιλιόμετρα μακριά
από τα «κάμπους» της περιοχής Ζωγράφου που φιλοξενούν τα μεγάλα συγκροτήματα του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Αυτό που αντίκρισε η πρωτοετής φοιτήτρια και που οι εκπρόσωποι των πανεπιστημιακών αρχών θα απέδιδαν ακαριαία στην αδιαφορία
της πολιτείας ήταν αρκετό για να την απογοητεύσει: δεκάδες φοιτητές στριμώχνονταν έξω από τις γραμματείες, εκπρόσωποι των φοιτητικών παρατάξεων έπεφταν σαν «κοράκια» πάνω τους για να κερδίσουν τις πρώτες εντυπώσεις, κτίρια παρατημένα, χώροι βρώμικοι.
Πολιτικοί, πανεπιστημιακοί αλλά και «επαγγελματίες» φοιτητές έχουν εγκαταλείψει τα πανεπιστήμια. Ο καθένας με τον τρόπο του ρίχνει ακόμη ένα σκουπίδι στους βρώμικους διαδρόμους, σπρώχνει ακόμη έναν φοιτητή μέσα στα ασφυκτικά γεμάτα αμφιθέατρα, σπάει ακόμη ένα όργανο στις αίθουσες των εργαστηρίων, κλείνει ακόμη μια πόρτα αίθουσας σε κατάληψη. Οι πρυτάνεις των ανωτάτων ιδρυμάτων καταθέτουν σήμερα τις προτάσεις τους για την επικείμενη μεταρρύθμιση στα ΑΕΙ, ενώ τα μεγάλα- από πλευράς κύρους, αλλά και δυναμικού - πανεπιστήμια της χώρας, το Καποδιστριακό της Αθήνας και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, έχουν ήδη αποχωρήσει από τον διάλογο απορρίπτοντας τις προτάσεις του υπουργείου Παιδείας. Την ίδια στιγμή, ο υφυπουργός Παιδείας κ. Ι.Πανάρετος τους προειδοποιεί ότι εάν δεν καταθέσουν σύντομα όλα τα στοιχεία που ζήτησε περί «οικογενειοκρατίας» και περί «αιωνίων» φοιτητών η χρηματοδότησή τους για το 2011 σταματά. Η διαπραγμάτευση μεταξύ κυβέρνησης και πανεπιστημίων φλερτάρει με το αδιέξοδο, με τους φοιτητές να βρίσκονται στη μέση. Πού είναι οι καθηγητές;
«Φυσικά και μ΄ αρέσει το πανεπιστήμιο» λέει η 19χρονη Πέρσα Βλαχοκυριακή , η οποία μπήκε εφέτος στο τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά. «Εκείνο που δεν μ΄ αρέσει είναι το ότι επί δύο μήνες που έρχομαι στο μάθημα δεν έχω δει καθόλου κάποιους καθηγητές ». Πρόκειται περί «αλεξιπτωτιστών»; Η 19χρονη Πέρσα δεν σχολιάζει το θέμα, καθώς δεν έχει ακόμη εξοικειωθεί με τις «φυλές» των πανεπιστημιακών. «Δεν λέω ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα με το πανεπιστήμιό μου,που είναι γενικώς οργανωμένο» παρατηρεί. «Απλώς δεν μου αρέσει το γεγονός ότι κάνουμε μαθήματα όχι με τους καθηγητές μας,αλλά με άλλους διδάσκοντες, νομίζω λέκτορες ή συμβασιούχους της κατηγορίας των “407”.Αυτό δεν γίνεται σε όλα τα μαθήματα,αλλά συμβαίνει συχνά.Το έχω ακούσει κι από άλλους φίλους μου που πέρασαν εφέτος στο πανεπιστήμιο» λέει η Πέρσα. «Επίσης οι εγκαταστάσεις δεν είναι οι καλύτερες που θα μπορούσαν να είναι» συνεχίζει. «Κάνουμε μάθημα σε ένα παλιό κτίριο,σε αίθουσες που είναι μεν αμφιθεατρικές αλλά δεν θα τις έλεγες αμφιθέατρα.Περιμένουμε όμως να πάμε σε καινούργιο κτίριο» αναφέρει η νεαρή φοιτήτρια. Και αφού σκέφτεται λίγο, προσθέτει: «Εγώ θα προτιμούσα να πηγαίνω για μάθημα στο κεντρικό κτίριο του πανεπιστημίου, όπου είναι οι βιβλιοθήκες και οι γραμματείες». Αν και οι φοιτητές δεν ενημερώνονται για τις εκδηλώσεις του πανεπιστημίου ή τις ακυρώσεις μαθημάτων από εκεί. «Ενημερωνόμαστε από τη σελίδα των φοιτητών στο facebook»εξηγεί η Πέρσα. «Ούτε από ιστοσελίδες καθηγητών ούτε καν του πανεπιστημίου».
«Δεν μπορώ να πω ότι απογοητεύτηκα από τη Σχολή μου,γιατί θέλω να γίνω μουσικόςκαι η Σχολή μου είναι αυτό ακριβώς που επιθυμούσα,ωστόσο η εικόνα του πανεπιστημίου μου δεν είναι πάντα καλή» παραδέχεται ο 19χρονος Διονύσης Παντής, πρωτοετής φοιτητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Είναι γιος πανεπιστημιακού δασκάλου, έμαθε από μικρός να αγαπάει το πανεπιστήμιο, όσο και τη μουσική, που ήταν επιρροή της μητέρας του. Ωστόσο δεν μπορεί να παραβλέψει τα «κακώς κείμενα». «Στη Σχολή Κινηματογράφου του πανεπιστημίου μας,που είναι η μοναδική στην Ελλάδα,τα πράγματα δεν είναι καλά» λέει ο Διονύσης. «Βρίσκεται σε ένα κτίριο στην περιοχή της Σταυρούπολης,μακριά από την πανεπιστημιούπολη.Το μάθημα γίνεται σε μικρές αίθουσες και όχι σε αμφιθέατρα» .
Η εικόνα δεν είναι παντού η ίδια. «Πήγα πρόσφατα στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων. Ηταν καθαρό,σου άρεσε να προχωράς μέσα,σου άφηνε μια θετική αίσθηση. Σε εμάς δεν είναι έτσι.Πολλά κτίρια είναι σκοτεινά,βαμμένα με μουντά χρώματα,κανείς δεν ασχολείται γιατί αν τα βάψουνκάποιοι θα τα ξαναλερώσουν σε μια ημέρα ». «ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ ΕΦΤΑΣΑ ΣΤΟ ΕΒΔΟΜΟ ΕΤΟΣ»
«Βγήκα από ένα σύστημα ιδιωτικού σχολείου που ήταν αρκετά σκληρό και είχε αυστηρό πρόγραμμα» λέει ο Θάνος Λέκκας (φωτογραφία αριστερά) φοιτητής του Βιολογικού τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών,που διανύει εφέτος το 7ο έτος σπουδών.«Είχα μάθει να είμαι συνεπής,να παρακολουθώ,να διαβάζω και να δίνω εξετάσεις.Οταν μπήκα στο πανεπιστήμιο ακολούθησα τη μέθοδο που είχα μάθει.Παρακολουθούσα,διάβαζα,έδινα εξετάσεις.Ημουν πρώτος σε όλες τις εξετάσεις».Ολα έδειχναν ότι ο Θάνος θα ολοκλήρωνε κανονικά τις σπουδές του,δεν θα έχανε καμία χρονιά.Μέχρι το τρίτο έτος. Και μέχρι την ημέρα που άρχισαν οι καταλήψεις.
«Οταν άρχισε το μεγάλο κύμα των καταλήψεων ήμουν στο τρίτο έτος. Ξαφνικά κλήθηκα να δώσω εξετάσεις σε ένα δύσκολο μάθημα έξι μήνες αφότου το είχα διδαχτεί.Αυτό ήταν.Χάθηκα τελείως.Οσα μαθήματα χρωστάω σήμερατα χρωστάω εξαιτίας εκείνης της περιόδου.Από εκείνο τον ενάμιση χρόνο που δεν μπορούσαμε να δώσουμε εξετάσεις για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Μπορούσα να τελειώσω στα τέσσερα χρόνια τις σπουδές μου,αλλά σήμερα είμαι στο έβδομο».
Οδηγός σπουδών από τις φοιτητικές παρατάξεις
Στην πρώτη τους ημέρα στο πανεπιστήμιο,όπως παραδέχονται οι περισσότεροι φοιτητές, εκείνοι που έκαναν πιο έντονη την παρουσία τους ήταν οι εκπρόσωποι των φοιτητικών παρατάξεων.Αυτοί αναλαμβάνουν να υποκαταστήσουν το κενό των καθηγητών και των τμημάτων.Ενας πρωτοετής που δεν βρίσκει κανέναν να τον υποδεχτεί και να τον βοηθήσει να διαλέξει τα μαθήματά του δεν έχει άλλη επιλογή.Απλώς παίρνει το ειδικό βιβλιαράκι,το οποίο φυσικά δεν έχει τυπώσει το πανεπιστήμιο αλλά ο εκπρόσωπος κάποιος παράταξης,και με αυτό οδηγό λύνει όλες τις απορίες του.
«Μπήκα εφέτος στο Μαθηματικό της Αθήνας,το οποίο ήταν και η πρώτη μου επιλογή»λέει στο «Βήμα» οΧρήστος Παπαναγιώτου. «Με το πού έφτασα στο πανεπιστήμιο με έπιασαν στην είσοδο άτομα φοιτητικών παρατάξεων και μου έδωσαν έντυπα με πληροφορίες.Δεν γράφτηκα κάπου. Ποτέ δεν μ΄ άρεσε η “εμπόλεμη ζώνη” των παρατάξεων στα πανεπιστήμια.Ομως τελικά με βοήθησαν» ...
Στη σχολή του,όπως λέει οΧρήστος Γρηγοριάδης, πρωτοετής φοιτητής στο τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά,«δεν έχουμε εκπροσώπους των φοιτητικών παρατάξεων να πέφτουν πάνω στους φοιτητές,αλλά στα κεντρικά κτίρια του πανεπιστημίου γίνεται χαμός .Είναι ένα θέαμα εξευτελιστικό. Νομίζεις ότι μπαίνεις σε μια αγορά και είναι έτοιμοι να σε πουλήσουν»!
Το μεγάλο πρόβλημα για τον Χρήστο βρίσκεται στις Γραμματείες. Την πρώτη ημέρα που έφτασε στη σχολή του η υπάλληλος άνοιξε το παράθυρο,τον κοίταξε απαθής και πριν να του δώσει την ευκαιρία να μιλήσει,του έκλεισε το παράθυρο στο πρόσωπο... «Η συμπεριφορά των υπαλλήλων και γενικά η λειτουργία της Γραμματείας του πανεπιστημίου μου ήταν το χειρότερο που έζησα» λέει ο Χρήστος.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=372665&dt=12/12/2010#ixzz17tE941wf