25 Σεπτεμβρίου 2012

Εξαιρετική πρόταση διδασκαλίας για τη λογοτεχνία

Οι Οδηγίες αυτές που προτείνονται από την ομάδα εργασίας (Βενετία Αποστολίδου [συντονίστρια], Βασίλης Βασιλειάδης, Ειρήνη Γαμβρού, Αγάθη Γεωργιάδου, Νικολίνα Κουντουρά, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Ελένη Χοντολίδου) δημιουργήθηκαν για να βοηθήσουν τους συναδέλφους να οργανώσουν τη διδασκαλία της Λογοτεχνίας Β΄ Λυκείου ως συνέχεια της Α΄. Αποτελούν μία εμπνευσμένη πρόταση προαιρετική για τους συναδέλφους, πάνω στην οποία μπορούν να δημιουργήσουν τα δικά τους σενάρια.


16 Σεπτεμβρίου 2012

Εξι ελληνικά πανεπιστήμια ανάμεσα στα κορυφαία 700 του κόσμου


Αριστοτέλειο, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μετσόβιο, Πανεπιστήμιο Πατρών και Οικονομικό Αθηνών περιλαμβάνονται στη λίστα. Πρώτο το ΜΙΤ, που πήρε την πρωτιά από το Κέιμπριτζ. Τρίτο το Χάρβαρντ



Aνάμεσα στα 700 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου βρίσκονται και έξι ελληνικά ιδρύματα σύμφωνα με σχετική λίστα που δημοσιεύτηκε χτες, ενώ φέτος κορυφαίο πανεπιστήμιο στον κόσμο αναδείχτηκε το ΜΙΤ, που πήρε την πρωτιά από το Κέιμπριτζ (2η θέση) και το Χάρβαρντ (3η θέση).
Στην Ελλάδα, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Πανεπιστήμιο Κρήτης (451-500) έχουν ξεπεράσει το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (501-550) και διακρίνονται ως τα κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών διακρίνονται ανάμεσα στα 700 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.
Η λίστα με τα 700 κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου δημοσιεύθηκε χτες στον Διεθνή Πίνακα Κατάταξης Πανεπιστημίων της QS (www.topuniversities.com) και όπως φαίνεται, το Κέιμπριτζ, το οποίο ήταν υπ' αριθμόν ένα πανεπιστήμιο του κόσμου με βάση τις περσινές κατατάξεις, φέτος έδωσε την πρωτιά στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), καταλαμβάνοντας έτσι τη δεύτερη θέση στις φετινές κατατάξεις.
Οσον αφορά τα ελληνικά πανεπιστήμια, ο επικεφαλής του τμήματος ερευνών της QS, Ben Sowter, τόνισε ότι «παρά τις συνεχιζόμενες και ευρέως γνωστές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, τα ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν καταφέρει να παραμείνουν σχετικά σταθερά στην κατάταξη του τρέχοντος έτους, λόγω της ισχυρής φήμης τους» και υπογράμμισε: «Tώρα μένει να δούμε τις επιπτώσεις των προτεινόμενων μεταρρυθμίσεων οι οποίες ενδέχεται να βοηθήσουν ή να εμποδίσουν τη σταθερή πορεία των ελληνικών πανεπιστημίων».
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας, τα 100 κορυφαία πανεπιστήμια έχουν αυξήσει κατά 10% περίπου τον αριθμό των διεθνών φοιτητών σε σύγκριση με το 2011, πράγμα που σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στα εννέα χρόνια της ιστορίας της κατάταξης. Αυτός παραμένει ένας προβληματικός δείκτης για τα πανεπιστήμια στην Ελλάδα, όπου παρατηρείται μια πτώση σε όλο τον πίνακα από την άποψη του διεθνούς αριθμού των φοιτητών.
Ο Sowter αναφέρει: «Η πρωτοφανής επιτάχυνση των διεθνών προσλήψεων αντικατοπτρίζει μια κλιμακούμενη παγκόσμια μάχη για ταλέντα. 120.000 περισσότεροι διεθνείς φοιτητές καταγράφηκαν από τα κορυφαία 500 πανεπιστήμια του τρέχοντος έτους, γεγονός που υποδηλώνει ότι το παγκόσμιο σύνολο μπορεί να υπερβαίνει τα 4 εκατομμύρια τώρα».
Δείκτες
Το 2012 είναι η ένατη χρονιά που η QS δημοσιεύει τον Διεθνή Πίνακα Κατάταξης Πανεπιστημίων της QS, QS World University Rankings. Βασίζεται σε έξι δείκτες και φέτος βασίστηκαν σε έρευνες που έγιναν σε πάνω από 46.000 ακαδημαϊκούς και 28.000 εργοδότες.
Το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) φιγουράρει στην πρώτη θέση της κατάταξης με βάση το δείκτη παραπομπών-βιβλιογραφιών και τον δείκτη μέτρησης αναλογίας φοιτητή- διδασκόντων. Το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ κατέβηκε στην τρίτη θέση της κατάταξης για πρώτη φορά έπειτα από την εξαετία 2004-2009. Το ΜΙΤ δεν χρειάζεται συστάσεις, καθώς είναι παγκοσμίως γνωστό και με μια λέξη άριστο. Κάθε τμήμα θετικής και πολυτεχνικής κατεύθυνσης ανήκει στα παγκοσμίως κορυφαία. Αλλά και οι σπουδές του ευρύτερου πεδίου των οικονομικών και της διοίκησης επιχειρήσεων είναι οι τελειότερες. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι από τις χιλιάδες αιτήσεις που δέχεται κάθε χρόνο για σπουδές αποδεκτό γίνεται μόνο το 16%.
ΝΙΚΟΛ. ΤΡΙΓΚΑ

9 Σεπτεμβρίου 2012

Θέμα: «Απαντήσεις σε οργανωτικά θέματα Ερευνητικών Εργασιών»


Αγαπητοί/ες συνάδελφοι
Με αφορμή ερωτήσεις που μου υποβάλλονται σχετικά με την οργάνωση των Ερευνητικών Εργασιών κατά το σχολικό έτος 2012-13, παίρνω την πρωτοβουλία να καταγράψω τις πιο κοινές από αυτές, σε μορφή ερώτησης-απάντησης, ώστε να είναι διαθέσιμες σε όλους τους συναδέλφους αρμοδιότητάς μου.

1. Πόσες ώρες την εβδομάδα διδάσκεται μία Ερευνητική Εργασία;  
Για τη σχολική χρονιά 2012-13, η σχετική εγκύκλιος (4) καθορίζει ότι η Ερευνητική Εργασία διδάσκεται δύο (2) συνεχόμενες ώρες την εβδομάδα (όπως προβλεπόταν πέρυσι (5) στα ΕΠΑΛ).

2. Πως τοποθετούνται οι Ερευνητικές Εργασίες στο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου;
Για τη σχολική χρονιά 2012-13, η σχετική εγκύκλιος (4) δίνει ευελιξία στο σύλλογο διδασκόντων του σχολείου, να αποφασίσει, αν οι Ερευνητικές Εργασίες θα γίνονται σε Τμήματα Ενδιαφέροντος που θα λειτουργούν παράλληλα σε «ζώνη», όπως ίσχυε πέρυσι ή θα γίνονται σε τμήματα γενικής παιδείας όπως και τα υπόλοιπα μαθήματα.

3. Πόσοι μαθητές εμπλέκονται σε κάθε Ερευνητική Εργασία;
Στην περίπτωση που ο σύλλογος διδασκόντων του σχολείου αποφασίσει ότι οι Ερευνητικές Εργασίες θα γίνονται σε Τμήματα Ενδιαφέροντος που θα λειτουργούν παράλληλα σε «ζώνη», όπως ίσχυε πέρυσι, ισχύει η σχετική εγκύκλιος (1) που ορίζει αριθμό μαθητών ανά Τμήμα Ενδιαφέροντος από δεκαέξι (16) μαθητές το λιγότερο έως είκοσι (20) το περισσότερο.
Στην περίπτωση που ο σύλλογος διδασκόντων του σχολείου αποφασίσει ότι οι Ερευνητικές Εργασίες θα γίνονται ανά τμήμα γενικής παιδείας, οι μαθητές θα είναι προφανώς όσοι και στο τμήμα γενικής παιδείας. Από το παραπάνω φαίνεται ότι με αυτόν τον τρόπο, πιθανότατα σε κάθε ΕΕ θα εμπλέκονται περισσότεροι από είκοσι μαθητές.




4. Πόσοι εκπαιδευτικοί εμπλέκονται σε κάθε Ερευνητική Εργασία;
Για τη σχολική χρονιά 2012-13, το ΦΕΚ (3) και η σχετική εγκύκλιος (4) καθορίζουν ότι σε κάθε Ερευνητική Εργασία εμπλέκονται απαραίτητα δύο εκπαιδευτικοί, οι οποίοι βρίσκονται στην τάξηταυτόχρονα για τις δύο ώρες που διαρκεί η Ερευνητική Εργασία (όπως προβλεπόταν πέρυσι (5) στα ΕΠΑΛ).

5. Πώς λειτουργεί η συνδιδασκαλία;
Δύο εκπαιδευτικοί βρίσκονται ταυτόχρονα μαζί με τους μαθητές σε όλη τη διάρκεια της Ερευνητικής Εργασίας. Αν και τα καθήκοντά τους δεν έχουν καθοριστεί μέχρι στιγμής από κάποια Εγκύκλιο ή Υ.Α., η εμπειρία από την εφαρμογή αυτής της πρακτικής στα ΕΠΑΛ δείχνει, ότι οι δύο εκπαιδευτικοί, εκτός των όσων θα έκαναν αν ήταν μόνοι στην τάξη, θα πρέπει να συνεργάζονται μεταξύ τους και να καθορίζουν τους ρόλους τους,  ακριβώς όπως ζητείται και από τους μαθητές να μάθουν να κάνουν κατά τη διάρκεια υλοποίησης των Ερευνητικών Εργασιών. Ανάλογα με το θέμα της ΕΕ, μπορεί οι δύο εκπαιδευτικοί να αναλαμβάνουν τμήματά της (σε περίπτωση διεπιστημονικού θέματος) ή ο ένας να έχει περισσότερο υποστηρικτικό ρόλο, ανάλογα και με την ειδικότητά του (πχ ένας φιλόλογος μπορεί να βοηθά περισσότερο τους μαθητές σε γλωσσικά θέματα, ένας καθηγητής φυσικών επιστημών σε θέματα σχεδιασμού και πραγματοποίησης πειραμάτων, ένας καθηγητής πληροφορικής σε θέματα διαδικτύου και λογισμικών, έναςκαθηγητής τεχνολογίας σε θέματα οργάνωσης, εκτέλεσης, δομής και παρουσίασης της έρευνας κτλ)

6. Τι προβλέπεται για τους εκπαιδευτικούς που δίδασκαν το μάθημα της Τεχνολογίας στο Λύκειο;
Στο ΦΕΚ (3) καθώς και στη σχετική εγκύκλιο (4) ορίζεται ότι «Το μάθημα Ερευνητική εργασία (Project), διδάσκεται από δύο (2) εκπαιδευτικούς (συνδιδασκαλία), ένας εκ των οποίων είναι εκπαιδευτικός των ειδικοτήτων που είχαν ως πρώτη ανάθεση το μάθημα «Τεχνολογία» της Α΄ τάξης του Γενικού Λυκείου (υπ’ αριθμ. 118842/Γ2/17−09−2008 υπουργική απόφαση, ΦΕΚ 1984 Β΄), εφόσον υπηρετεί στη σχολική μονάδα».
Σύμφωνα με το κείμενο, εφόσον υπηρετεί σε ένα Λύκειο εκπαιδευτικός κλάδου ΠΕ12, ΠΕ17, ΠΕ1404, αυτός συμμετέχει σε όλες τις Ερευνητικές Εργασίες της Α’ και Β’ τάξης του Λυκείου (προφανώς μέχρι τη συμπλήρωση του υποχρεωτικού του ωραρίου). Για να υπάρχει δυνατότητα υλοποίησης του παραπάνω, θα πρέπει ο σύλλογος διδασκόντων του σχολείου να έχει αποφασίσει, οι Ερευνητικές Εργασίες να γίνονται ανά τμήμα γενικής παιδείας, ώστε να μπορεί ο εκπαιδευτικός να συμμετέχει σε αυτές σε διαφορετικές ώρες. Αν γίνονται παράλληλα, σε «ζώνη», λόγω περιορισμών του Ωρολογίου προγράμματος, ο «Τεχνολόγος» εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει το πολύ σε τρεις Ερευνητικές Εργασίες (δύο στην Α’ και μία στη Β’ Λυκείου)

7. Ποια είναι τα καθήκοντα του «Τεχνολόγου» εκπαιδευτικού, όταν αυτός συμμετέχει σε όλες τις Ερευνητικές Εργασίες;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη πρόβλεψη σε εγκύκλιο ή Υ.Α.
Η συμμετοχή των «τεχνολόγων» εκπαιδευτικών σε όλες τις Ερευνητικές Εργασίες δεν σημαίνει ότι όλες οι Ερευνητικές εργασίες θα έχουν «τεχνολογικό» προσανατολισμό ούτε ότι οι καθηγητές αυτοί θα προτείνουν, σχεδιάζουν, υλοποιούν, αξιολογούν, θα αναλάβουν πλήρως δηλαδή, όλες τις Ε.Ε. του σχολείου, πράγμα εκ φύσεως αδύνατον. Η επιστημονική μου εκτίμηση και η εμπειρία μου στο σχεδιασμό και καθοδήγηση μαθητικών Ερευνητικών Εργασιών, είναι ότι ο πλήρης σχεδιασμός, η οργάνωση και η καθοδήγηση μεγάλου αριθμού ομαδικών εργασιών είναι δύσκολη υπόθεση. Για αυτόν τον λόγο, τη σχολική χρονιά 2011-12 (που ο σχεδιασμός αλλά κυρίως η οργάνωση και διαχείριση της τάξης ήταν υπόθεση ενός εκπαιδευτικού) υπήρχε ο περιορισμός των δύο Ερευνητικών Εργασιών ανά  εκπαιδευτικό (2). Άποψή μου είναι, ότι για το σχολικό έτος 2012-13 (που θα υπάρχουν δύο εκπαιδευτικοί ταυτόχρονα στην τάξη) θα προκύψουν καλύτερα αποτελέσματα αν ο «τεχνολόγος» εκπαιδευτικός αναλάβει το σχεδιασμόκαι οργάνωση μέχρι δύο ή τριών Ερευνητικών Εργασιών και υποστηρίξει επικουρικά με τις γνώσεις και την εμπειρία του τους εκπαιδευτικούς που θα σχεδιάσουν τις υπόλοιπες, πράγμα που είναι αναμφίβολα εντός των δυνατοτήτων του, αφού στα πλαίσια του μαθήματος της Τεχνολογίας υποστήριζε μέχρι και περισσότερες από εκατό  μαθητικές έρευνες ανά έτος. Το σχεδιασμό των υπολοίπων Ερευνητικών Εργασιών θα τον αναλάβουν άλλοι εκπαιδευτικοί, σύμφωνα και με την ειδικότητά τους, όπως προβλέπεται στις οδηγίες για τη διδασκαλία της ερευνητικής εργασίας (1).

8. Σε πόσες Ερευνητικές Εργασίες μπορεί να συμμετέχει ένας (μη «τεχνολόγος») εκπαιδευτικός;
Σε ισχύουσα προγενέστερη εγκύκλιο (2), υπάρχει ο περιορισμός της συμμετοχής ενός εκπαιδευτικού σε δύο το πολύ Ερευνητικές Εργασίες (όταν βέβαια δεν υπήρχε η πρόβλεψη της συνδιδασκαλίας), χωρίς να υπάρχει άλλη σχετική αναφορά στην πλέον πρόσφατη σχετική εγκύκλιο.
Άποψή μου είναι ότι θα προκύψουν καλύτερα αποτελέσματα για τους μαθητές και το σχολείο, αν ο εκπαιδευτικός αναλάβει το σχεδιασμό μίας ή δύο το πολύ Ερευνητικών Εργασιών, χωρίς να απαγορεύεται να συμμετέχει σε περισσότερες, σχεδιασμένες από άλλους εκπαιδευτικούς Ερευνητικές Εργασίες, ώστε να τις υποστηρίζει με τις γνώσεις του και την εμπειρία του, ανάλογα με την ειδικότητά του και τις ανάγκες του σχολείου.

9. Διάρκεια Ερευνητικής Εργασίας
Στη σχετική εγκύκλιο (4) ορίζεται ότι η διάρκεια μία Ερευνητικής εργασίας είναι ενός ή δύο τετραμήνων, ανάλογα με το σχεδιασμό των υπεύθυνων εκπαιδευτικών και σύμφωνα με την έγκριση του συλλόγου καθηγητών.
Σύμφωνα με το Frey (6) τα project μεγάλης διάρκειας είναι αυτά που διαρκούν πάνω από δύο εβδομάδες. Με αυτή την έννοια, ετήσιας διάρκειας Ερευνητικές Εργασίες, ίσως είναι υπερβολικά μεγάλες. Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι ομαδικές εργασίες μεγάλης διάρκειας κινδυνεύουν περισσότερο από τις μικρότερες να χάσουν το σκοπό τους, ενώ και ο προγραμματισμός τους είναι σαφώς δυσκολότερος. Επιπλέον, τυχόν ασυμβατότητες χαρακτήρων μαθητών ή διάφορα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν, είναι πιθανό να διαρκέσουν όλη τη σχολική χρονιά.
Άποψή μου είναι, ότι ακόμα και αν ο αρχικός σχεδιασμός μίας Ερευνητικής Εργασίας  είναι ετήσιας διάρκειας, είναι σκόπιμο να αναλύεται σε δύο επιμέρους Ε.Ε. διάρκειας τετραμήνου, ώστε να υπάρχουν ξεκάθαρα παραδοτέα και αξιολόγηση καθώς και δυνατότητα διόρθωσης προβλημάτων.

Είμαι στη διάθεση σας για οποιοδήποτε ζήτημα αρμοδιότητάς μου, για ανταλλαγή προτάσεων, για αλληλοενημέρωση και επικοινωνία. Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μου στο τηλέφωνο ή στο e-mail που αναγράφονται στην αρχή του εγγράφου.

Γιάννης Τζωρτζάκης
Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ12

Πηγή : www.alfavita.gr


23 Αυγούστου 2012

Το Νορβηγικό δάσος- Χαρούκι Μουρακάμι



Ένα εξαιρετικό βιβλίο που ανακάλυψα στα καλοκαιρινά μου αναγνώσματα είναι το Το Νορβηγικό δάσος  του Χαρούκι Μουρακάμι. Πρόκειται για την ιστορία που αφηγείται ο κεντρικός ήρωας ο Τόρου Βατανάμπε για την ίδια τη ζωή του, ακούγοντας το κομμάτι Νορβηγικό δάσος των Beatles.Οι αναμνήσεις ζωντανεύουν στη μνήμη του και ο Βατανάμπε περιγράφει με σαγηνευτική λεπτομέρεια τρία χρόνια από τη ζωή του και συγκεκριμένα από τα δεκαεφτά μέχρι τα είκοσί του, που τελειώνει το κολέγιο και πηγαίνει στο πανεπιστήμιο. Στα χρόνια αυτά  δεσπόζει η  φιλία του με τον Κιζούκι και την φίλενάδα του την Ναόκο. Δείτε για το περιεχόμενο του βιβλίου εδώ
 Ο Τόρου είναι  ένας φοιτητής που συναντά ανθρώπους γύρω  του, καθώς βγαίνει από την εφηβεία,  που αυτοκτονούν στη δίνη των συναισθηματικών τους  μεταβολών, κι άλλους που λειτουργούν με  κυνισμό απολαμβάνοντας την εφήμερη ηδονή. 

Οι δύο κοπέλες που συναντά στη ζωή του ο ήρωας συμβολίζουν τους δύο διαφορετικούς κόσμους σεξουαλικότητας, τον κόσμο της αγνότητας και αθωότητας από τη μια  και τον κόσμο της σαρκικής ηδονής.  



Ένα βιβλίο με κύριο άξονα τον έρωτα που οδηγεί στην αυτογνωσία, έναν έρωτα αδιέξοδο και τραγικό. Ο θάνατος και η αυτοχειρία λαμβάνουν χώρο συχνά στο στενό κύκλο του πρωταγωνιστή. Αλλεπάλληλες αυτοκτονίες συγκλονίζουν τον ήρωα και στιγματίζουν τη ζωή του. Η λιτή, απέριττη αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη και σαγηνεύει τον αναγνώστη ιδιαίτερα στις περιγραφές και υπάρχουν αρκετοί ζωντανοί διάλογοι. Το βιβλίο είναι πραγματικά ενδιαφέρον οδηγώντας τον αναγνώστη στο διαλογισμό και στον προβληματισμό για καίρια θέματα που τον ταλανίζουν όπως είναι : η εφηβεία, η λογοτεχνία, η φιλία, η αστικοποίηση, η μοναξιά, η πολιτική, ό έρωτας και ο θάνατος. Αξιοσημείωτο είναι το τέλος που έχει το μυθιστόρημα, ο Μουρακάμι μας δίνει ένα ανοικτό τέλος που επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και εμπλέκει τον αναγνώστη να σκεφτεί με τη δική του φαντασία ποιο είναι το μέλλον του ήρωα στο εξής.

10 Αυγούστου 2012

Στράτης Μυριβήλης- Η Ζωή εν τάφω

Το "Η ζωή εν τάφω" άρχισε να σχεδιάζεται μέσα στα χαρακώματα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, στην προκάλυψη του Μοναστηριού της Σερβίας. Ένα κεφάλαιο κιόλας δημοσιεύτηκε από τότες στην εφημερίδα "Νέα Ελλάδα", που 'βγαινε στη Θεσσαλονίκη το 1917. Μετά από τη Μικρασιατική Καταστροφή, το πρώτο σύνολο μπήκε σαν επιφυλλίδα στη βδομαδιάτικη "Καμπάνα της Μυτιλήνης". Το ανάτυπο από εκείνη την επιφυλλίδα (1924) στάθηκε η πρώτη έκδοση του βιβλίου. Από τότες το "Η ζωή εν τάφω" σημειώνει μια σταθερή πορεία ως τις μέρες μας, ανάμεσα σε πολλές και τρικυμιώδεις πολιτικές περιπέτειες, ενθουσιασμούς και παρεξηγήσεις. Για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε εδώ


Ο Στράτης Μυριβήλης,  ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της γενιάς του ’30, αντιµιλιταριστής πατριώτης και  πεζογράφος γεννήθηκε στη Συκαµιά της Λέσβου το 1890. Ο συγγραφέας δεν παρουσιάζει την ηρωική διάσταση του πολέµου, αλλά την  πραγµατικότητα, έτσι όπως βιώνεται από τον φοιτητή λοχία Κωστούλα και καταγράφεται στο ηµερολόγιό του. Περιγράφεται αναλυτικά η φρίκη των χαρακωµάτων,  όπως την έζησε ο ίδιος ο συγγραφέας. Το αντιπολεµικό µήνυµα του έργου προβάλλεται µέσα από την ωµότητα της ρεαλιστικής περιγραφής και τις προσωπικές σκέψεις του ήρωα. Η αγάπη για τη ζωή,  για τον άνθρωπο και το φυσικό του περιβάλλον είναι τα κύρια θέματα του βιβλίου.

1 Αυγούστου 2012

Το Δέκα του Καραγάτση : το μυθιστόρημα και η σειρά


"Το 10" του Καραγάτση 

Το κύκνειο άσμα του Καραγάτση είναι το μυθιστόρημα «Το 10» που αν και ημιτελές αποτελεί ίσως το ωριμότερο και αρτιότερο έργο του. Ο Καραγάτσης άρχισε να το γράφει το 1959 και τέλειωσε  το Σεπτέμβρη του 1960, όταν απεβίωσε ο συγγραφέας σε ηλικία μόλις 52 χρονών.
 Ο Καραγάτσης είναι από τους σημαντικότερους μυθιστορηματογράφους της νέας ελληνικής γλώσσας και ο επιφανέστερος της γενιάς του ’30. ΄Εντονο είναι το επικό, το λυρικό και το νατουραλιστικό στοιχείο στα έργα του. Πραγματικά μοναδικός στην ρεαλιστική περιγραφή και ψυχογράφηση των ηρώων του.
Κεντρικός πυρήνας του μυθιστορήματος είναι ένα παλιό εγκαταλειμμένο εργοστάσιο στο Πειραιά που μετατράπηκε σε πολυκατοικία των φτωχών εργατών παρουσιάζοντας  τη νεοελληνική κοινωνία του ’50. Το μυθιστόρημα είναι πολυπρόσωπο και πολυεπίπεδο περιλαμβάνοντας ένα σύνολο ετερόκλητων και μη ανθρώπινων χαρακτήρων. Ο τηλεοπτικός σταθμός Αlpha προέβαλε σε επανάληψη την ομολογουμένως επιτυχημένη σειρά σε 18 επεισόδια, που μπόρεσε να αποτυπώσει με ενάργεια το κλίμα της εποχής να τις ιδέες του Καραγάτση ενός διαχρονικού συγγραφέως που διαβάζεται ακατάπαυστα εδώ και δεκαετίες.
 
 Ο  Β. Αθανασόπουλος, Πρόλογος, σ. 13- 14, Το «10», Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» 2007 αναφέρει ότι ως αφηγηματικό υλικό ο Καραγάτσης παρουσιάζει
 «όχι μια πλοκή ή κάποια θραύσματα πλοκής, αλλά κάποιους χαρακτήρες που μέσα από τη δράση τους και τη διασταύρωσή της με εκείνη των άλλων χαρακτήρων στοιχειοθετούν την πλοκή»

Το μυθιστόρημα έχει ρεαλιστικά και νατουραλιστικά στοιχεία. Οι περιθωριακοί ήρωες τη συμπεριφορά των οποίων καθορίζει όχι τόσο η λογική, αλλά το ένστικτο και η παρόρμηση  κεντρίζουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη.

 Μάλιστα στο αφιέρωμα της Καθημερινής (16- 04- 2000): Νένα Κοκκινάκη, «Επιρροές του πεζογράφου στους νεότερους», σ. 14.  Στη φωτογραφία/σχέδιο του ιδίου του Καραγάτση διακρίνονται οι ήρωες όπως τους σκιαγράφισε στο χαρτί ο συγγραφέας τους. Ονόματα, σχέσεις, τόποι όπως τους φαντάστηκε. Το μυθιστόρημα εκδόθηκε τελικά το 1964.
Η Αγγελική Κωσταβάρα, στο άρθρο της «Τα οδυνηρά ανοίγματα της ψυχής στο χαώδες και στην αταξία, στο 10 του Καραγάτση», Μανδραγόρας, 22-23/1999, σσ. 221-223. Αναλυτικά το άρθρο θα το βρείτε εδώ εδώ
Οι ένοικοι του «10» εγκιβωτισμένοι κυριολεκτικά, μέσα στα ασφυκτικά κουτιά-δωμάτια της πολυκατοικίας, εξαναγκασμένοι να διαβιούν σε συνθήκες αφόρητης γειτνίασης, αλληλοεπηρεάζονται, σαν τα συγκοινωνούντα δοχεία. Ταπεινωμένοι στη βαθύτερη υπόστασή τους, δεν φαίνεται τίποτε να τους αποσπά, να τους εξυψώνει ή να τους διαφορίζει, εκτός από τον τρόπο που εισπράττουν τη δυστυχία ή την ευχαρίστηση που τους αναλογεί στη ζωή. Οι άνθρωποι του «10», παρότι έχουν συλληφθεί invitro, σε συνθήκες εργαστηρίου, εντούτοις ζωντανεύουν χάρη στις ουσιώδεις λεπτομέρειες, τις οποίες η διεισδυτική παρατηρητικότητα του συγγραφέα έχει συλλέξει. [...]
Σ’ αυτή λοιπόν τη συγκατοίκηση συμπίπτουν και συνωθούνται άνθρωποι απορριγμένοι, απόμαχοι, βολεμένοι κομπιναδόροι, εξαθλιωμένοι μεροκαματιάρηδες, ακαμάτηδες, συνταξιούχοι και δικαιούχοι κάθε λογής, χωρίς να έχουν επίγνωση της πτώσης τους. Άνθρωποι σε προϊούσα απαξίωση και φθορά, επιβιώνοντας όπως-όπως, μέσα σ’ αυτά τα κουτιά-δωμάτια, σε προθανάτια πρόβα, μιας εν σμικρώ νεκρούπολης.
Δείτε ακόμα εδώ  το άρθρο του Δημήτρη  Τζιόβα
Μ. Καραγάτσης: λαϊκός και μοντέρνος
 Οι σχέσεις των φύλων
Ο Καραγάτσης, σε όλα του τα μυθιστορήματα, προβάλλει, μέσω των ανδρικών χαρακτήρων του, με νοσηρή επιμονή τον σεξιστικό Λόγο, ο οποίος υποβιβάζει τη γυναίκα στο κατώτατο σημείο πραγμοποίησης, συνοψίζοντας την ύπαρξή της σε απλό «σκεύος ηδονής». Ωστόσο, μέσα από τον τόνο της περιφρόνησης, του μίσους και της οργής, αφήνει να διαφανεί η ανδρική ανασφάλεια και η αγωνία της πιθανής ήττας στον αγώνα για επικράτηση. Η αδύνατη πλευρά του αρσενικού τονίζεται και από το γεγονός ότι ο Καραγάτσης δεν αφήνει την ανταγωνίστρια-γυναίκα χωρίς αντίλογο. Η Μαρία έχει πλήρη επίγνωση της κατασκευασμένης από το κυρίαρχο φύλο υποκειμενικότητάς της και των φυλικών σχέσεων που αυτή επιβάλλει. Αποδομεί έτσι τον σεξιστικό Λόγο και τον παρουσιάζει ως αυτό που είναι: ένα ιδεολόγημα, μια ανδρική φαντασίωση: «Θέλεις το καμουφλάρισμα», λέει στον Τασάκο, «κι εγώ έχω ξεμασκαρευτεί.
Αναλυτικά δείτε εδώ
Τζίνα Πολίτη, «Ο κίτρινος φάκελος»: Η ανεξακρίβωτη σκηνή. Δοκίμια για τους Ν. Καζαντζάκη, Α. Τερζάκη, Μ. Καραγάτση, Σ. Τσίρκα-Λ. Ντάρρελλ, Γ. Πάνου, Ρ. Γαλανάκη, Γ. Κιουρτσάκη, Δ. Δημητριάδη, Άγρα, Αθήνα 2001, σσ. 164-165.
Κριτικές για τη σειρά «Το 10»
Για να δείτε την κριτική του Βήματος πατήστε εδώ
 «Το 10» (Alpha) είναι μία σειρά από αυτές που σπάνια γυρίζονται στην τηλεόραση. Από τη μία το εξαιρετικό κείμενο βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση, από την άλλη τα προσεγμένα γυρίσματα, η εξαιρετική σκηνοθεσία (Πηγή Δημητρακοπούλου) και σκηνογραφία (Κώστας Παππάς), οι σπάνιες ερμηνείες, η ατμοσφαιρική μουσική (Ελένη Καραΐνδρου) συνιστούν ένα τηλεοπτικό προϊόν υψηλής αισθητικής και μοναδικό στο είδος του.
Η κριτική των Νέων
Και είδαμε λίγο (τηλεοπτικό) φως: Μια ξεχωριστή, αν όχι μοναδική, για τα ελληνικά δεδομένα παραγωγή στην ελληνική τηλεόραση, με τη σειρά που είναι βασισμένη στο περίφημο- αν και ανολοκλήρωτο- μυθιστόρημα «10» του Μ. Καραγάτση. 

28 Ιουλίου 2012

Ν. Βαγενάς: Ζούμε στην εποχή της σύγχυσης των αξιολογικών διακρίσεων

             

Είναι ελάχιστα τα καλά μυθιστορήματα, ή διηγήματα, σήμερα, που αποκτούν πολλούς αναγνώστες. Τους περισσότερους τους αποκτούν μυθιστορήματα της παραλογοτεχνίας. Αυτό όμως, είναι ένα γενικό φαινόμενο στην εποχή μας, που ένα κύριο χαρακτηριστικό της είναι η σύγχυση των αξιολογικών διακρίσεων" ο Νάσος Βαγενάς, ποιητής και Καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Παν/μιο Αθηνών, μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη με αφορμή το ενδέκατο ποιητικό βιβλίο του "Στη νήσο των Μακάρων".

Ν.Β.: Για να ξεκινήσουμε με τα αυτονόητα: Το έργο του καλλιτέχνη, πηγάζει κυρίως από το ασυνείδητο. Το πραγματικό λογοτεχνικό έργο γράφεται με ολόκληρο τον εαυτό του συγγραφέα, όχι μόνο με το μυαλό του. Κανένας γνήσιος συγγραφέας δεν ξέρει πώς θα τελειώσει ένα έργο του, όταν αρχίζει να το γράφει.
Για να αναφέρω κάτι σχετικό: Στο μυθιστόρημα του Σεφέρη «Έξι νύχτες στην Ακρόπολη» κάποιος ρωτάει τον ήρωα του βιβλίου, που είναι ποιητής: «Ποιες είναι οι πολιτικές απόψεις σας;». Κι εκείνος απαντά: «Δεν ξέρω. Θα σας απαντήσω αφού γράψω το ποίημα». Μπορεί να ξεκινήσεις να γράφεις ένα ερωτικό ποιήμα και να σου βγει πολιτικό, και το αντίστροφο.

Κρ.Π.: Κάθε δημιουργία, χρειάζεται τη συνεργασία και των δύο ημισφαιρίων του εγκεφάλου, του συνειδητού και του ασυνειδήτου…

Ν.Β.: «Οι μέτριοι ποιητές γράφουν με το χέρι στην καρδιά. Οι καλοί με το χέρι παρακάτω».

Κρ.Π.: Το κέντρο ενέργειάς μας, βρίσκεται κάτω από την κοιλιά. Αυτό λένε οι καθηγητές π.χ. ορθοφωνίας.

Ν.Β.: Στην περιοχή του υπογάστριου. Αυτό δεν σημαίνει ότι το μυαλό παίζει ρόλο κομπάρσου κατά την προετοιμασία ενός έργου. Η ποίηση –όπως λέει ο Σεφέρης- γράφεται με την ευαισθησία, που είναι ένα αξεδιάλυτο κράμα αισθήματος και σκέψης, στο οποίο η σκέψη παίζει δευτερεύοντα ρόλο. Τον ρόλο όμως αυτό τον παίζει τη στιγμή της συγγραφής ενός έργου. Πιστεύω ότι δεν μπορεί να είναι κανείς σημαντικός συγγραφέας, αν δεν είναι και διαννοούμενος.

Κρ.Π.: Ξεκινώντας, με αφορμή την πρόσφατη ποιητική σας συλλογή «Στη Νήσο των Μακάρων» , ποιά είναι η… μοίρα κάποιου που εντρυφεί, στο έργο συγγραφέων και ποιητών, μέχρι το βαθμό που φτάνετε στο συγκεκριμένο το βιβλίο;

Ν.Β.: Οι συγγραφείς δεν διαβάζουν με τον τρόπο που διαβάζουν οι άνθρωποι που δεν είναι συγγραφείς.

Κρ.Π.: Το έχετε ξαναπεί σε συνέντευξη…  

Ν.Β.: …οι συγγραφείς στα έργα τα οποία διαβάζουν, διαβάζουν κυρίως τον εαυτό τους. Διαβάζουν, δηλαδή, με έναν ωφελιμιστικό τρόπο.

26 Ιουλίου 2012

Η Γαλήνη του Ηλία Βενέζη


Η "Γαλήνη"είναι  ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα του Ηλία Βενέζη, στο οποίου αποτυπώνεται ο πόνος του ξεριζωμού των προσφύγων του 1922 από την περιοχή της Μικράς  Ασίας. Το ρεαλιστικό αυτό μυθιστόρημα είναι πολυπρόσωπο και θίγει θέματα διαχρονικά και επώδυνα που ταλανίζουν τις ανθρώπινες ψυχές.
Το μυθιστόρημα του ΓΑΛΗΝΗ εκδόθηκε τον Σεπτέμβρη του 1939  βραβεύτηκε το ίδιο έτος από την Ακαδημία Αθηνών.
 
Λεπτομέρειες για το έργο και τη ζωή του συγγραφέα Ηλία Βενέζη θα βρείτε εδώ εδώ

Βασικός πυρήνας της αφήγησης είναι οι περιπέτειες δυο  οικογενειών του γιατρού Δημήτρη Βένη, και του απλού αγρότη Φώτη Γλάρου, προσφύγων από την Παλαιά Φώκαια της Μικράς Ασίας, που εγκαταστάθηκαν μαζί με άλλους Φωκιανούς το Φθινόπωρο του 1924 στην παραλία της Αναβύσσου. 

 
Το λογοτεχνικό έργο "Γαλήνη" του Βενέζη συνδέεται άμεσα με την εποχή που γράφτηκε και τα βιώματα του δημιουργού του αφενός, αλλά αφετέρου  έχει  διαχρονικά μηνύματα, καθώς η επίδραση στην ανθρώπινη ψυχή και συμπεριφορά  ανάλογων καταστάσεων είναι η ίδια σε όλες τις εποχές και σε όλους τους ανθρώπους.

Η προσπάθεια για επιβίωση σε άθλιες συνθήκες διαβίωσης, η έλλειψη νερού, τροφής  και στέγης έρχονται στην επιφάνεια, ενώ δε λείπουν και οι ήρωες που δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την νέα πραγματικότητα και δείχνουν μια συστηματική άρνηση, όπως η Ειρήνη Βένη. Η τελευταία γεμάτη αλαζονεία και έπαρση αρνείται να δεχτεί τη νέα ζωή της και μένει προσκολλημένη στο παρελθόν και στα ευτυχισμένα παιδικά της χρόνια που έζησε στο σπιτικό του Πρόξενου πατέρα της.
Σημαντικό είναι το  άρθρο του   ΘΕΟΔΩΡΟΥ Δ. ΔΑΛΑΚΟΓΛΟΥ εδώ  «ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗ “ΓΑΛΗΝΗ” ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΒΕΝΕΖΗ»   
 Κατατοπιστικά και διαφωτιστικά είναι τα άρθρα στον Πολιτιστικό Θησαυρό της Ελληνικής γλώσσας των Ανδρέα Καραντώνη, «Πεζογράφοι και πεζογραφήματα της γενιάς του ’30»   Αθήνα 1977, Παπαδήμας. Σσ. 128-13 εδώ και  Κώστα Στεργιόπουλου, «Ηλίας Βενέζης»    Η μεσοπολεμική Πεζογραφία. Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τομ. Β΄, Εκδόσεις Σοκόλη, Αθήνα 1996, Σσ.343-346,   εδώ

18 Ιουλίου 2012

Η ΜΕΝΕΞΕΔΕΝΙΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ - ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ


Βασικός εκπρόσωπος της «γενιάς του '30», που έφερε τον αέρα της ανανέωσης στα ελληνικά γράμματα υπήρξε ο πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας και δοκιμιογράφος Άγγελος Τερζάκης. Το 1937 καταξιώνεται με το μυθιστόρημά «Η Μενεξεδένια» Πολιτεία», που καταγράφει τις καθοριστικές εξελίξεις της μεσοπολεμικής Αθήνας και της κοινωνίας της «κατά την κρίσιμον φάσιν της μεταβολής της σε μεγαλούπολιν», όπως έγραφε σε μια παρουσίαση του βιβλίου στην Ακαδημία Αθηνών.  Αναλυτικά τα βιωραφικά του συγγραφέα μπορείτε να τα δείτε εδώ και για το έργο του μέσα από το προσωπικό του ημερολόγιο εδώ. 



Το μυθιστόρημα ανήκει στο λεγόμενο αστικό ρεαλισμό. Η αφήγηση γίνεται σε γ΄ενικό πρόσωπο και είναι πολυεπίπεδη. Υπάρχει ένα σύνολο ηρώων που άλλοι διακρίνονται για την ηθική ευαισθησία και την καλοσύνη τους (όπως ο Μελέτης Μαλβής, η αγννή Σοφία, ο ευαίσθητος Γιάννης Μαρούκης) και άλλοι εκφράζουν την αρνηιτκή πλευρά της ζωής λειτουργούν τυχοδιωκτικά και μακιαβελικά όπως: η ΄Ολγα Βέλμερη, ο Ορέστης Μαλβής, ο Χεντρίτης. Χαρακτηριστικό απόσπασμα που παρουσιάζει το χαρακτήρα του Ορέστη είναι στη  σελίδα 31 "Γιατί είχε ιδέες δικές του ο Ορέστης ο Μαλβής. Ιδέες για τη διάκριση των ανθρώπων σε κοινωνικές ποιότητες, άνωθεν κανονισμένες...όλα θα τα θυσίαζε, όλα,  αν το καλούσε η ανάγκη"¨. Πράγματι ο Ορέστης αργότερα όντας πλέον απόφοιτος της Νομικής Σχολής θα απαρνηθεί την οικογένειά του και τον πατέρα του προτιμώντας να προσεγγίσει την εξαφανισμένη μητέρα του που του υπόσχεται μια άλλη κοινωνική ζωή, μια άλλη αισθητική και επαγγελματική καταξίωση. Προδίδει τον πατέρα  του χωρίς αιδώ, χωρίς τύψεις. Η οίηση, η περιφρόνιση ανέκαθεν τον χαρακτήριζαν ως άνθρωπο ενώ πάντα η αδιαφορία και η αποξένωση των χαρακτήριζε. Απεναντίας η Σοφία, η αδερφή του είναι τρυφερή, ευγενική, πρόσχαρη, απλή και καταδεκτική. Στερείται μόρφωσης και παιδείας, αλλά διαθέτει ήθος και διέπεται από ηθικές αξίες και αλτρουισμό. Στο τέλος του βιβλίου απορρίπτει δυναμικά την απούσα μητέρα της και δε δέχεται τη συναλλαγή που της προσφέρει. Επομένως, παρατηρείται μια ισορροπία, αφενός από τη μια υπάρχει το υγιές, το ηθικά ακέραιο και θετικό κομμάτι της οικογένειας και της Αθήνας, που εκπροσωπείται από τον πατέρα και την κόρη, και αφετέρου το νοσηρό, το σάπιο, το κακό κομμάτι της οικογένειας και της πόλης που αντιπροσωπεύεται από τη μητέρα και το γιο.
 
Ένα γνήσιο αθηναϊκό μυθιστόρημα που άφησε εποχή. Ο ύμνος και το δράμα μιας Αθήνας που χάνει την όψη της ειδυλλιακής πόλης, ενόσω τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου αρχίζουν να συνθέτουν το νέο τοπίο από την παλαιότερη εκείνη εποχή η «Μενεξεδένια Πολιτεία» διατήρησε τη γοητεία των περασμένων καιρών, τη νοσταλγία, την αφέλεια, την αρχοντιά τους. Χαρακτηριστικά που προσωποποιούνται στον Μελέτη Μαλβή, παλιό δικηγόρο, που η γυναίκα του τον άφησε λίγο μετά το γάμο τους για να ακολουθήσει τον τυχοδιώκτη εραστή της. Η ευγενική μορφή της κόρης του Σοφίας, ο υπερευαίσθητος Γιάννης Μαρούκης, αλλά και τα δευτερεύοντα πρόσωπα του μυθιστορήματος, περιγράφονται όλα με την ιδιαίτερη διεισδυτικότητα του Τερζάκη και μένουν για πάντα στη μνήμη του αναγνώστη. Ορισμένες σελίδες της «Μενεξεδένιας Πολιτείας», όπως η περιφορά του Επιταφίου της Μεγάλη Παρασκευή στην Πλάκα, η ερωτική σκηνή στο Δαφνί, η περιγραφή της Αθήνας ιδωμένης από εκείνο το δάσος, ο θάνατος του πατέρα, θεωρούνται κλασικές.
(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)
Αναλυτικές πληροφορίες για την υπόθεση και τους χαρακτήρες μπορείτε να πάρετε  στον ιστότοπο που ακολουθεί εδώ

 
Η ιστορία εκτυλίσσεται με ιστορικό φόντο την Αθήνα κάπου στη δεκαετία του ‘ 30. Οι ήρωες του Τερζάκη είναι οι  μικροαστοί, οι αδύναμοι, οι ανήμποροι άνθρωποι που παλεύουν να τα βγάλουν πέρα με το περιβάλλον και τον ίδιο τον εαυτό τους. Είναι τραγικοί και δρουν μέσα στα πλαίσια της ρουτίνας, της καθημερινότητας και της μικροαστικής αθλιότητας. Πάσχουν και υποφέρουν όπως δικηγόρος ο Μελέτης Μαλβής, ο κεντρικός ήρωας που τον εγκατέλειψε η γυναίκα του μετά τον γάμο τους. Ο Ι.Μ Παναγιωτόπουλος αναφέρει χαρακτηριστικά:  "Mέσα από το δέρμα των ανθρώπων του Τερζάκη υπάρχει ένα πηχτό στρώμα στονοχώριας: σπασμένα φτερά, ανικανοποίητοι πόθοι, περιστατικά που μαραίνουν την ύπαρξη". Κυρίαρχα θέματα ο έρωτας, η φιλία και οι ενδοοικογενειακές σχέσεις, οι κοινωνικές συμβατικότητες και μέσω σ΄όλα αυτά αποτελεί ο χώρος η Αθήνα και οι νοσταλγικές περιγραφές του Τερζάκη. Μια Αθήνα διαφορετική από τη σημερινή, πολύβουη και πολυπρόσωπη. "Από δω, το τέρμα, μπροστά στα σιδερένια κάγκελα που καθορίζουν τον "ιερό χώρο" στεκότανε και, πισωστρέφοντας, αγνάντευε την Αθήνα. Την κοίταζε απλωμένη ανάερα, απέραντη και άσπρη, μέσα σε χνώτο χρυσαφί, να τεντώνει με χάρη νωχελική νεαρής εταίρας". (σελ. 97)

16 Ιουλίου 2012

"Θεανώ, Η λύκαινα της Πόλης"


Πρόκειται για το καλύτερο ίσως βιβλίο της Λένας Μαντά στο οποίο τα γεγονότα εξυφαίνονται γύρω από την κεντρική ηρωίδα τη Θεανώ μια δυναμική και έξυπνη γυναίκα που καταφέρνει να επιβιώσει και να διακριθεί κοινωνικά και επαγγελματικά με οποιοδήποτε κόστος.  
Για την  υπόθεση του βιβλίου  μπορείτε να επισκεφθείτε τη σελίδα των εκδόσεων Ψυχογιός πατώντας εδώ

 Στο πρώτο μέρος του βιβλίου η Λένα Μαντά με αναλυτικό τρόπο και νοσταλγική αφήγηση μας ταξιδεύει με πνεύμα αναπόλησης στη γενέτειρά της τη Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη οδηγώντας μας σε γνωριμία με τους ανθρώπους, τη γλώσσα με το χαρακτηριστικό κωνσταντινοπολίτικο ιδίωμα της εποχής, τον πολιτισμό, την κουλτούρα, τα ήθη, τα έθιμα, τις νοοτροπίες, τις γεύσεις και την ιστορία.
 Η Θεανώ είναι ένας ολοκληρωμένος χαρακτήρας με τα μειονεκτήματα και τα προτερήματά της. Δε διστάζει και δεν υποχωρεί τείνει να γίνει αλύγιστη και αδυσώπητη, χωρίς έλεος για όσους την πλησιάζουν για να της κάνουν κακό. Σ΄ένα βράδυ χάνει τα πάντα σύζυγο και παιδί,  υφίσταται την πιο μεγάλη ταπείνωση που μια γυναίκα μπορεί να δεχτεί! ΄Αμυνα και όπλο της γίνεται στο εξής γίνεται η επιθετικότητα, η σκληρότητα για όσους την απειλούν αλλά και για όσους την αγαπούν! Για περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να επισκεφθείτε το προσωπικό ιστολόγιο της Λένας Μαντά εδώ

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου ο χώρος μετατοπίζεται στην Αθήνα αφού η Θεανώ ξεριζώνεται βίαια από την Κων/λη και στις άοκνες προσπάθειες της ηρωίδας να επιβιώσει στο εχθρικό περιβάλλον που την αντιμετωπίζει με ρατσισμό, προκατάληψη, άρνηση και αποκλεισμό. Η Θεανώ τελικά επιβιώνει λόγω των ξεχωριστών φυσικών χαρισμάτων που διαθέτει και λόγω του ταλέντου της. Παράλληλα,  είναι ανθεκτική στις δυσκολίες και τις αντιξοότητες, υπομονετική και αφοσιωμένη στην οικογένειά της.

9 Ιουλίου 2012

ΟΛΑ ΣΟΥ ΤΑ 'ΜΑΘΑ, ΜΑ ΞΕΧΑΣΑ ΜΙΑ ΛΕΞΗ


Συγγραφέας

Ένα εξαιρετικό και διαφορετικό μυθιστόρημα που στηρίζεται στις ιστορίες δύο ανθρώπων, του Νίκου, πανεπιστημιακού καθηγητή και της Άννας, φοιτήτριας, στο τμήμα που διδάσκει ο Νίκος. Η Άννα  τον πρώτο χρόνο περνά τα μαθήματα του πανεπιστημίου με μέτριους βαθμούς. Το δεύτερο έτος αρχίζει να έχει εσωτερικές αγωνίες και αναζητήσεις και τότε ο καθηγητής Νίκος Αλεξίου θα σταθεί πλάι στην προσπάθεια της νεαρής φοιτήτριας να βρει τον επαγγελματικό και ακαδημαικό προσανατολισμό της και να ανακαλύψει τον εαυτό της.
  Μια ιδιαίτερη και δυνατή σχέση αναπτύσσεται ανάμεσα στην Άννα και το Νίκο με συναισθήματα, φιλικά, ερωτικά, συναδελφικά.Ο Νίκος λειτουργεί ως μέντορας και δρομοδείκτης έχοντας  κύρος ως επιστήμονας, οδηγεί και καθοδηγεί  την  ΄Αννα κρατώντας πάντα αποστάσεις ασφαλείας.
Ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία μέσα από την αναγνωστική εμπειρία να εμβαθύνει σε βασικές έννοιες του μάνατζμεντ και της διοίκησης να κατανοήσει έννοιες που αφορούν στην τέχνη, στη διαφήμιση, στον πολιτισμό, στον εθελοντισμό, καθώς και την ψυχολογία. Επιπλέον, προβάλλεται μέσα από την αφήγηση και τη ζωή των ηρώων η νεοελληνική πραγματικότητα προ οικονομικής κρίσης με την υπερκατανάλωση ως ύψιστη αξία και τρόπο ζωής, ο  πανεπιστημιακός  χώρος με τα δεινά που τον βαραίνουν, το έλλειμμα ηθικών αξιών, η κατάθλιψη που καιροφυλακτεί και η καταστροφή του περιβάλλοντος ως μέσο πλουτισμού.
 Για αναλυτική παρουσίαση και κριτικές μπορείτε να δείτε εδώ

19 Ιουνίου 2012

Ευγένιος Τριβιζάς - Η τελευταία μαύρη γάτα



«Η τελευταία μαύρη γάτα»  είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία που προσφάτως διάβασα. Ο μοναδικός παραμυθάς Ευγένιος Τριβιζάς καταφέρνει για μια ακόμα φορά να κεντρίσει το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων σε ένα παραμύθι αλληγορικό με πολλούς συμβολισμούς και έξυπνα υπονοούμενα! Ζωντανοί και εξαιρετικοί διάλογοι προσδίδουν στο βιβλίο αμεσότητα και θεατρικότητα, το χιούμορ και η καυστική σάτιρα κυριαρχούν σε όλη την αφήγηση, ενώ η πλούσια δημοτική διαπερνά όλη τη μυθιστορία!
Λίγα λόγια για την υπόθεση του βιβλίου
Λίγα λόγια για την υπόθεση του  βιβλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο
«Σε ένα μακρινό νησί τα μέλη μιας μυστικής αδελφότητας προληπτικών πιστεύουν ότι οι μαύρες γάτες φέρνουν γρουσουζιά και αποφασίζουν να τις εξολοθρεύσουν με δηλητήρια, παγίδες και χίλιους δύο απάνθρωπους τρόπους. Σε λίγο έχουν σχεδόν επιτύχει τον σκοπό τους. Μόνο μια μαύρη γάτα έχει απομείνει ζωντανή. Τα μέλη της αδελφότητας είναι αποφασισμένα να τη βρουν και να την εξοντώσουν. Αλλά και η γάτα είναι αποφασισμένη να επιζήσει. Αυτή είναι η ιστορία ενός ανελέητου διωγμού, ενός απελπισμένου έρωτα, μιας πικρής προδοσίας – αυτή είναι η ιστορία της τελευταίας μαύρης γάτας».
για να δείτε το πλήρες άρθρο πατήστε EΔΩ

11 Ιουνίου 2012

Η Λένα Μαντά στο βιβλιοπωλείο "Λυχνάρι" στις Μοίρες

«Οσο αντέχει η ψυχή» είναι ο τίτλος του νέου επιτυχημένου μυθιστορήματος της Λένας Μαντά των εκδόσεων «Ψυχογιός» που παρουσιάστηκε χθες στο βιβλιοπωλείο"Λυχνάρι" στις Μοίρες. Το βιβλίο προλόγισαν με συντομία οι φιλόλογοι Θεοδοσία Δημητρακάκη και Βέρα Δακανάλη και η Εύα Δημητρακάκη, ενώ το κοινό συμμετείχε ενεργά υποβάλλοντας ερωτήσεις στη συγγραφέα. Η Λένα Μαντά μάς κέρδισε όλους τόσο ως άνθρωπος με το πλατύ χαμόγελο, την αμεσότητα και τον αυθορμητισμό της, όσο και ως συγγραφέας με τις συγγραφικές αρετές της  που εστιάζονται στην καθαρότητα της σκέψης, στην αληθοφάνεια των ηρώων, στην αμεσότητα του λόγου της και στην ευληπτότητα των μηνυμάτων των  μυθιστορημάτων της. 
Στο προσωπικό ιστολόγιο της συγγραφέως Λένας Μαντά  θα διαβάσετε για τις εντυπώσεις της από τις βιβλιοπαρουσιάσεις σε Ελλάδα και Κύπρο και θα δείτε πολύτιμο και ενδιαφέρον φωτογραρικό υλικό! Μπορείτε λοιπόν να περιηγηθείτε εδώ

«Οσο αντέχει η ψυχή»  Ο τίτλος είναι δηλωτικός των προβλημάτων και των δεινών που συνάντησε η κεντρική πρωταγωνίστρια και την καθιστούν ως ένα βαθμό τραγικό πρόσωπο.
Βασική ηρωίδα είναι η Ηρώ που ζει τα παιδικά της χρόνια την εποχή του β΄παγκόσμιου πολέμου και μέσα από δραματικές καταστάσεις, οδυνηρά βιώματα και εμπειρίες καταφέρνει να ξεφύγει από τη διαλυμένη και ανύπαρκτη ουσιαστικά οικογένειά της.
Ζει οριακές καταστάσεις μεταξύ ζωής και θανάτου…
Καταφέρνει να επιβιώσει και να διαγράψει το ζοφερό παρελθόν που την κυνηγά…
Βρίσκει τη γαλήνη και τη ζεστασιά στο σπίτι ενός ιερέα που τη στηρίζει σαν πραγματικό παιδί του και παρέχοντάς της όχι μόνο υλικά αγαθά αλλά και ηθικές αξίες και αρχές που ποτέ δεν έλαβε στο σπίτι της.
Η Ηρώ θα αναγκαστεί να μετοικήσει στην Αθήνα, να αρχίσει μια νέα ζωή χωρίς φίλους και ερείσματα. Η καλοσύνη της και η εργατικότητα που τη διακρίνουν θα τη βοηθήσουν να εργαστεί σ΄ ένα νοσοκομείο.
 Η ζωή της ηρωίδας μας μια μεγάλη περιπέτεια δίχως τέλος…
Το κακό εκπροσωπείται στο έπακρο μέσα στις σελίδες του βιβλίου από τον πατριό της Ηρώς αρχικά και εν συνεχεία από το βίαιο σύζυγό της  και το Μίλτο που της παρέχει μια εφήμερη και ιδιοτελή σχέση. 
Η αγάπη της μάνας που απουσιάζει παντελώς συμπληρώνεται από δυο άλλες γυναίκες. Καταρχάς, από την Χρυσάνθη μια ιδιόρρυθμη και μοναχική ηλικιωμένη γυναίκα που βρίσκει στοργή και αγάπη στη δύση της ζωής της στο πρόσωπο της Ηρώς και από τη μυστηριώδη και αινιγματική Αλεξάνδρα που ως από μηχανής θεός και ως φύλακας άγγελος βοηθά την ηρωίδα μας σ΄όλα τα βήματά της σ΄όλα τα ολισθήματα που διαπράττει από καλοσύνη.
Βιβλιοπωλείο Λυχνάρι 8-6-2012
«Αν μπορώ να βρω λάθη σου ήταν όλα λάθη καλής ψυχής. Ποτέ σου δεν έβλαψες κανέναν, μόνο  που είσαι μαγνήτης στις κακοτυχίες. Ισως γιατί αφήνεσαι και δεν πολεμάς, δε χτυπάς και δίνεις της ευκαιρία σ΄όλους να σε χτυπήσουν. Η ζωή θέλει μάχες, Ηρώ, και σύ παραδίνεσαι αμαχητί» αναφέρει χαρακτηριστικά η Αλεξάνδρα.
Η Ηρώ μέσα από τα δεινά, τα βάσανα και τις αντιξοότητες στην προσωπική της ζωή επιτυγχάνει να κατακτήσει την αυτογνωσία, την αυτοεκτίμηση που τόσο της έλειπε και να ανακαλύψει σταδιακά τις αστείρευτες δυνάμεις που κάθε άνθρωπος διαθέτει μέσα του. Εν τέλει μέσα από την περιπέτεια, τον πόνο και την οδύνη και το θάνατο του ίδιου του παιδιού της θα κάνει την υπέρβαση κερδίζοντας την ευτυχία και τη λύτρωση που δικαιούται.   
       

10 Ιουνίου 2012

Πέθανε η συγγραφέας Ζωρζ Σαρή


Πέθανε η συγγραφέας Ζωρζ Σαρή

Πέθανε η συγγραφέας Ζωρζ Σαρή
Υπήρξε σεμνή και εκλεκτική ηθοποιός, αφιερώθηκε με ζήλο στην συγγραφή μυθιστορημάτων διακρίθηκε στον χώρο της παιδικής λογοτεχνίας



 
Σε ηλικία 87 ετών πέθανε το πρωί του Σαββάτου 9 Ιουνίου, η διακεκριμένη ηθοποιός και συγγραφέας Ζωρζ Σαρρή.  Γεννημένη το 1925 από Μικρασιάτη πατέρα και Γαλλίδα μητέρα, η Σαρρή άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα στη δραματική σχολή του Δ. Ροντήρη με αρχικό στόχο την ενασχόλησή της με την ηθοποιία.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δούλεψε ως ηθοποιός του θεάτρου στο Παρίσι, ενώ η πρώτη ταινία που έπειξε στον κινηματογράφο είναι το «Τελευταίο ψέμα» του Μιχάλη Κακογιάννη, παραγωγή του 1958.

Αν και η Σαρρή δεν εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες, οι επιλογές της ήταν εκλεκτές: ο «Ανθρωπος του τρένου» (1958) του Ντίνου Δημόπουλου ,«Φαίδρα» (1962) του Ζιλ Ντασέν, το «Εγκλημα στα παρασκήνια» (1962) του Ντίνου Κατσουρίδη για το οποίο κέρδισε το βραβείο Β’ γυναικείου ρόλου στο φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κ.α.

7 Ιουνίου 2012

Απονεμήθηκαν τα Βραβεία Διαβάζω 2012


 Απονεμήθηκαν τα Βραβεία Διαβάζω 2012


Απονεμήθηκαν τα Βραβεία Διαβάζω 2012
Στον Αλέξη Πανσέληνο το βραβείο μυθιστορήματος για τις «Σκοτεινές επιγραφές»
Στον Αλέξη Πανσέληνο, απονεμήθηκε το βραβείο μυθιστορήματος για τις «Σκοτεινές επιγραφές» («Μεταίχμιο»)


 
Σε μια ξεχωριστή και εξαιρετικά επιτυχημένη εκδήλωση στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, με τίτλο «Λογοτεχνική και Ποιητική Συνάντηση στον Κήπο του Μεγάρου - Διαβάζω Ποίηση» το Περιοδικό Διαβάζω απένειμε το βράδυ της Τετάρτης 6 Ιουνίου 2012, για 16η χρονιά, τα Λογοτεχνικά του Βραβεία.

Για πρώτη φορά τα βραβεία συνοδεύονταν και από εικαστικά έργα, μια ευγενική προσφορά του Μουσείου Φρυσίρα.

Λογοτεχνική και Ποιητική Συνάντηση στον Κήπο του Μεγάρου /Διαβάζω Ποίηση

Θεσμός και γιορτή για συγγραφείς και αναγνώστες, τα βραβεία του περιοδικού Διαβάζω θα τιμήσουν και εφέτος για 16η χρονιά τις καλύτερες στιγμές της ελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής:


μυθιστόρημα, διήγημα, δοκίμιο - μελέτη, ποίηση, εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά, βιβλίο για μεγάλα παιδιά και βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα. Και μαζί θα απονεμηθεί ένα βραβείο-έκπληξη καθώς και το Βραβείο Προσφοράς σε άνθρωπο του βιβλίου, στη μνήμη του ιδρυτή του περιοδικού Περικλή Αθανασόπουλου. Την εκδήλωση θα συντονίσει ο διευθυντής του περιοδικού Γιάννης Μπασκόζος.

Η βραδιά θα αρχίσει στις 8.00 το βράδυ με την απονομή των Ετησίων Βραβείων του περιοδικού Διαβάζω ενώ στις 9 μμ. θα παρουσιαστεί ένα αφιέρωμα στο Καβάφη και στην επιρροή που άσκησε στους ξενόγλωσσους ποιητές.

Η διαχρονική απήχηση της ποίησης του Κωνσταντίνου Καβάφη, η δύναμή της να είναι αφοπλιστικά επίκαιρη σε κάθε συγκυρία και οι διαστάσεις της διεθνούς απήχησής της, είναι ένα φαινόμενο που αποτυπώνεται στις επιρροές που άσκησε και ασκεί στους ξενόγλωσσους ποιητές η μοναδική και συνεχώς φρέσκια φωνή του. Ένα πλήθος από τους ξενόγλωσσους αυτούς ομότεχνούς του ανακάλυψαν και ανακαλύπτουν διαρκώς στον Καβάφη έναν κανόνα – πρόκληση για τη δική τους ποίηση και είναι εντυπωσιακό πόσοι ποιητές, σε όλο τον κόσμο, έχουν γράψει με τον τρόπο του Αλεξανδρινού.
πηγή:  http://entertainment.in.gr/html/ent/976/ent.125976.asp

1 Ιουνίου 2012

Υποψήφιος για διεθνές βραβείο ο Ευγένιος Τριβιζάς

ελευταία ενημέρωση: 01/06/2012 10:48
Τον συγγραφέα παιδικών βιβλίων και θεατρικών έργων Ευγένιο Τριβιζά πρότειναν από κοινού ο Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και η Εταιρεία Συγγραφέων, ως τον έλληνα υποψήφιο για το διεθνές βραβείο παιδικής λογοτεχνίας «Astrid Lindgren Memorial Award (ALMA)» για το 2013.

Το βραβείο θεσπίστηκε από τη σουηδική κυβέρνηση το 2002, στη μνήμη της δημοφιλούς συγγραφέως παιδικής λογοτεχνίας Άστριντ Λίντγκρεν (1907-2002), γνωστής για τις ιστορίες της με πρωταγωνίστρια την Πίπη Φακιδομύτη.

Το βραβείο τιμά κάθε χρόνο συγγραφείς, εικονογράφους, αφηγητές ή υπέρμαχους της φιλαναγνωσίας, των οποίων το έργο αντανακλά το πνεύμα της Άστριντ Λίντγκρεν.
Σκοπός του βραβείου είναι να αυξήσει το ενδιαφέρον γύρω από τη λογοτεχνία για παιδιά και νέους και να προωθήσει την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 5 εκατ. σουηδικών κορονών, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο χρηματικό έπαθλο που δίνεται για βραβείο παιδικής λογοτεχνίας.
Τον νικητή επιλέγει 12μελής κριτική επιτροπή από σουηδούς μελετητές, συγγραφείς, εικονογράφους, κριτικούς και βιβλιοθηκονόμους.
Ο νικητής ανακοινώνεται κάθε χρόνο τον Μάρτιο στο Βίμερμπι, την πατρίδα της Άστριντ Λίντγκρεν.
Η απονομή γίνεται τον Ιούνιο σε ειδική τελετή στη Στοκχόλμη.

πηγή/αναδημοσίευση  http://www.tanea.gr/politismos/article/?aid=4726550